Najwyższa Izba Kontroli sprawdziła, jak działa i jakie efekty przynosi funkcjonowanie monitoringu w polskich szkołach. „Większość placówek nie zapewniła obserwacji obrazu z kamer w czasie, gdy ryzyko wystąpienia zdarzeń było największe, czyli podczas przerw lekcyjnych” – czytamy w raporcie pokontrolnym.
NIK podkreśla, że obecność kamer na szkolnych korytarzach pozytywnie wpływa na poziom i poczucie bezpieczeństwa w szkołach. „Wykorzystanie monitoringu wpłynęło na ograniczenie występowania niepożądanych zdarzeń, szczególnie tych związanych z mieniem” – czytamy w raporcie.
Jednocześnie Izba zwraca uwagę na potrzebę stworzenia prawnych regulacji związanych z monitoringiem w szkołach. „Brak zasad określających prowadzenie monitoringu, wobec społecznego przyzwolenia na jego stosowanie, przejawiał się dowolnością przyjmowanych rozwiązań w zakresie jego organizacji, rozmieszczenia kamer, czasu przechowywania nagrań, jak również niewypełnianiem obowiązków dotyczących zbioru danych osobowych z monitoringu wizyjnego, określonych w ustawie o ochronie danych osobowych” – napisano w raporcie.
NIK stwierdził, że większość skontrolowanych szkół nie zapewniła obserwacji obrazu z kamer w czasie, gdy ryzyko wystąpienia zdarzeń było największe, tj. podczas przerw lekcyjnych. Kontrolerzy w kilku przypadkach szkół zauważyli, że jakość obrazu z kamer jest bardzo złej jakości, przez co niemożliwe jest np. ustalenie przebiegu danego zdarzenia.
W trakcie prowadzonych kontroli okazało się, że dyrektorzy szkół nie realizowali obowiązku zgłoszenia Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych zbioru danych osobowych z monitoringu wizyjnego w celu jego rejestracji. „Spośród 18 szkół, które miały taki obowiązek, jedynie dwie dokonały zgłoszenia zbioru przed rozpoczęciem kontroli NIK” – stwierdzono. Jednak jeszcze w czasie kontroli 13 szkół dokonało zgłoszenia do GIODO.
NIK krytykuje również samorządy. „Organy prowadzące szkoły nie podejmowały żadnych działań, służących pozyskaniu bieżących informacji o stanie bezpieczeństwa w prowadzonych szkołach, jak również o stosowanych w szkołach elementach systemu bezpieczeństwa. Nie zapewniały należytego nadzoru nad wykorzystaniem monitoringu wizyjnego w szkołach. Nie weryfikowały one wydajności systemów monitoringu, w tym zapewnienia wykorzystania dostępnych funkcji systemów, a także prawidłowości gromadzenia i zabezpieczenia nagrań. Wystąpił nawet przypadek, że organ prowadzący nie posiadał wiedzy o funkcjonowaniu w prowadzonej szkole systemu monitoringu wizyjnego” – podaje NIK.
Kontrole prowadzono od 6 kwietnia do 20 lipca 2016 roku. Skontrolowano 28 szkół publicznych i 14 samorządów. Urzędnicy zebrali opinie i informacje o funkcjonowaniu szkolnych systemów monitoringu od siedmiu tys. szkół podstawowych i gimnazjów. 1,8 tys. uczniów oraz tysiąc nauczycieli z kontrolowanych szkół wzięło dodatkowo udział w badaniu ankietowym.
Jakub Oworuszko AIP, Fot. Dreamstime.com