W środę w Europie zaczynają się eliminacje piłkarskich mistrzostw świata 2022, tego dnia rusza też rywalizacja w Ameryce Północnej i Środkowej (CONCACAF). W trzech strefach – choć z dużymi kłopotami z powodu pandemii – już grają o mundial. Wciąż nie wystartowała jeszcze Oceania.
Zaplanowane na środę na godz. 18 spotkanie Turcji z Holandią w Stambule oficjalnie zainauguruje w strefie europejskiej zmagania o przepustki na mundial.
Tego dnia odbędzie się łącznie 12 meczów na obszarze pod egidą UEFA, w tym starcie Estonii z Czechami w… Lublinie (powodem są obowiązujące w Estonii ograniczenia związane z pandemią).
Polscy piłkarze wybiegną na boisko w czwartek o godz. 20.45 w Budapeszcie, gdzie w debiucie selekcjonera Paulo Sousy zmierzą się z Węgrami. Trzy dni później podejmą na stadionie Legii w Warszawie Andorę, a 31 marca zagrają w Londynie z Anglią.
Oprócz tych drużyn w grupie I grają także Albania i San Marino.
Drużyny narodowe 55 krajów zrzeszonych w UEFA zostały podzielone na 10 grup. Awans wywalczy 13 z nich. Eliminacje w strefie europejskiej potrwają do 16 listopada 2021 roku, natomiast baraże odbędą się 24-25 marca i 28-29 marca 2022.
Na mistrzostwa świata zakwalifikują się bezpośrednio zwycięzcy grup, zaś reprezentacje z drugich miejsc trafią do baraży. Zagrają w nich także najwyżej sklasyfikowane drużyny w Lidze Narodów w sezonie 2020/21 spośród tych, które nie zajmą pierwszej lub drugiej lokaty w grupie eliminacji.
Łącznie 12 reprezentacji zostanie podzielonych na trzy ścieżki barażowe, w których rozegrają półfinały i finały. W ten sposób zostanie wyłonionych pozostałych trzech uczestników MŚ ze strefy europejskiej.
W kilku strefach już trwają eliminacje, choć terminarz został mocno zakłócony przez pandemię COVID-19.
W Ameryce Południowej piłkarze mieli rywalizować od marca 2020 roku, ale ostatecznie zmagania ruszyły na początku października. Po czterech kolejkach liderem z kompletem punktów jest Brazylia, która o dwa wyprzedza Argentynę.
Kolejne spotkania miały się odbyć w tym miesiącu (w dwóch terminach – 25/26 oraz 30 marca), ale obie kolejki – piąta i szósta – zostały przełożone z powodu ograniczeń i restrykcji związanych z podróżowaniem w czasie pandemii.
Na przykład czołowe europejskie kluby już wcześniej zapowiadały, że nie zgodzą się na puszczenie swoich zawodników do Ameryki Południowej, ponieważ po powrocie ze zgrupowań drużyn narodowych musieliby przejść kwarantannę.
W eliminacjach w tej strefie tradycyjnie bierze udział 10 reprezentacji, które rywalizować będą do marca 2022 roku w systemie ligowym – każdy z każdym, u siebie i na wyjeździe.
Bezpośrednio udział w MŚ 2022 wywalczą cztery najlepsze zespoły, piąty zagra w barażu z drużyną z innej konfederacji.
W strefie azjatyckiej, w kilkustopniowych kwalifikacjach, walka toczy się o cztery bezpośrednie przepustki, a piąty zespół weźmie udział w interkontynentalnych barażach. Katar – jako gospodarz mundialu – ma zapewniony udział.
W pierwszym etapie – po preeliminacjach z udziałem najniżej notowanych zespołów – uczestniczy 40 narodowych drużyn tworzących osiem grup po pięć ekip. W grupach rozegrano już, jesienią 2019, po pięć kolejek. Pozostałe z powodu koronawirusa zostały przełożone na pierwszą połowę 2021, ale są problemy.
