Organizacja Reporterzy bez Granic (RSF) opublikowała coroczny raport dotyczący stanu wolności mediów na świecie – World Press Freedom Index. Wnioski są mało optymistyczne – stan ten jest najgorszy w historii. Polska uplasowała się na 54 miejscu, a Reporterzy bez Granic alarmują, że polskie media są kontrolowane przez władze.
„Wolność mediów zniknęła wszędzie, gdzie zatriumfiował model autorytarnego przywódcy” – pisze w raporcie międzynarodowa organizacja, dodając, że od kilku lat obserwuje „upadek demokracji”. Wskaźnik ograniczeń i naruszeń światowych mediów jest najwyższy w historii, a w przez ostatnie 5 lat wzrósł aż o 14 proc. To czasy „postprawdy, propagandy i uciszania mediów” – dodaje RSF, zaznaczając, że stan wolności prasy, radia, telewizji i Internetu pogarsza się głównie w wiodących państwach demokratycznych.
Najlepszy stan mediów stwierdzono w krajach skandynawskich: Norwegii, Szwecji, Finlandii i Danii. W pierwszej dziesiątce uplasowały się również: Holandia, Kostaryka, Szwajcaria, Jamajka, Belgia i Islandia. Na aż 43. pozycji znalazły się Stany Zjednoczone. To spadek o dwa miejsca. Na „niepokojący trend” w tym kraju RSF wskazało fakt, że „administracja Baracka Obamy postawiła przed sądem więcej demaskatorów (ang. whistleblowers) niż wszystkie poprzednie administracje razem wzięte”. Najgorszy stan wolności mediów jest – co nie budzi zaskoczeń – w Korei Północnej. Dramatyczna sytuacja jest także w Erytrei, Turkmenistanie, Syrii i Chinach.
Polska znalazła się na 54 miejscu. To o 7 pozycji niżej niż w raporcie z World Press Freedom Index z poprzedniego roku. Polskę oznaczono kolorem pomarańczonym, czyli najgorszym przed kolorami czerwonym i czarnym. „Nowa ustawa medialna, którą stworzono pod koniec 2015 r., a wprowadzono na początku 2016, tak naprawdę przekształciła media publiczne w media państwowe. Dyrektorzy kanałów telewizyjnych zostali z dnia na dzień zastąpieni przez przyjaciół ultrakonserwatywnej partii rządzącej” – piszą w raporcie Reporterzy bez Granic, dodając, że media publiczne to obecnie „narzędzia propagandy”.
RSF przypomina również o próbach osłabienia finansowego m.in. „Gazety Wyborczej”, „Polityki” i Newsweeka”, a także przytacza sytuację z grudnia 2016 r., kiedy rząd musiał wycofać się z planów ograniczenia dziennikarzom wstępu do Sejmu, po tym, jak tysiące Polaków wyszło w akcie protestu na ulice. Reporterzy bez Granic są także zaniepokojeni ostatnią inicjatywą polskiego rządu, czyli „repolonizacją” prasy i podkreślają, że Unia Europejska jest zaalarmowana „lekceważeniem fundamentalnych unijnych wartości”.
Aleksandra Gersz, Fot. Dreamstime.com