Instytut Pamięci Narodowej zachęca do uczczenia ofiar stanu wojennego poprzez ustawienie o 19.30 w oknie zapalonej świeczki. Akcja „Ofiarom stanu wojennego. Zapal Światło Wolności” nawiązuje do apelu, jaki po wprowadzeniu stanu wojennego w Wigilię Bożego Narodzenia wystosował prezydent Stanów Zjednoczonych Ronald Regan, który wezwał Amerykanów do wystawienia w okach domów świec na znak solidarności z ciemiężonymi Polakami.
Prezes IPN Jarosław Szarek podkreśla, że ta akcja jest wyrazem pamięci o wszystkich, którzy doświadczyli represji podczas stanu wojennego. Zapalając światełko wolności „nie upamiętniamy stanu wojennego – aktu przemocy – tylko ofiary, które przyniósł stan wojenny” – tłumaczy prezes Instytutu.
W czasie stanu wojennego zginęło według różnych sacunków od kilkudziesięciu do nawet ponad 100 osób, w tym między innymi 16 grudnia 1981 roku podczas pacyfikacji górniczego protestu w kopalni „Wujek” 9-ciu górników. Zgodnie z danymi Instytutu Pamięci Narodowej, internowanych zostało ponad 10 tysięcy, w tym niektóre osoby więcej niż raz. Tysiące ludzi było represjonowanych i wyrzuconych z pracy za udział w protestach, popieranie Solidarności lub przynależność do związku. Tysiące osób zostało pobitych i niesłusznie skazanych na kary więzienia.
Jarosław Szarek przypomina, że w wyniku wprowadzenia stanu wojennego blisko milion Polaków zostało zmuszonych do opuszczenia kraju. To spowodowało odpływ najbardziej aktywnych i kreatywnych osób, wyjechało wtedy wielu naukowców, ludzi kultury. Wielu z nich nie ułożyło sobie życia za granicą, doszło do rozpadu wielu rodzin.
O 19.00 IPN zaprasza kombatantów „Solidarności” i wszystkich mieszkańców Warszawy do ułożenia krzyża ze zniczy na Placu Józefa Piłsudskiego. O godzinie 19.30 swój znicz zapali prezydent Andrzej Duda.
Światło wolności można także zapalić wirtualnie na stronie swiatlowolnosci.ipn.gov.pl
W nocy z 12 na 13 grudnia 1981 roku na mocy uchwały Rady Państwa, na wniosek Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego, na której czele stanął Wojciech Jaruzelski, na terenie całej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, wprowadzony został stan wojenny. Jego celem była likwidacja protestów społecznych oraz wstrzymanie procesów demokratycznych, zainicjowanych w sierpniu 1980 roku. Zagrażały one trwałości systemu komunistycznego oraz utrzymaniu przywództwa przez rządzącą PZPR.
Informacyjna Agencja Radiowa IAR Witold Banach/dw