W lutym okazało się, że zdecydowana większość zaplanowanych na marzec meczów eliminacji w strefie azjatyckiej – z kilkoma wyjątkami – odbędzie się dopiero w czerwcu. Wówczas reprezentacje rozegrają po trzy, cztery spotkania.
Do kolejnego etapu kwalifikacji przejdzie 12 zespołów, tj. zwycięzcy grup oraz cztery najlepsze z drugich pozycji. Utworzą one dwie grupy po sześć ekip. Z tego grona cztery najlepsze (po dwie z obu grup) awansują bezpośrednio do mistrzostw świata. Drużyny z trzecich miejsc w maju lub czerwcu 2021 stoczą między sobą bój o prawo gry w barażu interkontynentalnym.
Eliminacje MŚ w Azji są jednocześnie kwalifikacjami do Pucharu Azji 2023 w Chinach.
W Afryce eliminacje, na razie bez wyżej notowanych drużyn, rozpoczęto już we wrześniu 2019 roku. W tej strefie walczy się o pięć przepustek na mundial, a kwalifikacje są trzystopniowe.
Najsłabsze zespoły strefy według rankingu FIFA (miejsca 27-54) były podzielone na pary, w każdej rozegrano mecz i rewanż. Zwycięzcy tych 14 dwumeczów awansowali we wrześniu 2019 do rundy drugiej. Tutaj występuje 40 zespołów – do 14 zwycięzców par z pierwszej rundy dołączyło 26 drużyn. Reprezentacje zostały podzielone na 10 grup po cztery drużyny, ale rywalizacja jeszcze się nie rozpoczęła. Z powodu pandemii została przełożona z 2020 roku na okres od 31 maja do 12 października 2021.
Triumfatorzy grup wejdą do decydującej, trzeciej rundy, gdzie utworzą pięć par. Zwycięzcy tych dwumeczów – zaplanowanych na 8-16 listopada 2021 – polecą na mundial do Kataru.
Wreszcie rusza rywalizacja w strefie CONCACAF – Konfederacji Ameryki Północnej, Środkowej i Karaibów. Początkowo planowano rozpoczęcie eliminacji jesienią 2020 roku, ale z uwagi na pandemię opóźniono start. Długo oczekiwana inauguracja zmagań nastąpi w środę.
Latem ubiegłego roku – w związku z problemami wynikającymi z pandemii COVID-19 – zdecydowano się na modyfikację systemu kwalifikacji w tej strefie. Rozszerzono ostatnią fazę rywalizacji do ośmiu drużyn. Zgodnie z nowym formatem Meksyk, Stany Zjednoczone, Kostaryka, Jamajka i Honduras mają zagwarantowany udział w rundzie finałowej.
Do tych reprezentacji dołączą trzy kolejne, wyłonione w dwustopniowych kwalifikacjach. Wystąpi w nich 30 drużyn (miejsca od 6. do 35. w rankingu), podzielonych na sześć grup. Triumfatorzy awansują do drugiej rundy. Na tym etapie trzy pary będą rywalizować w dwumeczach (12 i 15 czerwca), a zwycięzcy znajdą się w najlepszej ósemce strefy CONCACAF.
W finałowej fazie – od września 2021 do marca 2022 – każdy będzie rywalizować z każdym. Trzy najlepsze reprezentacje wywalczą awans do MŚ w Katarze, zaś czwarta rozegra baraż interkontynentalny.
W składającej się z 11 drużyn strefie Oceanii, bez rywalizującej w Azji reprezentacji Australii, gra się w dwustopniowych eliminacjach o… pół miejsca. To znaczy, że najlepsza drużyna (faworytem tradycyjnie jest Nowa Zelandia) wystąpi w barażu interkontynentalnym.
Kwalifikacje w tej strefie miały rozpocząć się w pierwszej połowie tego roku (początkowo terminem był marzec, następnie czerwiec), ale start nastąpi prawdopodobnie dopiero w styczniu 2022.
Mundial w Katarze odbędzie się od 21 listopada do 18 grudnia przyszłego roku.
Autor: Maciej Białek (PAP)
bia/ pp/