Kluby opozycyjne podczas wtorkowej debaty w Sejmie zgodnie krytykowały funkcjonowanie Trybunału Konstytucyjnego. Sejm debatował nad informacją o działalności TK w 2019 r. Oceny opozycji nie odnoszą się do informacji, są polityczne – mówili przedstawiciele PiS.
Podczas sejmowej debaty nie była obecna prezes TK Julia Przyłębska. Prezes TK i przedstawiciele Trybunału nie byli też obecni na poniedziałkowym posiedzeniu sejmowych komisji, które również omawiały przedstawioną informację.
„Niestety doświadczenia ostatnich lat pokazały, iż rzeczową merytoryczną dyskusję nad orzecznictwem Trybunału z udziałem części przedstawicieli władzy ustawodawczej Sejmu zastępują często, niemające precedensu, ataki na TK oraz sędziów Trybunału. Styl debaty naruszał niejednokrotnie nie tylko rudymenty prawa, ale także kanon kultury rozmowy” – oceniono w piśmie TK do sejmowych komisji uzasadniając brak tej obecności.
Jak mówił Marek Ast (PiS), uzasadnienie nieobecności reprezentantów Trybunału jest takie samo, jak w roku poprzednim. „Klub PiS to stanowisko prezes TK szanuje i podziela. Kwestionowanie statusu sędziów TK, legitymacji prezesa TK do sprawowania tej funkcji, jak również kwestionowanie statusu samego Trybunału przez posłów opozycji odbywało się w ciągu całego roku przy każdej okazji” – zaznaczył Ast.
Dodał, że „nie ma obowiązku uczestniczenia prezes TK w posiedzeniu Sejmu”. „Duża szkoda, że ten zwyczaj nie jest dochowywany, ale też dobrym zwyczajem jest poszanowanie gości, a tutaj te granice zostały już dawno przekroczone” – ocenił Ast.
Funkcjonowanie Trybunału i prezes TK krytykowali posłowie opozycji. „Jest to świadectwo buty i arogancji, lekceważenia naczelnego kontrolnego organu państwa, jakim jest Sejm” – mówiła o nieobecności prezes TK Hanna Gill-Piątek (Polska 2050).
Według Roberta Winnickiego (Konfederacja) nieobecność przedstawicieli TK to „totalny brak odwagi cywilnej”. „Mamy galimatias z TK (…), ale przypomnijmy, kto go rozpoczął w 2015 r., jak nie poprzednia ekipa rządząca” – mówił jednocześnie Winnicki o ówczesnych powołaniach sędziów Trybunału.
„Trzeba powiedzieć, że TK jest dziś pozaprawny, nieefektywny, zajmuje się obsługą polityczną władzy PiS, opiera się na towarzyskich układach polityków PiS” – zaznaczał natomiast Krzysztof Paszyk (PSL).
Kamila Gasiuk-Pihowicz (KO) oceniła, że nieobecność prezes TK „to wstyd i obawa przed słowami prawdy o tym, co się w TK wyprawia”. „Ten Trybunał próbuje legalizować bezprawie zamiast to bezprawie zwalczać” – mówiła. Z kolei Katarzyna Lubnauer z tego klubu powiedziała, że nie dziwi się, że „pani Przyłębska się nie pojawiła – mnie też byłoby wstyd, gdybym drukowała wyroki TK”.
„Wasze wystąpienia niestety nie nadają się jako oceny, to są wystąpienia polityczne. Państwo się nie odnosiliście w ogóle do sprawozdania” – odpowiadał opozycji Kazimierz Smoliński (PiS).
Prowadzący obrady wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty (Lewica) ocenił zaś, że „staramy się w polskim parlamencie tworzyć dobre standardy, zasady, podstawy do kultury parlamentarnej”. „Chcę jasno powiedzieć, że jest złym przykładem nieobecność szefowej TK w momencie, kiedy jest to sprawozdanie przyjmowane” – podkreślił.
Jak podano w informacji, w 2019 r. w TK m.in. zapadło 31 wyroków oraz 39 postanowień o umorzeniu postępowania. „W 74 proc. wydanych w 2019 r. wyroków Trybunał podzielił zastrzeżenia inicjatorów postępowania i orzekł o niezgodności z wzorcem kontroli co najmniej jednego przepisu” – napisano w tej informacji. Do 26 proc. wyroków zostały zgłoszone zdania odrębne. Ponadto w 2019 r. do rozpoznania merytorycznego zostało skierowanych w sumie 155 spraw. Trybunał w 2019 r. wydał także trzy postanowienia sygnalizacyjne.
Nad informacją „o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w 2019 r.” Sejm nie przeprowadza głosowania.
Również rok temu – podczas omawiana informacji TK za rok 2018 – do sejmowych komisji wpłynęło pismo z Biura TK, w którym uzasadniono, że prezes TK nie przyjdzie na posiedzenie komisji „kierując się koniecznością obrony TK przed naruszającym podstawy państwa prawa publicznym podważaniem jego konstytucyjnej pozycji również przez część opozycji”. (PAP)
autor: Marcin Jabłoński
mja/ jann/