W sobotę 30 października, 2023 roku odbyło się uroczyste podniesienie polskiej flagi na Daley Plaza w centrum Chicago. Była to jednocześnie inauguracja Miesiąca Dziedzictwa Polskiego w Chicago. Uroczystość koordynuje Związek Klubów Polskich w Chicago z dr. Łucją Mirowską-Kopeć we współpracy z Konsulatem RP w Chicago. W uroczystości wzięli udział Minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński, Wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska, konsul generalny Paweł Zyzak, konsul generalny Ukrainy Sergej Kołedow, przedstawiciele korpusu dyplomatycznego z kilku krajów europejskich, Ruth Cruz, Radna Miasta Chicago, przedstawiciele Gwardii Narodowej stanu Illinois; delegaci z różnych oganizacji polonijnych.
Dr. Lucja Mirowska-Kopeć powitała uczestników tego specjalnego wydarzenia. Nawiązała do Jubileuszu 95. Rocznicy działalności Związku Klubów Polskich.
Minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński dziękował Poloniii za zaangażowanie na rzecz Polski. Gliński podkreślał znaczenie Polonii i jej wkład w odzyskanie przez Polskę niepodległości. Zachęcał Polonię do umacniania sojuszu z Ameryką i pomocy w „utrzymaniu obecnego kursu naszego państwa na suwerenność”.
„Ta flaga jednoczy naszą wspólnotę, przypomina nam o wyjątkowej i pozytywnej sile Polaków, która sprawiła że pomimo najtrudniejszych chwil, najokrutniejszych zbrodni dokonywanych systemowo przez najeźdźców i okupantów, naród Polski przeżył, trwa, rozwija się i ma swoje dziedzictwo i swoją kulutrę” – powiedział Gliński podczas uroczystości podniesienia flagi.
„Zawsze byliście ważni, lecz nie zawsze doceniani (…) Potrzebujemy was zawsze, także i teraz. Aby wzmacniać polskie bezpieczeństwo poprzez sojusz ze Stanami Zjednoczonymi. Pilnujcie tego sojuszu, tu w Ameryce. Ale potrzebujemy też was także, a być może przede wszystkim teraz, aby utrzymać obecny kurs naszego państwa, kurs na suwerenność polityczną, obronną, gospodarczą, energetyczną i kulturową” – wzywał minister.
Wicemarszałek Gosiewska podkreślała, że Polonia jest „atutem polskiej polityki zagranicznej, naturalnym i najsilniejszym ambasadorem Polski w Stanach Zjednoczonych. Podkreśliła iż konsulowie, ambasadorzy pełnią swoje funkcje przez okrełśomny czas, natomiast Polonia jest stałym „ambasadorem” Polski w USA, uczestnicząc w codziennym życiu społeczeństwa amerykańskiego.
Podczas ceremonii wystąpił również konsul generalny Ukrainy Sergiej Koledow, który wyraził głeboką wdzięczność Polsce i Polonii za pomoc jego krajowi.
„Jestem bardzo dumny widząc polską flagę narodową na Daley Plaza tuż obok amerykańskiej. (…) Od początku pełnoskalowej inwazji na Ukrainę te dwa wielkie narody zaoferowały pomocną dłoń Ukrainie. Polska jest jednym z największych dostawców broni na Ukrainę i jednym z najgłośniejszych orędowników ukraińskiej sprawy” – mówił ukraiński dyplomata. „Wszyscy nasi przyjaciele z Polski i Polonii – jesteście dla nas bohaterami” – dodał.
W ceremonii podniesienia polskiej flagi wzięły udział polonijne zespoły: Lira Ensemble, prowadzona od kilku dekad przez Lucynę Migała zespół Siumi, działający przy Związku Podhalan w Ameryce Północnej. Krzysztof Żółtek, Sekretarz ZPAP, przekazał pozdrowienia od Zarządu ZPAP, nawiązał do działalności tej organizacji, która w 2024 roku będzie obchodzić także 95. Lecie działalności.
Uroczystość zainaugurowała coroczny Miesiąc Dziedzictwa Polskiego w Stanach Zjednoczonych. W tym roku obchody zbiegają się one z jubileuszami dwóch dużych polonijnych organizacji. Zjednoczenie Polskie Rzymsko-Katolickie (Polish Roman Catholic Union of America, PRCUA), obchodzi w ten weekend 150. Lecie swojej działalności. Otwarto specjalną wystawę z tej okazji. PRCUA jest założycielem i bliskim partnerem Muzeum Polskiego w Ameryce (Polish Museum of America
Podczas wizyty minister zwiedził stałą wystawę Polish Chicago w Chicagowskim Muzeum Historii. Wystawa jest otwarta od maja tego roku i potrwa do czerwca 2024 r., kiedy zostal przemniesiona ma trafić do Muzeum Historii Polski w Warszawie. Wystawa przedstawia historię i wkład Polaków w rozwój Chicago, od pojawienia się w mieście uchodźców z czasów powstania listopadowego, po kolejne fale emigracji. Kolejne części wystawy pokazują m.in. realia życia w polskich dzielnicach Chicago na przestrzeni lat, organizacje polonijne i kulturalne, polsko-amerykańskich polityków i sposoby pomocy Polonii dla ojczystego kraju – od ochotników z Chicago walczących w wojnie polsko-bolszewickiej w armii gen. Hallera po czasy współczesne i pomoc ukraińskim uchodźcom.
W Stanach Zjednoczonych październik jest co roku obchodzony jako Miesiąc Dziedzictwa Polskiego (Polish American Heritage Month), w uznaniu wkładu około 10 milionów Amerykanów polskiego pochodzenia w rozwój USA. Początkowo obchodzono Miesiąc Dziedzictwa Polskiego na wschodzie USA, w Pensylwanii. Potem poszerzono obchody na inne stany, za tym poszła decyzja Kongresu USA, który ogłosił specjalną Proklamację w 1981 roku.
Obchody Miesiaca Dziedzictwa Polskiego mają miejsce w wielu częściach Stanów Zjednoczonych. W Nowym Jorku odbyła się Parada Pułaskiego z udziałem Prezydenta RP Andrzeja Dudy. W Chicago i w Illinois ma miejsce wiele wydarzeń polonijnych, o których napiszemy w kolejnych artykułach.
Tekst opr. i zdjęcia @ Andrzej Mikołajczyk