Prezydent Andrzej Duda powiedział, że zapisy ustawy dyscyplinującej sędziów w brzmieniu przyjętym w piątek przez Sejm uważa za potrzebne. W wywiadzie dla TVP Info przypomniał jednak, że wciąż trwa jej proces legislacyjny. „Ustawa jest wręcz niezbędna, szczególnie wobec orzeczeń i wypowiedzi, które pojawiły się w przestrzeni publicznej i które wypaczają orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i zmieniają jego interpretację” – powiedział prezydent.
W opinii prezydenta wprowadzenie ustawy dyscyplinującej sędziów jest uzasadnione, ponieważ trzeba powstrzymać próby wprowadzania anarchii w kraju. Prezydent zaznaczył, że „rozwiązania przyjęte przez autorów ustawy są w większości zaczerpnięte z legislacji krajów Unii Europejskiej, a nowe przepisy mają doprowadzić do tego, by sądy wróciły do realizowania zadań zgodnych z Konstytucją.”
Prezydent Andrzej Duda zapowiedział, że z uwagą wysłucha tego, co zaproponuje Senat w pracach nad ustawą, jednak uważa rozwiązania przyjęte przez posłów za „rozsądne i porządkujące polski wymiar sprawiedliwości”. Powiedział też, że Polacy nie mają zaufania do sądów. Według prezydenta głównym powodem braku zaufania jest brak reformy sądownictwa oraz nagłaśniane przez media sytuacje z udziałem sędziów, które nie stawiają ich w dobrym świetle, a nie skutkują wobec nich żadnymi konsekwencjami. „Sędziowie stawiają się ponad prawem, a ludzie w Polsce twierdzą, że sędziowie mogą robić i orzekać co chcą” – powiedział prezydent Andrzej Duda. Dodał, że „sędziowie orzekają czasami wbrew przepisom, korzystając z tego, że nie ma możliwości odwołania od orzeczeń Sądu Najwyższego czy Trybunału Konstytucyjnego.”
Prezydent odniósł się też do apelu Komisji Europejskiej o wstrzymanie prac nad ustawą dotyczącą sądownictwa w Polsce. List w tej sprawie, między innymi do Andrzeja Dudy, wysłała wiceprzewodnicząca Komisji Vera Jourova. Prezydent zwrócił uwagę, że Komisja Europejska równocześnie podkreśla, iż państwa członkowskie mają prawo same regulować sposób organizacji swojego wymiaru sprawiedliwości.
Tymczasem według prezydenta Polska jest „demonizowana” w kwestii reformy wymiaru sprawiedliwości a na zachód płynie rzeka kłamstwa przeciwników reformy sądownictwa. „Autorami kłamstw są grupy, które tracą swoje wpływy i które próbują rozwiązań niemal siłowych wobec demokratycznie wybranych władz. W ten sposób władza sądownicza chce pokazać władzom ustawodawczej i wykonawczej, że jest silniejsza i ma nad nimi przewagę” – mówił Andrzej Duda.
Powiedział też, że część sędziów w Polsce „działa pod naciskiem środowiskowym”, co stoi w sprzeczności z zasadą ich niezawisłości. Zwrócił on uwagę, że „w Polsce wciąż orzekają sędziowie, którzy rozpoczynali swoje kariery w czasach PRL i orzekali także w czasach stanu wojennego”. Reforma sądownictwa ma – jego zdaniem – za zadanie między innymi wprowadzić jawność do życia publicznego.
Nowelizacja ustaw o ustroju sądów powszechnych i Sądzie Najwyższym zwiększa, między innymi, zakres spraw możliwych do podjęcia przez rzecznika dyscyplinarnego sądów powszechnych. Poszerza także kompetencje Izby Kontroli Nadzwyczajnej Sądu Najwyższego o rozstrzyganie spraw w przypadku procesowego kwestionowania statusu sędziego lub jego uprawnień do sprawowania wymiaru sprawiedliwości.
Nowelizacja ponadto zakłada wprowadzenie odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów za działania lub zaniechania mogące uniemożliwić lub istotnie utrudnić funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości. Chodzi na przykład o działania kwestionujące skuteczność powołania sędziego.
Ustawą zajmie się teraz Senat, a ewentualne poprawki ponownie rozpatrzy Sejm. Następnie nowelizacja trafi do prezydenta.
IAR/TVP Info/kwi/mt