Nadal możemy ufać Amerykanom; to oni przełamali impas w sprawie wojny w Ukrainie – powiedział sekretarz generalny NATO Mark Rutte w środę po wykładzie w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. Dodał, że Ukraina powinna w przyszłości przystąpić do NATO, ale niekoniecznie w ramach porozumienia pokojowego.
„Każda próba przełamania impasu (w sprawie wojny w Ukrainie) zasługuje na pochwałę. Dajcie mu (prezydentowi USA Donaldowi Trumpowi) trochę pewności, że zrobi to w sposób, który doprowadzi do trwałego pokoju. (…) Ta wojna może zakończyć się tylko przy jasnym amerykańskim przywództwie” – ocenił Rutte.
„Siłą rzeczy to nie jest coś, co stanie się z godziny na godzinę czy z tygodnia na tydzień. To wymaga czasu, (…) a (Amerykanie) wkładają w to wysiłek, bo naprawdę chcą doprowadzić do trwałego zakończenia (wojny). Myślę, że to ważne i powinniśmy chylić przed nimi za to czoła” – stwierdził szef NATO. „Jestem co do tego optymistą, naprawdę” – dodał.
Rutte zaznaczył, że w przyszłości Ukraina powinna stać się członkiem NATO, ale trudno przewidzieć, kiedy mogłoby się to wydarzyć. Zastrzegł zarazem, że nigdy nie obiecywano Kijowowi, że akcesja do Sojuszu będzie częścią porozumienia kończącego wojnę.
Wcześniej podczas debaty z ekspertami i studentami SGH Rutte został m.in. spytany o to, jak w jego ocenie – jako osoba, która ma osobiste kontakty z Trumpem – nowa administracja amerykańska postrzega Rosję i zagrożenie z jej strony. Rutte ocenił, że „to nie są naiwni goście”. „Wiedzą, z czym i kim się mierzą. Mam zaufanie do tego co robią” – zapewnił, przyznając, że Putin to trudny przeciwnik w negocjacjach.
Jak mówił, podstawowym celem Amerykanów jest obecnie doprowadzenie do zakończenia walk w Ukrainie; czemu służą m.in. trwające w Arabii Saudyjskiej negocjacje. Zdaniem sekretarza generalnego NATO jest to cel, który ze wszech miar należy popierać.
Zapytany o to, czy NATO powinno zachęcać swych członków do wprowadzania obowiązkowej służby wojskowej, Rutte podkreślił, że decyzja ta należy do krajów Sojuszu. „Ważne, aby mieć odpowiednią liczbę żołnierzy i żołnierek, aby byli w stanie bronić swojego własnego kraju i jako kraj realizować swoje zobowiązania wobec NATO. Czy to będzie realizowane przez (obowiązkowy) pobór, czy inny model? Na to nie ma konkretnej odpowiedzi – to zależy od rządu” – stwierdził.
Odnosząc się do pomysłu rozwijania niezależnych sił obronnych UE, Rutte powiedział, że „nie do końca wierzy w europejską armię”. „Europa ma jasny cel, ale myślę, że kraje chcą utrzymać swoje suwerenne prawo do decydowania o swojej własnej armii” – powiedział, dodając, że Europa powinna wykorzystać możliwości, jakie daje wspólny rynek, aby zwiększyć i przyspieszyć produkcję zbrojeń.
Rutte odniósł się także do doniesień o tym, że czterech amerykańskich żołnierzy zginęło w incydencie podczas ćwiczeń na Litwie. W środę litewskie portale informacyjne – bez powoływania się na oficjalne źródła – przekazały, że zaginieni żołnierze nie żyją, a ich pojazd gąsienicowy został znaleziony na bagnach.
„Nie znamy jeszcze szczegółów, ale to okropna informacja” – powiedział Rutte, składając jednocześnie wyrazy współczucia bliskim żołnierzy; dodał, że skierował też stosowną wiadomość do amerykańskiego sekretarza obrony Pete’a Hegsetha.
Sekretarz generalny NATO został też spytany o ewentualne dążenia do normalizacji relacji krajów Zachodu z Rosją po zakończeniu jej wojny z Ukrainą. Zapewnił, że nic takiego nie będzie miało miejsca. Podkreślił, że Rosja, z wciąż rozwijająca się gospodarkę wojenną, nawet po zawarciu pokoju będzie zagrożeniem dla Europy.
„Możemy mieć nadzieję, że może za wiele dekad, po Putinie, będziemy mieli normalne stosunki, ale nie jestem tutaj optymistą” – stwierdził.(PAP)
mws/ mml/ mal/ mhr/