Czwartą edycję cyklu „Noc Muzeów” zaprezentował w środę Instytut Piłsudskiego w USA. Nowojorska placówka poświęciła ją generałowi Władysławowi Andersowi.

Ze względu na pandemię koronawirusa spotkanie miało przebieg wirtualny. Tegoroczna edycja przebiegała pod hasłem „Armia gen. Andersa w 80. rocznicę powstania – historia i ludzie”.

Do jej uczestników zwróciła się z Rzymu córka generała, ambasador RP we Włoszech Anna Maria Anders. Podkreśliła, że rok 2021 jest tym bardziej ważny, ponieważ mija 80 lat od utworzenie Armii Andersa w Rosji. Wyraziła wdzięczność, że Instytut przyłączył się do rocznicowych wydarzeń.

„Historia jest ważna, a Armia Andersa to naprawdę coś fenomenalnego, czegoś podobnego chyba w historii nie ma. To wyjątkowe, że z ludzi, którzy właściwie wyszli z obozów koncentracyjnych, udało się stworzyć taką potęgę, która później odnosiła zwycięstwa we Włoszech, w Monte Cassino, Bolonii i Ankonie” – mówiła ambasador Anders.

Okolicznościowy wykład „Generał Anders na szlakach historii” wygłosił członek Polskiej Akademii Umiejętności prof. Rafał Habielski. Koncentrował się m.in. na działalności wojskowej i politycznej generała Andersa od 1939 roku aż do śmierci. Mówił o jego znaczeniu i powodach popularności. Nawiązał też do mniej znanych zagadnień, jak przyczyny wrogości okazywanej mu przez władze komunistycznej.

Jak powiedziała PAP dyrektor nowojorskiej placówki dr Iwona Korga w zbiorach Instytutu znajdują się, dostępne także dla uczestników Nocy Muzeów, zdigitalizowane kolekcje ze zdjęciami i dokumentami poświęcone gen. Andersowi, żołnierzom i cywilom uratowanym przez jego Armię. Obejmują m.in. fotografie z okresu formowania Armii Andersa i jej dalszych losów, materiały Jana Erdmana – pracownika Ambasady RP w Kujbyszewie oraz wspomnienia Sybiraków.

Szefowa nowojorskiej placówki tłumaczyła, że celem „Nocy Muzeów” jest popularyzowanie zbiorów Instytutu Piłsudskiego i szeroko rozumiana edukacja historyczna. Wcześniejsze edycje dotyczyły odzyskania przez Polskę niepodległości, postaci gen. Bolesława Wieniawy-Długoszowskiego i dynastii Jagiellonów w Polsce. Każdej edycji „Nocy Muzeów” towarzyszyły prezentacje dokumentów ze zbiorów Instytutu.

Z Nowego Jorku Andrzej Dobrowolski (PAP)

ad/ zm/