Tegorocznymi laureatkami Nagrody Sacharowa zostały Nadia Murad Basee Taha i Lamia Aji Baszar – jazydki z Iraku, które uciekły z niewoli tzw. Państwa Islamskiego. Seksualne niewolnice ISIS teraz głośno mówią o okrucieństwach dżihadystów oraz ludobójstwie jazydów na Bliskim Wschodzie.
Ustanowiona w 1988 r. przez Parlament Europejski Nagroda Sacharowa jest przyznawana co roku za walkę na rzecz wolności i praw człowieka. O przyznaniu wyróżnienia dwóm jazydkom z Iraku zdecydowała Konferencja Przewodniczących Parlamentu Europejskiego. Wcześniej Nadia Murad Basee Taha i Lamiya Aji Bashar zostały nominowane przez Porozumienie Liberałów i Demokratów na rzecz Europy – jedną z frakcji politycznych w Europarlamencie. – To inspirujące kobiety, które wykazały się niewiarygodną odwagą oraz człowieczeństwem w obliczu odrażającej brutalności – mówił lider grupy Guy Verhofstadt.
Z kolei przewodniczący Parlamentu Europejskiego Martin Schulz powiedział, że „wsparcie tych dwóch ocalałych [kobiet], który przybyły do Europy jako uchodźcy było bardzo symboliczną i ważną decyzją”. – Parlament Europejski wspiera je w ich walce nie tylko o godność (…), ale również o możliwość dawania świadectwa tych okrucieństw – dodał Schulz. Nagroda zostanie osobiście przyznana kobietom w grudniu.
Nadia i Lamia to dwie z tysiąca jazydzkich kobiet porwanych przez Państwo Islamskie. Kaudż – wieś koło Sindżaru w północnym Iraku – w której mieszkały laureatki Nagrody Sacharowa, została zaatakowana przez ISIS w 2014 r. 19-letnia wtedy Nadia została porwana wraz z siostrami i przewieziona do Mosulu. Tam była torturowana i gwałcona. Za pierwszą próbę ucieczki została ukarana zbiorowym gwałtem. Druga podjęta przez nią próba zakończyła się sukcesem. Kobiecie udało się dotrzeć do rodziny, która oferowała jej pomoc i powiadomiła jej ocalałych bliskich. Nadia straciła jednak w ataku na Sindżar matkę i sześciu braci.
Lamia została porwana przez dżihadystów zaledwie w wieku 16 lat. W ciągu 20 miesięcy niewoli, podczas których była gwałcona oraz zmuszana do robienia kamizelek z ładunkami wybuchowymi oraz bomb, próbowała uciec kilka razy. Ucieczkę umożliwiła jej rodzina, która zapłaciła przemytnikom ludzi. Podczas niej Lamia została ciężko ranna w wybuchu miny, a dwie towarzyszące jej kobiety zginęły. Życie stracili również wcześniej ojciec i brat Lamii – zabili ich islamiści podczas ataku na Sindżar. Zarówno Nadia, jak i Lamia uciekły wraz z falą uchodźców do Niemiec. W Europie głośno mówią o masowych mordach jazydów oraz o okrucieństwach ISIS, a Nadia została ambasadorem dobrej woli ONZ.
Organizacja Narodów Zjednoczonych apeluje, że w Syrii i Iraku ma miejsce ludobójstwo jazydów – mniejszości religijnej, którą dżihadyści uznają za heretycką. Islamiści mieli plany wymordowania całej społeczności jazydów w Syrii i Iraku – blisko 400 tys. osób. Porwane kobiety i dziewczęta są uznawane za „zdobycze wojenne” i sprzedawane jako seksualne niewolnice, mężczyźni, a także starsze jazydki, są najczęściej zabijani – podaje BBC. W rękach ISIS wciąż jest ponad 3,5 tys. kobiet i dzieci. W listopadzie ubiegłego roku, podczas odbicia Sindżaru przez Kurdów, na terenach położonych na północ od miasta znaleziono wiele masowych grobów jazydów.
Aleksandra Gersz AIP, AP Photo/Yorgos Karahalis, Balint Szlanko