Muzea na Zachodzie coraz częściej przy opisach sztuki powstałej w Rosji carskiej i we wczesnym ZSRR rezygnują z określenia „awangarda rosyjska”; amsterdamskie muzeum Stedelijk akcentuje ukraińskie i polskie korzenie Kazimierza Malewicza – informuje BBC.

„Z powodu wojny Rosji przeciwko Ukrainie kuratorzy na Zachodzie coraz częściej używają neutralnych i precyzyjniejszych sformułowań, określających artystów działających na terenie imperium rosyjskiego i w ZSRR” – relacjonuje rosyjska redakcja BBC. Przypomina, że Stedelijk (Muzeum Miejskie Amsterdamu, gromadzące kolekcję sztuki nowoczesnej) już w zeszłym roku przestało opisywać Malewicza jako Rosjanina.

Teraz dziennikarze uzyskali oficjalne stanowisko amsterdamskiego muzeum. „Historycznie zaliczaliśmy Malewicza do +awangardy rosyjskiej+. Od połowy 2022 roku Stedelijk opisuje Malewicza jako urodzonego w ukraińskiej stolicy – Kijowie, w rodzinie pochodzenia polskiego, gdy miasto było częścią Imperium Rosyjskiego. Gdy jest to niezbędne, wskazujemy, że pracował w Kijowie, Moskwie, Leningradzie i Witebsku” – poinformowała placówka.

Najczęściej podawane w publikacjach muzealnych dane o artystach, to po prostu imię, nazwisko oraz daty urodzenia i śmierci. W niektórych publikacjach Stedelijk używać będzie o Malewiczu określenia „malarz ukraiński”. Termin „awangarda rosyjska” kuratorzy postanowili zastąpić szerszą charakterystyką tego okresu w sztuce nowoczesnej. To np. „kręgi awangardy Moskwy i Petersburga”, bądź „nurt awangardowy w Rosji carskiej i wczesnym ZSRR” – relacjonuje BBC w materiale, opublikowanym w poniedziałek.

W marcu 2022 roku największe muzeum w USA, Metropolitan Museum w Nowym Jorku, zmieniło informacje dotyczące artystów dotąd opisywanych jako rosyjskich, a pochodzących z Ukrainy. Ilja Riepin, autor m.in. słynnego obrazu „Zaporożcy piszący list do sułtana”, został określony jako „Ukrainiec urodzony w Imperium Rosyjskim”. Pochodzący z ukraińskiego Mariupola wybitny pejzażysta Archip Kuindży i marynista Iwan Ajwazowski zostali również określeni jako Ukraińcy. BBC zastrzega przy tym, że Ajwazowski – urodzony na Krymie – był z pochodzenia Ormianinem. Kuindży miał korzenie greckie.

Podczas rosyjskiej okupacji Mariupola tamtejsze Muzeum im. Archipa Kuindży zostało zniszczone i ograbione, a prace Kuindży i Ajwazowskiego zostały wywiezione przez Rosjan. (PAP)

awl/ mal/