Międzynarodowe Konsorcjum Dziennikarzy Śledczych (ICIJ) w poniedziałek udostępniło dokumenty dotyczące głośnej afery „Panama Papers”. Zawierają one dane ponad 200 tys. film i osób prywatnych, którzy unikali płacenia podatkowych w 21 rajach podatkowych. W niechlubnych papierach pojawiają się także polskie akcenty.
„Panama Papers” to największy w historii wyciek tajnych dokumentów. Ujawniona na początku kwietnia przez dziennikarzy śledczych z wielu krajów „afera panamska” pokazała jak możni tego świata unikali płacenia podatków i prali brudne pieniądze. Wśród negatywnych bohaterów tej afery są najważniejsi politycy, ci byli i wciąż urzędujący oraz ich znajomi i krewni, a także byli dyktatorzy czy celebryci.
Na liście pojawił się m.in. argentyński piłkarz Leo Messi, były już premier Islandii Sigmundur Gunnlaugsson, ojciec brytyjskiego premiera Davida Camerona, Ian Donald Cameron, czy osoby z bliskiego otoczenia prezydenta Rosji Władimira Putina, syryjskiego dyktatora Baszara al-Assada i prezydenta Chin Xi Jinpinga.
W poniedziałek do Internetu trafiły w końcu tzw. panamskie dokumenty. Papiery dostępne pod adresem www.offshoreleaks.icij.org może zobaczyć każdy. O planach udostępnienia katalogu już wcześniej informowało Międzynarodowe Konsorcjum Dziennikarzy Śledczych, które dotrzymało słowa, mimo protestów Mossack Fonseca, czyli firmy, która jest odpowiedzialna za całą tę aferę – informuje ABC News.
Tworzyła ona dla swoich klientów fikcyjne firmy w rajach podatkowych, a za taką „firmę” zainteresowany płacił tylko tysiąc dolarów i zyskiwał anonimowość. Mimo to właściciele panamskiego biznesu twierdzą, że nie działali niezgodnie z prawem i uznali, że publiczny dostęp do dokumentów (których autentyzm potwierdzili) jest pogwałceniem tajemnicy zawodowej.
W internetowej bazie danych można mieć wgląd do 11,5 mln dokumentów z bazy danych Mossack Fonseca. Pochodzą one z okresu czterdziestu lat (od 1977 do 2016 r.) i zawierają nazwy ponad 200 tys. firm offshore, a także, jak ICIJ podało w oświadczeniu, „zarządów, fundacji i spółek stworzonych w 21 rajach podatkowych”, „powiązanych z ponad dwustoma krajami i terytoriami”.
W katalogu każdy może wyszukać dane po konkretnym nazwisku, nazwie firmy czy kraju. – Użytkownicy będą mogli przeszukiwać dane i wizualizować połączenia pomiędzy tysiącami firm offshore – informowało ICIJ jeszcze przed poniedziałkowym uruchomieniem strony internetowej.
Międzynarodowe Konsorcjum Dziennikarzy Śledczych jednocześnie zastrzegło już wcześniej, że opublikuje tylko „wybiórcze i ograniczone informacje” i tylko „w publicznym interesie”. W katalogu nie można więc znaleźć numerów kont bankowych czy telefonu, wyciągów transakcji finansowych, maili czy prywatnej korespondencji.
Konsorcjum zaznaczyło także, że nie wszystkie ujawnione podmioty musiały działać nielegalnie i zapewniło, że nadal będzie prowadzić „panamskie śledztwo”, które już doprowadziło do m.in. dymisji islandzkiego premiera Sigmundura Gunnlaugssona, który wraz z żoną miał firmę offshore na Brytyjskich Wyspach Dziewiczych.
Afera panamska ma także polski akcent. Kiedy w wyszukiwarce wybierzemy z listy krajów Polskę, na ekranie wyświetli się powiązanych z naszym krajem 161 firm offshore, 146 osób prywatnych, a także 17 pośredników i ponad 130 adresów. Polskie ślady w Panama Papers bada już specjalny zespół powołany przez ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego Zbigniewa Ziobrę.
Aleksandra Gersz AIP