Są pozytywne elementy, ale w kluczowych sprawach brak konkretów – tak minister do spraw europejskich Konrad Szymański ocenił propozycję Francji i Niemiec dotyczącą utworzenia funduszy odbudowy po kryzysie. W rozmowie z brukselską korespondentką Polskiego Beatą Płomecką minister podkreślił, że od konkretnych zapisów w kluczowych kwestiach w jakiej formie i na jakich zasadach wydawane byłyby pieniądze Polska uzależnia zgodę na tego typu mechanizmy. Wczoraj Francja i Niemcy zaproponowały utworzenie funduszu w wysokości 500 miliardów euro. Pieniądze byłyby pożyczone na rynkach przez Unię Europejską.
Minister Szymański powiedział, że stanowisko francusko-niemieckie milczy w sprawie proporcji między grantami a kredytami w Funduszu Odbudowy. „Polska opowiada się za możliwie szerokim udziałem grantów i myślę że to stanowisko jest dzisiaj większościowe w Radzie Europejskiej” – podkreślił minister w rozmowie z brukselską korespondentką Polskiego Radia. Dodał, że w dokumencie nie ma też szczegółów w sprawie zasad wydatkowania Funduszu. „A to jest kluczowa decyzja, od której zależy finalne poparcie Polski i Europy Środkowej dla takiego mechanizmu działań antykryzysowych w Unii Europejskiej” – wyjaśnił minister Szymański. Dokument przygotowany przez władze w Paryżu i Berlinie mówi jedynie ogólnie, że pieniądze miałyby trafić do regionów i sektorów, które najbardziej ucierpiały w wyniku koronakryzysu. Odnosząc się do tworzenia funduszu odbudowy na bazie zaciągniętych pożyczek na rynku minister powiedział, że mechanizm pozyskiwania pieniędzy w oparciu o zdolności pożyczkowe Unii jest trafny i zbieżny z tym co od samego początku proponowała Komisja z pełnym poparciem Polski. Dodał, że spłata tych zobowiązań w ciągu 30 lat w ramach unijnego budżetu jest również realistycznym scenariuszem. Według ministra, znaczącą rolę powinny odegrać również nowe środki własne Unii Europejskiej i wskazany między innymi podatek cyfrowy to dobra, choć nie jedyna opcja. Minister do spraw europejskich podkreślił, że Polska od początku opowiadała się przeciwko środkom własnym opartym o system handlu pozwoleniami na emisje CO2, które obciążałyby nadmiernie państwa mniej zamożne.
Propozycja Francji i Niemiec pojawiła się 10 dni przed opublikowaniem przez Komisję Europejską projektów unijnego budżetu na lata 2021-2027 i funduszu odbudowy. Po zaprezentowaniu pomysłów przez Brukselę rozpoczną się negocjacje między krajami członkowskimi. W tej sprawie utrzymują się różnice zdań, bo na przykład tak zwana oszczędna czwórka, czyli Holandia, Dania, Austria i Szwecja nie chce się zgodzić na bezzwrotne granty z funduszu odbudowy i uważa, że powinny być to pożyczki. Tę koncepcję z kolei odrzucają Włochy i Hiszpania, które już wcześniej zaproponowały utworzenie funduszu w wysokości biliona euro wyłącznie w formie grantów.
IAR/Beata Płomecka/i mg/w kj