PO złoży wniosek do premiera Mateusza Morawieckiego i marszałek Sejmu Elżbiety Witek o wycofanie złożonych przez nich do Trybunału Konstytucyjnego wniosków w sprawie odszkodowań dla przedsiębiorców – poinformował poseł PO i szef klubu KO Cezary Tomczyk.
Premier złożył do TK wniosek dotyczący przepisu Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym „jeżeli szkoda została wyrządzona przez wydanie aktu normatywnego, jej naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu niezgodności tego aktu z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą”. Przepis ten – zdaniem ekspertów – mogą wykorzystać przedsiębiorcy, chcący ubiegać się o odszkodowania w związku z niemożnością prowadzenia działalności ze względu na pandemię. Argumentowano, że konstytucja zezwala na ograniczenie wolności działalności gospodarczej „tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny”, natomiast ograniczenia nakładane przez rząd w związku z pandemią wprowadzane są w drodze rozporządzeń.
Wniosek premiera trafił do TK pod koniec sierpnia. Tę samą regulację zaskarżyła później we wrześniu marszałek Sejmu Elżbieta Witek.
Zdaniem Tomczyka wnioski do TK mają w istocie przyczynić się do ograniczenia możliwości uzyskania odszkodowań przez przedsiębiorców, którzy – jak dodawał – są dziś często na granicy bankructwa.
„Dzisiaj złożymy wniosek do premiera Morawiecki oraz pani marszałek Elżbiety Witek o to, żeby wycofali z TK wnioski przeciwko polskim przedsiębiorcom, wnioski, które mają doprowadzić do tego, że polscy przedsiębiorcy nie będą mogli starać się o odszkodowania” – poinformował.
Według szefa klubu KO zamknięcie gospodarki jest niezgodne z prawem, bo nastąpiło na mocy rozporządzenia, stąd przedsiębiorcy domagają się odszkodowań.
„Trzeba stanąć po stronie polskich pracowników i polskich pracodawców” – podkreślał.
Tomczyk dodawał, że wniosek do premiera o wycofanie jego wniosku do TK w sprawie możliwości dochodzenia odszkodowań to jeden z pomysłów, który wpłynął „od obywateli” za pośrednictwem strony internetowej nowego pomysłu PO – „koalicji 276”.
Poinformował, że w najbliższych dniach PO wyśle wszystkim partiom opozycyjnym 1000 propozycji zgłaszanych za pośrednictwem strony internetowej „koalicji 276”.
„To jest też prośba do wszystkich partii opozycyjnych – w tej sprawie powinniśmy działać razem” – mówił Tomczyk.
Poseł PO Arkadiusz Myrcha również oceniał, że ograniczenie działalności gospodarczej może nastąpić wyłącznie w drodze ustawy, a nie rozporządzenia. Stąd – jak mówił Myrcha – pojawiły się już wiosną ubiegłego roku pierwsze pozwy o „bezprawne zamknięcie firm”.
Zdaniem Myrchy po tych pozwach szef rządu wraz z marszałek Sejmu skierowali wnioski do TK. Według posła PO w wyniku ewentualnego wyroku TK przedsiębiorcy nie mogliby ubiegać się o odszkodowania w zamian za – jak mówił – bezprawne zamknięcie swoich biznesów.
„Rząd umyślnie, żeby nie wypłacać wam, Polacy, należytych odszkodowań jest gotów kolejny raz politycznie posłużyć się TK i wyłączyć się z odpowiedzialności” – oceniał Myrcha.
Premier we wniosku złożonym w sierpniu ubiegłego roku podkreślił konieczność doprecyzowania przepisów Kodeksu cywilnego tak, by podstawą do stwierdzenia niekonstytucyjności rozporządzenia było orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego.
Jak napisano we wniosku, zaniechanie dookreślenia w zaskarżonym przepisie „organu wydającego prejudykat” budzi „poważne wątpliwości”. „Stwierdzenie +we właściwym postępowaniu niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą+ nie musiałoby oznaczać wydania przez Trybunał Konstytucyjny odpowiedniego wyroku, a wystarczające byłoby, żeby sąd powszechny lub administracyjny, orzekający w jakiejkolwiek sprawie, wyraził pogląd prawny o takiej niezgodności. W szczególności pogląd taki mógłby wyrazić sąd odszkodowawczy” – czytamy.
Zdaniem premiera przepis, na podstawie którego o naprawienie szkody mogą ubiegać się także podmioty bez profesjonalnego pełnomocnika, powinien być sformułowany „w sposób wystarczająco precyzyjny”.
Premier wniósł w związku z tym o uznanie tego przepisu – w zakresie, w jakim nie wprowadza wymogu stwierdzenia przez Trybunał Konstytucyjny niezgodności rozporządzenia z konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą – za niezgodny z konstytucją. (PAP)
autor: Mateusz Roszak
fot. PAP
mro/ itm/