Ministerstwo Spraw Zagranicznych wyraziło zaniepokojenie niezrozumiałą decyzją Rosji o wydaleniu przebywającego w podróży badawczej w Moskwie historyka Uniwersytetu Jagiellońskiego i pracownika Instytutu Pamięci Narodowej profesora Henryka Głębockiego. W komunikacie MSZ poinformował, że ambasador RP w Moskwie Włodzimierz Marciniak przekazał dziś notę dyplomatyczną w tej sprawie do rosyjskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
Profesor Henryk Głębocki został w nocy z piątku sobotę zatrzymany na Dworcu Leningradzkim w Moskwie. Następnie funkcjonariusze rosyjskiej Federalnej Służby Bezpieczeństwa odczytali mu treść dokumentu o nakazie natychmiastowego opuszczenia terytorium Federacji Rosyjskiej z brakiem możliwości powrotu. Powodów tej decyzji nie podano. Historyk jest już w Polsce.
Polski MSZ podkreślił, że aktywność naukowa profesora Henryka Głębockiego skierowana jest na normalizację stosunków pomiędzy Polską i Rosją. „Bezpodstawne wydalenie polskiego naukowca to zatem kolejne ogniwo w prowadzonej od miesięcy przez stronę rosyjską antypolskiej kampanii propagandowej oraz jeszcze jedno potwierdzenie, że dialog polityczny między naszymi krajami napotyka trudności z powodu jednostronnej aktywności strony rosyjskiej” – czytamy w komunikacie resortu polskiej dyplomacji.
W ocenie polskiego MSZ zachowanie swobody kontaktów i zagwarantowanie nieskrępowanego dialogu polskich i rosyjskich historyków, ludzi nauki i kultury, ma szczególną wartość, którą powinniśmy chronić, a nie administracyjnie ograniczać.
Minister obrony narodowej Antoni Macierewicz powiedział w Polskim Radiu, że wydalenie z Rosji historyka z IPN jest aktem wrogości wobec uczonych, pokazujących stopień zniewolenia Polski przez Związek Radziecki. Antoni Macierewicz mówił, że profesor Głębocki to wybitny historyk, zajmujący się między innymi sowieckim aparatem bezpieczeństwa. „W związku z tym wydaje się, że to jest akt wrogości wobec tych historyków i ich działań pokazujących stopień uzależnienia i zniewolenia Polski i Polaków przez Związek Sowiecki” – powiedział minister. Dodał, że wydalenie historyka to także próba powiedzenia, iż ludzie, którzy pokazują w swoich pracach, jak naprawdę wyglądał sowiecki system totalitarny, są przez Rosjan niepożądani.
Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego rozmawiał przez telefon z Konsulem Generalnym Rosji w Krakowie, a następnie zwrócił się listownie z oficjalną prośbą o wyjaśnienie w sprawy. „Zatrzymanie pracownika Uniwersytetu Jagiellońskiego, nakaz opuszczenia Rosji i zakaz ponownego wjazdu do tego kraju bez wskazania merytorycznego powodu oraz możliwości odwołania powoduje ogromne zdziwienie, konieczność interwencji i wyjaśnienia zaistniałej sytuacji. Szczególnie, że sprawa dotyczy naukowca, którego przedmiotem badań od wielu lat jest zakres relacji polsko-rosyjskich w XIX i XX wieku” – napisały władze uczelni w oświadczeniu wysłanym IAR.
Henryk Głębocki w Rosji zajmował się badaniami relacji polsko-rosyjskich w minionych wiekach. Jak mówił, choć nie zna uzasadnienia decyzji Rosjan, to jego zdaniem może mieć ona związek z jego niedawnymi wykładami o losach Polaków, zamordowanych w wyniku tak zwanej operacji polskiej NKWD i w czasach Wielkiego Terroru w ZSRR. „Okazuje się, że nie będę mógł kontynuować tych badań w granicach Federacji Rosyjksiej, że tematy którymi się zajmowałem, od wieku XVIII, przez wiek XIX po wiek XX są z jakiegoś powodu być może niewygodne dla obecnych władz” – dodał historyk. Henryk Głębocki zapowiedział, że będzie dlaej prowadził badania na temat zbrodni NKWD. „Żadne służby, nawet Federacji Rosyjskiej nie będą mi dyktować, czym mam się zajmować” – podkreślił historyk IPN.
