Mniejszości narodowe krytykują pomysł nowelizacji ustawy dekomunizacyjnej przygotowany przez Senat. Ustawa zakłada usunięcie z przestrzeni publicznej nazw nawiązujących do ustrojów totalitarnych, czyli komunizmu i nazizmu.
Senat chce dopisać pomniki, także te gloryfikujące „militaryzm pruski, rosyjski i niemiecki oraz nacjonalizmy ukraiński i litewski”.
– Ustawa nie była poddana żadnym konsultacjom. Gdyby weszła w życie, mogłyby zniknąć wszystkie pomniki niemieckie – mówi Rafał Bartek, przewodniczący Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców na Śląsku Opolskim. – Zamiast usuwać pomniki, powinno się je opisywać, żeby wyjaśnić kontekst historyczny ich powstania – dodaje Bartek.
Jerzy Czerwiński, senator PiS, który jest współautorem nowelizacji, twierdzi, że ustawa zakłada usunięcie tylko tych pomników, których celem jest gloryfikacja systemu totalitarnego. Jak dodaje nowelizacja nie dotyczy monumentów, które są wpisane do rejestrów zabytków oraz tych, które pełnią rolę edukacyjną.
Jeden z takich „dyskusyjnych” pomników znajduje się w Mechnicach (województwo opolskie). Na monumencie poświęconym ofiarom I i II wojny światowej widnieje nazwa Moosdorf, nadana wsi przez administrację III Rzeszy. Administracja rządowa parokrotnie próbowała doprowadzić do usunięcia nazwy z czasów III Rzeszy, ale nie było na to zgody lokalnej społeczności.
Jeżeli nowa ustawa wejdzie w życie, to się do niej dostosujemy – mówi Marek Leja, wójt gminy Dąbrowa, na terenie której leżą Mechnice. Samorządowiec powiedział, że jeżeli pojawi się jakakolwiek propozycja zmian ze strony wojewody, to jego gmina jest otwarta na współpracę.
Nie ma mowy o likwidacji całego pomnika w Mechnicach, bo jest to zabytek upamiętniający poległych w I i II wojnie światowej – dodaje jednak Leja.
Hitlerowska nazwa Moosdorf miałaby być zamieniona na historyczną Muchenitz. Na pomniku w Mechnicach znajduje się także motyw Krzyża Żelaznego.
Kamila Gal-Skorupa/Marek Świercz/Agnieszka Stefaniak/Radio Opole, Fot. Ilustracyjne