Najnowsza analiza organizacji Oxfam, która walczy z biedą i niesprawiedliwością na świecie, pokazuje, że najbogatsi Amerykanie, a w szczególności dziesięciu z nich, zarobili w minionym roku fortunę. Powiększyli swój majątek łącznie o 365 miliardów dolarów.

Ponad połowa tej kwoty, bo aż 186,1 miliarda dolarów, trafiła do Elona Muska, najbogatszego człowieka na świecie. Dla porównania, typowy amerykański pracownik zarobił w 2023 roku nieco ponad 50 tys.dolarów.

Ogromny wzrost bogactwa ultrabogatych występuje w momencie, gdy Republikanie w Kongresie dyskutują nad nową ustawą podatkową, nazywaną „One Big Beautiful Bill Act”. Zdaniem niezależnych ekspertów, ustawa ta jeszcze bardziej wzbogaci najbogatszych i doprowadzi do cięć w programach socjalnych o niemal bilion dolarów.

Kongresowe Biuro Budżetowe (CBO) przewiduje, że do 2033 roku te zmiany spowodują 2 proc. wzrost dochodów dla 10 proc. najlepiej zarabiających, podczas gdy 10 proc. najuboższych Amerykanów straci około 4 proc. swoich zasobów. Również model budżetowy Penn Wharton wskazuje, że w 2026 roku około dwie trzecie (65 proc.) zysków z ustawy trafi do 10 proc. najbogatszych, a najbiedniejsze 20 proc. gospodarstw domowych straci około 1035 dolarów.

Stanie się to w następstwie cięć w programach takich jak Medicaid (ubezpieczenia dla ubogich) i bony żywnościowe.

CNN zwraca uwagę, że debata o podatkach ma miejsce w obliczu rosnącego długu publicznego Ameryki, który wynosi już 36 bilionów dolarów. Agencja ratingowa Moody’s Ratings niedawno obniżyła rating kredytowy USA, właśnie z powodu obaw o dalsze zadłużenie i wysokie koszty jego obsługi.

Choć Biały Dom twierdzi, że republikańska ustawa pomoże zmniejszyć dług poprzez cięcie wydatków, zarówno Moody’s, jak i Komitet ds. Odpowiedzialnego Budżetu Federalnego ostrzegają, że ustawa ta znacznie zwiększy dług krajowy – o szacunkowe 3,3 biliona dolarów w ciągu dekady, a nawet 5,2 biliona dolarów, jeśli tymczasowe przepisy staną się stałe. CBO szacuje, że wpływ ustawy na dług krajowy będzie jeszcze większy i wyniesie 3,8 biliona dolarów.

Eksperci ekonomiczni wskazują na to, że skrajne bogactwo często bierze się z zakładania i rozwijania firm, tak jak w przypadku Elona Muska, Marka Zuckerberga czy Jeffa Bezosa. Gdy firmy rosną, stają się coraz bardziej wartościowe. Do pomnażania majątku przyczyniają się również skomplikowane strategie inwestycyjne (jak u Warrena Buffetta) i związane z tym zyski kapitałowe, władza monopolistyczna, wykorzystywanie wpływów politycznych oraz dziedziczenie majątku.

Oxfam podkreśla, że w 2023 roku więcej nowych miliarderów odziedziczyło swój majątek, niż dorobiło się go dzięki własnej przedsiębiorczości.

Z Nowego Jorku Andrzej Dobrowolski (PAP)

ad/wr/