Rząd chce wprowadzić zakaz sprzedaży pieców zatruwających środowisko i ograniczyć handel węglem niskiej jakości, którego spalanie emituje najwięcej trujących gazów. A wszystko po to, by ograniczyć zawartość szkodliwych substancji w powietrzu oraz zmniejszyć unoszący się nad miastami smog.
Monika Ociepka z Departamentu Komunikacji i Ministerstwa Rozwoju poinformowała AIP, że w tej chwili trwają prace analityczno- koncepcyjne dotyczące rozporządzenia określającego wymagania dla kotłów na paliwo stałe o o nominalnej mocy cieplnej poniżej 1 MW, które przyczyniłyby się do poprawy jakości powietrza w Polsce. – Prowadzimy w tej kwestii rozmowy z Ministerstwem Środowiska i Ministerstwem Energii. Nie mamy jeszcze szczegółowych informacji dotyczących rozporządzenia. Przewidujemy, że nowe regulacje wejdą w życie w 2017 roku – poinformowała.
Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia aż 33 miast Polski znajduje się na liście 50 najbardziej zanieczyszczonych miast w Europie. – Nasz kraj od lat nie spełnia obowiązujących w UE norm jakości powietrza, dlatego grożą nam kary finansowe, które mogą sięgać nawet 4 mld Euro – poinformował AIP Piotr Siergiej z Polskiego Alarmu Smogowego.
Wyjaśnił, że zwiększony poziom zanieczyszczenia powietrza przekłada się na wyższą liczbę zgonów. – Dane są zatrważające. Według szacunków Polskiego Alarmu Smogowego, wykonanych przy użyciu metodologii zalecanej przez WHO, aż 13 procent naturalnych zgonów w Polsce wywołanych jest obecnością w powietrzu pyłów zawieszonych PM2.5. Dla porównania w Hiszpanii odsetek ten wynosi 6.7 procent, w Niemczech – 7.5 procent i wreszcie we Francji – 8.2 procent – poinformował.
Większość zanieczyszczeń powietrza w Polsce pochodzi z tzw. niskiej emisji, czyli naszych gospodarstw domowych. Według szacunków Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBIZE) aż 87 procent rakotwórczego benzo(a)pirenu i 53 procent pyłów PM10 wydostaje się z domowych kominów. W kraju istnieje ok. 3 mln pozaklasowych kotłów na paliwa stałe, czyli tzw. kopciuchów. Są one użytkowane w 80 procent polskich gospodarstw. Każdego roku instalowane jest w domach aż 150 tysięcy takich przestarzałych urządzeń, co pogłębia problem smogu, z jakim się borykamy. – Polski Alarm Smogowy od dawna postuluje wprowadzenie takich regulacji dotyczących kotłów na paliwa stałe, w których tylko nowoczesne i niskoemisyjne urządzenia zostaną dopuszczone do sprzedaży. Dlatego z zainteresowaniem obserwujemy prace rządu nad nowymi przepisami – powiedział Piotr Siergiej. – To dobry krok w kierunku poprawy jakości powietrza w Polsce. Zanieczyszczenie powietrza przyczynia się każdego roku do przedwczesnej śmierci aż 43 tys. Polaków. Smog wywołuje nie tylko choroby płuc, ale również serca i układy krążenia – dodał.
Nowoczesne kotły, o zmniejszonej emisyjności użytkowane są w zaledwie 18% polskich gospodarstw domowych. Jest ich 700 tysięcy. Kotły 5 klasy emitują 40 mg pyłów w 1 m sześciennym spalin. Dla porównania, emisja zanieczyszczeń z kopciuchów jest aż 10-12 krotnie wyższa. – Konstrukcja nowoczesnych kotłów uniemożliwia również spalanie odpadów, co w wielu regionach kraju jest istotnym problemem – wyjaśnił Piotr Siergiej.
Według Piotra Siergieja wprowadzenie przepisów regulujących emisyjność wypuszczanych do sprzedaży kotłów jest warunkiem poprawy powietrza w Polsce. Nowoczesne kotły są efektywniejsze, co wiąże się z mniejszymi kosztami ogrzewania domu. – Wytworzenie tej samej ilości ciepła w kotle 5 klasy wymaga spalenia dużo mniejszej ilości węgla niż w kopciuchu. Proces wymiany kotłów zapoczątkowany zmianą przepisów powinien trwać kilka lat, tak aby klienci i producenci kotłów mieli czas na przystosowanie się do nowych warunków. Wzorem może być plan wymiany kotłów w Czechach – powiedział. Tłumaczył, że wymiana kotłów powinna być rozłożona w czasie, a urządzenia powinny zostać wprowadzone stopniowo. – Chodzi o to, żeby nie stworzyć sytuacji, w której trzeba będzie od razu wyprodukować 3 mln nowych kotłów, bo producenci nie dadzą sobie z tym rady- poinformował.
Paweł Mucha, rzecznik prasowy Ministerstwa Środowiska poinformował AIP, że resort środowiska stara się wspierać działania mające na celu poprawę jakości powietrza. Jan Szyszko, minister środowiska, w marcu oraz kwietniu 2016 r. wystąpił do Ministerstwa Energii z prośbą o pilne podjęcie prac legislacyjnych zmierzających do wprowadzenia wymagań jakościowych dla paliw stałych, jak i do Ministerstwa Rozwoju w sprawie wprowadzenia wymagań technicznych dla producentów małych kotłów na paliwa stałe. – Chodzi o to, żeby w domach jednorodzinnych i małych kotłowniach nie paliło się mułami węglowymi, spalaniu których towarzyszy bardzo duża emisja zanieczyszczeń do atmosfery – wyjaśnił.
Mariusz Kozłowski, naczelnik Wydziału Prasowego w Ministerstwie Energii poinformował AIP, że Ministerstwo Energii prowadzi obecnie prace nad koniecznymi zmianami ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw. – Do paliw stałych zalicza się m.in. muły węglowe oraz flotokoncentraty. Paliwa te będą mogły zostać dopuszczane do obrotu oraz niezbędne będzie określenie wymagań jakościowych dla tych paliw. Rozważane jest także usunięcie mułów i i flotokoncentratu z definicji ustawowej – poinformował.
TS/Martyna Chmielewska AIP