28 września na ekrany kin wszedł film „Kler” w reżyserii Wojciecha Smarzowskiego. Film wzbudza wiele kontrowersji. 7 sierpnia zwiastun filmu został usunięty z sieci internetowej przez dystrybutora, powrócił dzień później z wyciętą sceną łóżkową z udziałem Joanny Kulig i Roberta Więckiewicza, który gra księdza. Część wiernych, a także hierarchów Kościoła, oburza zresztą znacznie więcej scen, które znajdą się w filmie. Chciwość, pławienie się w luksusie, pijaństwo czy pedofilia – to mogą być szokujące fakty dla niektórych.
„Kler” nie jest jednak pierwszym filmem, który wzbudza ogromne, czasem sprzeczne emocje, a przez część katolików uznawany za antykościelny. Oto przegląd najgłośniejszych filmów, które oburzyły Kościół.
MATKA JOANNA OD ANIOŁÓW
Polski film z 1961 roku w reżyserii Jerzego Kawalerowicza na podstawie opowiadania Jarosława Iwaszkiewicza pod tym samym tytułem.
Dziś film ten jest uznawany za arcydzieło polskiej kinematografii, gdy wszedł do kin wywołał oburzenie prymasa Stefana Wyszyńskiego, a Episkopat w liście do ministra kultury pisał: „Film Matka Joanna od Aniołów obraża uczucia religijne znakomitej większości naszego społeczeństwa. Cenzura filmowa nie powinna takiego filmu dopuścić do wyświetlania”.
SKANDALISTA LARRY FLINT
Sam film nie budził kontrowersji, wielkie oburzenie katolików w 1997 roku wywołał natomiast plakat, którym dystrybutor promował (krótko) film w naszym kraju. Przedstawiał on mężczyznę w pozie ukrzyżowanego na tle kobiecego łona.
Do prokuratur trafiły wtedy 64 zawiadomienia o przestępstwie. Organy ścigania zajmowały się tematem przez dziesięć lat, aż sprawa się… przedawniła.
KSIĄDZ
Brytyjski dramat obyczajowy z 1994 roku w reżyserii Antonii Bird.
Młody ksiądz Greg, trafia do ubogiej parafii w Liverpoolu. Jego zwierzchnikiem jest kapłan, który nie dość, że łamie celibat sypiając z gospodynią, to jednocześnie wygłasza lewicujące kazania. Wkrótce wychodzi też na jaw sekret Grega, który od dawna ukrywa swój homoseksualizm.
Film wywołał wielkie poruszenie w Polsce. Na łamach mediów odbywały się gorące debaty zwolenników i przeciwników obrazu.
OSTATNIE KUSZENIE CHRYSTUSA
Film Martina Scorsese jest uznawany za jeden z najbardziej obrazoburczych. Opisuje życie Jezusa pokazując, że nie był on wolny od grzechu, że walczył z pokusami, zwątpieniem czy pożądaniem.
„Ostatnie kuszenie Chrystusa” znalazło się w pierwszej dziesiątce, na 8. miejscu, „Najbardziej antykatolickich filmów wszech czasów” w rankingu pisma „Faith & Family”.
We Francji doszło nawet spalenia kina, do którego podczas projekcji ktoś wrzucił koktajle Mołotowa. Film wciąż jest zakazany jest w Singapurze i na Filipinach. W Polsce spowodował… protesty prawicowych publicystów, gdy został pokazany w TVP Kultura.
DIABŁY
Brytyjski dramat historyczny z elementami horroru z 1971 roku. Napisany i wyreżyserowany przez Kena Russella.
Film przedstawia losy autentycznej postaci, XVII-wiecznego księdza katolickiego Urbaina Grandiera, który w związku z rzekomymi opętaniami w Loudun skazany został na tortury i ostatecznie zginął, spalony na stosie.
Film spotkał się z mocną cenzurą ze względu na brutalność i śmiałość scen erotycznych oraz wątki profanacji symboli religijnych. W wielu krajach był zakazany, np. Włoszech, a odtwórcom głównych ról groziło więzienie.
SIOSTRY MAGDALENKI
Dramat irlandzki z 2002 roku w reżyserii Petera Mullana, który jest także twórcą scenariusza.
Film opowiada o nastoletnich dziewczynach, które zostały wysłane do azylu sióstr magdalenek – domu dla kobiet uznanych za „upadłe” przez ich rodziny lub społeczeństwo. Domy te były prowadzone w Irlandii przez różne zakony Kościoła rzymskokatolickiego.
Reżyser zaznaczył, że film powstał, ponieważ ofiary azyli nie otrzymały przeprosin czy odszkodowania za złe traktowanie, a wiele z nich pozostało pobożnymi katoliczkami przez całe życie.
Jedna z byłych mieszkanek azylu, Mary-Jo McDonagh, w rozmowie z Mullanem stwierdziła, że w rzeczywistości warunki były o wiele gorsze niż przedstawione w filmie.
Film wywołał protesty Kościoła katolickiego, który nazywał go prowokacją, bo pokazał okrucieństwo, hipokryzję oraz korupcję zakonnic prowadzących azyle.
ZŁE WYCHOWANIE
Złe wychowanie w reżyserii Pedro Almodóvara z 2004 roku. Obraz porusza m.in. tematykę molestowania seksualnego dzieci przez katolickich księży. Jest jednym z najmroczniejszych filmów Almodóvara, o którym twórca mówił, że stanowi rozprawienie się z jego przeszłością.
KOD DAVINCI
Ekranizacja powieści Dana Browna Kod Leonarda da Vinci wydanej w 2004. Pomimo zapewnień twórców filmu, że jest on fabularną fikcją, wywołał on już przed premierą kontrowersje w środowiskach katolickich.
Część duchownych nawoływała do bojkotu filmu, jako szerzącego nieprawdziwy obraz historii i Kościoła Katolickiego.
CZEKOLADA
Film z 2000 roku oparty na powieści Joanne Harris z 1999 roku. Opowiada historię młodej matki, która podróżuje po świecie, sprzedając czekoladę. W 1959 roku przybywa do francuskiego miasteczka Lansquenet-sous-Tannes z sześcioletnią córką i otwiera Maya, małą czekoladziarnię. Wszystko zmienia się, gdy okazuje się, że jej córka jest nieślubnym dzieckiem. Miejscowy proboszcz jej tego nie daruje…
Film znalazł się w pierwszej dziesiątce „Najbardziej antykatolickich filmów wszech czasów” (na pozycji 4.), według rankingu opublikowanego przez amerykańskie pismo katolickie „Faith & Family”.
ŻYWOT BRIANA
Film legendarnej grupy Monty Pythona wywołał falę pikiet pod amerykańskimi i brytyjskimi kinami. Niektóre kina odmówiły nawet wyświetlania „Żywotu Briana”. Twórcom zarzucano świętokradztwo i herezję.
Red. AIP Polska Press/materiały prasowe