85 lat temu – 13 lipca 1935 roku – urodził się Jarosław Marek Rymkiewicz, dramaturg, eseista i krytyk literacki, profesor nauk humanistycznych. W ostatnich latach, zwłaszcza po katastrofie smoleńskiej, także poeta zaangażowany, autor wierszy politycznych. Najbardziej znane są zbiory jego wierszy, między innymi „Co to jest drozd”, „Ulica Mandelsztama”, „Moje dzieło pośmiertne”, „Zachód słońca w Milanówku” czy ostatni tomik z 2017 roku – „Metempsychoza. Druga księga oktostychów”.
Deklarację artystycznego światopoglądu artysta zawarł w książce „Czym jest klasycyzm. Manifesty poetyckie”. W twórczości odwoływał się do klasycyzmu, jednak nie czerpał tylko z wzorców antycznych i renesansowych, ale też barokowych i romantycznych. Interesował go temat śmierci i przemijania, fascynowała fizyczna strona śmierci.
Rymkiewicz to także ceniony eseista historycznoliteracki oraz historyczny. Wydał zbiory esejów poświęconych historii literatury, przede wszystkim twórczości romantyków, w tym Juliuszowi Słowackiemu i Adamowi Mickiewiczowi. Tworzył też – wymyślone przez siebie – eseje biograficzne w formie encyklopedii. Jeden z nich został poświecony Bolesławowi Leśmianowi.
Osobnym rozdziałem w twórczości Jarosława Marka Rymkiewicza są jego dzieła teatralne, jak „Eurydyka”, „Odys” czy „Ułani”.
Jarosław Marek Rymkiewicz jest laureatem wielu prestiżowych wyróżnień literackich, w tym Nagrody Literackiej Nike, Nagrody Literackiej im. Józefa Mackiewicza, Nagrody Literackiej im. Juliana Tuwima. W 2010 roku został uhonorowany Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, w 2016 – odebrał Honorową Nagrodę imienia Prezydenta Lecha Kaczyńskiego.
W zeszłym roku Jarosław Marek Rymkiewicz otrzymał Nagrodę Mediów Publicznych w kategorii Słowo. Podczas uroczystej gali dziennikarz i krytyk literacki Krzysztof Masłoń powiedział o laureacie, że „absolutem dla niego jest wolność, w jego rozumieniu oznaczająca niezgodę na to, co nas spotyka w sporze z losem, także pojmowanym metafizycznie”. Nagrody Mediów Publicznych były w ubiegłym roku wręczone po 11 latach przerwy.
Jarosław Marek Rymkiewicz debiutował w 1957 roku zbiorem wierszy zatytułowanym „Konwencje”.
W 1964 roku podpisał list kilkuset pisarzy polskich skierowany przeciwko Listowi 34. Literaci, w tym Rymkiewicz, wyrazili protest przeciwko „zorganizowanej kampanii, oczerniającej Polskę Ludową”, uprawianej w prasie zachodniej oraz w Radiu Wolna Europa.
W latach 70. poeta zaczął sympatyzować z opozycją demokratyczną, publikować na emigracji i w drugim obiegu. Po latach rozliczył się z prokomunistycznego zaangażowania, między innymi w wywiadzie dla Jacka Trznadla do „Hańby domowej” w 1985 roku. W tym samym roku został usunięty z Instytutu Badań Literackich PAN za działalność opozycyjną.
Po 1989 rok twórca komentował życie społeczne i polityczne.
„Gazeta Polska” przyznała mu tytuł „Człowieka Roku 2011”. W kwietniu 2015 roku pisarz został laureatem Nagrody Literackiej Warszawy, ale odmówił jej przyjęcia. Decyzję uzasadnił zachowaniem prezydent stolicy Hanny Gronkiewicz-Waltz po katastrofie w Smoleńsku. W 2010 roku wszedł w skład komitetu poparcia Jarosława Kaczyńskiego w wyborach prezydenckich.
Jarosław Marek Rymkiewicz urodził się 13 lipca 1935 roku w Warszawie jako syn prozaika Władysława Szulca, pochodzenia niemiecko-polskiego, i lekarki Hanny z Baranowskich herbu Tuhan, pochodzenia tatarsko-niemieckiego. Rodzina zmieniła nazwisko Szulc po niemieckim przodku pod wpływem przeżyć związanych z okupacją w połowie lat 40. Po wojnie osiedlili się w Łodzi.
Ukończył filologię polską na Uniwersytecie Łódzkim. W 1994 otrzymał tytuł naukowy profesora. Był pracownikiem Instytutu Badań Literackich PAN oraz członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.
Informacyjna Agencja Radiowa/IAR/O.Kłosińska/dok.