Szef MS Adam Bodnar, spośród kandydatów wskazanych przez p.o. prokuratora krajowego Jacka Bilewicza, powołał rzecznika dyscyplinarnego MS do rozpoznania sprawy zastępcy PG Michała Ostrowskiego; chodzi o kwestionowanie kompetencji ministra sprawiedliwości Prokuratora Generalnego – poinformowało MS.
Jak przekazał we wtorek resort sprawiedliwości, na tzw. rzecznika dyscyplinarnego „ad hoc” do rozpoznania sprawy prokuratora Michała Ostrowskiego został powołany prokurator PK Andrzej Janecki. „Powołanie rzecznika dyscyplinarnego ministra sprawiedliwości jest równoznaczne z żądaniem podjęcia postępowania wyjaśniającego albo postępowania dyscyplinarnego” – zaznaczył resort.
„Rzecznik Dyscyplinarny Andrzej Janecki rozpozna sprawę w zakresie podejrzenia popełnienia przewinień dyscyplinarnych przez prok. Michała Ostrowskiego w okresie od 13 stycznia 2024 r. do 29 stycznia 2024 roku, polegających m.in. na publicznym kwestionowaniu kompetencji ministra sprawiedliwości-prokuratora generalnego do wystąpienia do Prezesa Rady Ministrów z wnioskiem o powierzenie funkcji p.o. prokuratora krajowego Jackowi Bilewiczowi” – przekazało MS.
Jak dodał resort, „innym możliwym przewinieniem jest także publiczne kwestionowanie kompetencji Prokuratora Generalnego jako naczelnego organu prokuratury”.
Podstawą prawną powołania rzecznika dyscyplinarnego MS, tzw. rzecznika dyscyplinarnego „ad hoc”, jest art. 153a Prawa o prokuraturze. Przepis ten daje prawo ministrowi sprawiedliwości do powołania rzecznika dyscyplinarnego do prowadzenia określonej sprawy dotyczącej prokuratora. Powołanie rzecznika dyscyplinarnego ministra sprawiedliwości wyłącza innego rzecznika od podejmowania czynności w sprawie.
Jak przypomniał resort, prok. Andrzej Janecki został w roku 2001 powołany na stanowisko Prokuratora Rejonowego Warszawa-Śródmieście. W latach 2005-2007 pracował w Prokuraturze Krajowej. W roku 2007 został Prokuratorem Okręgowym w Warszawie, a po utworzeniu Prokuratury Generalnej delegowano go do tej jednostki. W 2012 roku, po wygraniu konkursu, PG powołał Janeckiego na stanowisko prokuratora Prokuratury Generalnej. Pracował tam do roku 2016, kiedy to został zdegradowany do Prokuratury Rejonowej Warszawa-Wola.
Ostatnio – 26 stycznia br. – PG Adam Bodnar powołał prokuratora Andrzeja Janeckiego na stanowisko prokuratora Prokuratury Krajowej. Prok. Janecki znalazł się w grupie pierwszych sześciorga prokuratorów zdegradowanych w 2016 r. i powołanych przez Bodnara do PK. „Działania zmierzające do przywrócenia honoru i godności zdegradowanych prokuratorów będą kontynuowane” – zapowiedziało wtedy MS.
Resort wskazał, że przez 10 lat – do roku 2007 – prok. Janecki był sędzią Sądu Dyscyplinarnego dla Prokuratorów przy Prokuratorze Generalnym. Zrezygnował z tej funkcji ze względu na objęcie funkcji Prokuratora Okręgowego w Warszawie. Pełnił także przez pół kadencji funkcję sędziego Odwoławczego Sądu Dyscyplinarnego, do czasu zlikwidowania tej instancji na poziomie Prokuratury Generalnej. Obie funkcje sędziowskie w sądach dyscyplinarnych pełnił w wyniku wyboru przez prokuratorów Prokuratury Apelacyjnej i Prokuratury Regionalnej w Warszawie.
12 stycznia premier Donald Tusk powierzył obowiązki Prokuratora Krajowego prok. Jackowi Bilewiczowi. MS informowało wtedy, że Bodnar w czasie spotkania z prokuratorem Dariuszem Barskim wręczył mu dokument stwierdzający, że przywrócenie go do służby czynnej 16 lutego 2022 r. przez poprzedniego prokuratora generalnego Zbigniewa Ziobrę „zostało dokonane z naruszeniem obowiązujących przepisów i nie wywołało skutków prawnych”.
Jak podkreśliło wtedy MS, „w efekcie od dnia przekazania powyższego stanowiska Prokuratora Generalnego, a więc od 12 stycznia 2024 r., Dariusz Barski pozostaje w stanie spoczynku, co powoduje niemożność sprawowania przez niego funkcji Prokuratora Krajowego”.
Prokuratura Krajowa cały czas stoi na stanowisku, że funkcję prokuratora krajowego pełni Barski. Pismo Prokuratora Generalnego z 12 stycznia 2024 r. – jak w związku z tym ocenia PK – należy traktować jako „nieopartą na jakiejkolwiek rzeczywistej podstawie prawnej próbę pozbawienia Prokuratora Krajowego możliwości wykonywania funkcji w drodze obejścia ustawowego mechanizmu odwoływania z tego stanowiska określonego w Prawie o prokuraturze, a wymagającego dla swej skuteczności zgody Prezydenta RP”.
W poniedziałek prok. Ostrowski ocenił w Radiu Zet m.in., że to, co się dzieje obecnie w prokuraturze, „to jest jedno, wielkie bezprawie”. „Pan Prokurator Generalny ma prawo do zmian, ale w tym zakresie – Ustawy Prawo o prokuraturze, która została zmieniona przed wyborami parlamentarnymi, ustawa wyraźne pokazuje, że pewne kompetencje Prokuratora Krajowego nie mogą być przenoszone na Prokuratora Generalnego” – powiedział Ostrowski.
Według niego „pan Jacek Bilewicz przywłaszczył sobie funkcję Prokuratora Krajowego”, nie może wykonywać takich decyzji”. „To będzie rodziło olbrzymi chaos prawny. Za chwilę będzie kwestionowany status poszczególnych prokuratorów, bo rozumiem, że pan Bilewicz będzie zawnioskował o nominacje prokuratorskie. A pan Bodnar, Prokurator Generalny, przychylił się do tych wniosków” – mówił wówczas prok. Ostrowski.
W ubiegłym tygodniu prokurator Ostrowski, w porozumieniu z zastępcami PG, wystosował pismo do prezesa Sądu Apelacyjnego w Warszawie, prezesa Sądu Okręgowego w Warszawie oraz szefów wszystkich służb „współpracujących z prokuraturą w zakresie ścigania przestępstw i kontroli operacyjnej”.
Stwierdził w nim, że wszelkie pisma kierowane do sądów przez prok. Bilewicza, w tym w szczególności dotyczące kontroli operacyjnej, są obarczone wadą prawną, co skutkuje ich bezskutecznością. Wśród możliwych konsekwencji wymienił „możliwość zakwestionowania ważności wszystkich decyzji podejmowanych przez prokuratora Jacka Bilewicza, a także decyzji osób działających z jego upoważnienia” oraz „sparaliżowanie prokuratur w całym kraju wobec działań podejmowanych przez strony procesowe, m.in. kwestionowane mogą być na przykład postanowienia o tymczasowym aresztowaniu, przedłużeniu śledztw, umorzeniu postępowań czy decyzje dotyczące kontroli operacyjnych”. (PAP)
Autorzy: Marcin Jabłoński, Andrzej Klim