Polski MSZ podkreślił, że aktywność naukowa profesora Henryka Głębockiego skierowana jest na normalizację stosunków pomiędzy Polską i Rosją. „Bezpodstawne wydalenie polskiego naukowca to zatem kolejne ogniwo w prowadzonej od miesięcy przez stronę rosyjską antypolskiej kampanii propagandowej oraz jeszcze jedno potwierdzenie, że dialog polityczny między naszymi krajami napotyka trudności z powodu jednostronnej aktywności strony rosyjskiej” – czytamy w komunikacie resortu polskiej dyplomacji.
W ocenie polskiego MSZ zachowanie swobody kontaktów i zagwarantowanie nieskrępowanego dialogu polskich i rosyjskich historyków, ludzi nauki i kultury, ma szczególną wartość, którą powinniśmy chronić, a nie administracyjnie ograniczać.
Minister obrony narodowej Antoni Macierewicz powiedział w Polskim Radiu, że wydalenie z Rosji historyka z IPN jest aktem wrogości wobec uczonych, pokazujących stopień zniewolenia Polski przez Związek Radziecki. Antoni Macierewicz mówił, że profesor Głębocki to wybitny historyk, zajmujący się między innymi sowieckim aparatem bezpieczeństwa. „W związku z tym wydaje się, że to jest akt wrogości wobec tych historyków i ich działań pokazujących stopień uzależnienia i zniewolenia Polski i Polaków przez Związek Sowiecki” – powiedział minister. Dodał, że wydalenie historyka to także próba powiedzenia, iż ludzie, którzy pokazują w swoich pracach, jak naprawdę wyglądał sowiecki system totalitarny, są przez Rosjan niepożądani.
Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego rozmawiał przez telefon z Konsulem Generalnym Rosji w Krakowie, a następnie zwrócił się listownie z oficjalną prośbą o wyjaśnienie w sprawy. „Zatrzymanie pracownika Uniwersytetu Jagiellońskiego, nakaz opuszczenia Rosji i zakaz ponownego wjazdu do tego kraju bez wskazania merytorycznego powodu oraz możliwości odwołania powoduje ogromne zdziwienie, konieczność interwencji i wyjaśnienia zaistniałej sytuacji. Szczególnie, że sprawa dotyczy naukowca, którego przedmiotem badań od wielu lat jest zakres relacji polsko-rosyjskich w XIX i XX wieku” – napisały władze uczelni w oświadczeniu wysłanym IAR.
Henryk Głębocki w Rosji zajmował się badaniami relacji polsko-rosyjskich w minionych wiekach. Jak mówił, choć nie zna uzasadnienia decyzji Rosjan, to jego zdaniem może mieć ona związek z jego niedawnymi wykładami o losach Polaków, zamordowanych w wyniku tak zwanej operacji polskiej NKWD i w czasach Wielkiego Terroru w ZSRR. „Okazuje się, że nie będę mógł kontynuować tych badań w granicach Federacji Rosyjksiej, że tematy którymi się zajmowałem, od wieku XVIII, przez wiek XIX po wiek XX są z jakiegoś powodu być może niewygodne dla obecnych władz” – dodał historyk. Henryk Głębocki zapowiedział, że będzie dlaej prowadził badania na temat zbrodni NKWD. „Żadne służby, nawet Federacji Rosyjskiej nie będą mi dyktować, czym mam się zajmować” – podkreślił historyk IPN.
Informacyjna Agencja Radiowa (IAR)/wcześn/dwi/dw