Wielu rodziców chcących ochrzcić swoje dziecko, ma problem ze znalezieniem rodziców chrzestnych. Wiele osób nie jest pewna, jakie warunki trzeba spełnić. Czy pary żyjące bez ślubu kościelnego mogą być chrzestnymi? Czy trzeba mieć bierzmowanie? Jakie dokumenty trzeba dostarczyć księdzu? Jak się okazuje, przepisy w tej sprawie się zmieniają. 10 lutego zmiany zgodne z nowymi wytycznymi wprowadzono w diecezji płockiej.
Postępująca laicyzacja sprawia, że dla wielu rodziców przygotowujących swoje dziecko do chrztu, znalezienie rodziców chrzestnych jest nie lada wyzwaniem. Często nawet w najbliższej rodzinie trudno znaleźć osobę, która spełnia wszystkie warunki wymagane przez Kościół. Zdarza się, że niektórzy rodzice w akcie desperacji, zamieszczają ogłoszenia w internecie o poszukiwaniu chętnych do podjęcia się tej roli.
Rodzice chrzestni – kim są i jaką pełnią funkcję?
Kodeks Prawa Kanonicznego mówi, że „przyjmujący chrzest powinien mieć, jeśli to możliwe, chrzestnego. Ma on dorosłemu towarzyszyć w chrześcijańskim wtajemniczeniu, a dziecko wraz z rodzicami przedstawiać do chrztu oraz pomagać, żeby ochrzczony prowadził życie chrześcijańskie odpowiadające przyjętemu sakramentowi i wypełniał wiernie złączone z nim obowiązki.”
Dziecko powinno mieć jednego lub dwoje chrzestnych (kobietę i mężczyznę, nie może to być dwóch mężczyzn lub dwie kobiety).
Kto może być rodzicem chrzestnym? Wymagania
Kodeks Prawa Kanonicznego wskazuje, że chrzestnym może być ktoś kto:
- jest wyznaczony przez przyjmującego chrzest albo przez jego rodziców (albo przez tego, kto ich zastępuje, a gdy tych nie ma, przez proboszcza lub szafarza chrztu oraz posiada wymagane do tego kwalifikacje oraz intencję pełnienia tego zadania);
- ukończył 16 lat (chyba że biskup diecezjalny określił inny wiek albo proboszcz lub szafarz jest zdania, że słuszna przyczyna zaleca dopuszczenie wyjątku);
jest katolikiem; - przyjął sakrament bierzmowania i przystąpił do Pierwszej Komunii Świętej;
- prowadzi życie zgodne z wiarą i odpowiadające funkcji, jaką ma pełnić;
- jest wolny od jakiejkolwiek kary kanonicznej, zgodnie z prawem wymierzonej lub deklarowanej;
nie jest ojcem lub matką przyjmującego chrzest.
Ochrzczony, należący do niekatolickiej wspólnoty kościelnej, może być dopuszczony tylko razem z chrzestnym katolikiem i to jedynie jako świadek chrztu.
Najwięcej wątpliwości wzbudza punkt mówiący o „prowadzeniu życia zgodnie z wiarą”. Najczęstszym przykładem niespełniania tego warunku jest sytuacja, w której kandydat na rodzica chrzestnego żyje w związku niesakramentalnym – jest tylko po ślubie cywilnym albo żyje w konkubinacie.
Nieco inaczej wygląda sytuacja z osobami, które są po rozwodzie. Mogą one pełnić funkcję rodziców chrzestnych, ale tylko pod warunkiem, że nie żyją w nowym, niesakramentalnym związku.
Inny przykład niespełniania warunku „prowadzenia życia zgodnie z wiarą” to np. 17-letni licealista, który nie uczestniczy w lekcjach religii.
Rodzice chrzestni – potrzebne dokumenty
Rodzice chrzestni powinni dostarczyć do parafii, gdzie będzie odbywać się chrzest, zaświadczenie z własnej parafii wystawione przez proboszcza, że są katolikami. Z reguły ksiądz wypełnia je bez żadnych przeszkód, ale zdarzają się przypadki, że wcześniej przeprowadza rozmowę z kandydatami na rodziców chrzestnych, w której pyta ich o stosunek do spraw wiary, uczestnictwo w mszach świętych, czy nie żyją w związku niesakramentalnym itp.
Te wymagania jednak się zmieniają. Od 10 lutego 2020 r. inaczej jest m.in. w diecezji płockiej, gdzie biskup Piotr Libera wprowadził w życie specjalną instrukcję będącą realizacją zapisów adhortacji „Amoris laetitia” papieża Franciszka z 2016 roku, odnoszących się do „rozeznawania” sytuacji życiowej ludzi wierzących.
Zamiast zaświadczenia wypełnianego przez proboszcza, kandydat na chrzestnego sam podpisuje oświadczenie, w którym potwierdza, że spełnia warunki, które zgodnie z prawem Kościoła Katolickiego umożliwiają mu zostanie matką chrzestną lub ojcem chrzestnym. Czy tak jest w rzeczywistości? To już każdy musi rozstrzygnąć we własnym sumieniu. W adhortacji „Amorsi laetitia” papież zaznaczył:
Jesteśmy powołani do kształtowania sumień, nie zaś domagania się, by je zastępować.
Pod takim oświadczeniem podpisuje się proboszcz parafii, do której należy kandydat na chrzestnego. Wzory oświadczeń prezentujemy poniżej.
Red. ZEN/PolskaPress AIP
