Wielka Brytania narusza prawo międzynarodowe, kontynuując sprzedawanie broni Izraelowi – ostrzegło ponad 600 brytyjskich sędziów i ekspertów prawnych w opublikowanym w czwartek liście do premiera Rishiego Sunaka. Przekonują, że obecna sytuacja w Strefie Gazy jest katastrofalna.

Jak zauważają sygnatariusze listu, biorąc pod uwagę opinię Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości o prawdopodobnym ryzyku ludobójstwa na obszarze Strefy Gazy, rząd Wielkiej Brytanii jest prawnie zobowiązany do działania, aby mu zapobiec.

„Chociaż z zadowoleniem przyjmujemy coraz bardziej zdecydowane apele pańskiego rządu o zaprzestanie walk i niezakłócony wjazd pomocy humanitarnej do Strefy Gazy, jednoczesne kontynuowanie (…) sprzedaży broni i systemów uzbrojenia Izraelowi (…) znacznie odbiega od zobowiązań pańskiego rządu wynikających z prawa międzynarodowego” – napisali. Podkreślili, że potrzebne są „poważne działania”, aby „uniknąć współudziału Wielkiej Brytanii w poważnych naruszeniach prawa międzynarodowego, w tym potencjalnych naruszeniach konwencji o zapobieganiu ludobójstwa”.

Autorzy listu wezwali rząd do pracy na rzecz zawieszenia broni i nałożenia sankcji na „osoby i podmioty, które złożyły oświadczenia podżegające do ludobójstwa Palestyńczyków”, a także do przywrócenia finansowania agencji pomocowej UNRWA, które brytyjski rząd – podobnie jak kilkanaście innych krajów – wstrzymał w związku z zarzutami, że grupa jej pracowników uczestniczyła w zorganizowanym przez palestyńską organizację Hamas ataku na Izrael z 7 października zeszłego roku.

List, pod którym podpisało się m.in. troje byłych sędziów brytyjskiego Sądu Najwyższego, zwiększa presję na premiera Sunaka w kwestii wstrzymania sprzedaży broni do Izraela. Presja ta wzmogła się zwłaszcza po poniedziałkowym ataku izraelskich sił zbrojnych w Strefie Gazy, w którym zginęło siedmioro wolontariuszy, w tym trzech Brytyjczyków.

Odnosząc się do sprawy eksportu broni, Sunak podkreślił w środę wieczorem, że Wielka Brytania ma „bardzo skrupulatny system licencjonowania eksportu, którego przestrzegamy”. „Istnieje zestaw zasad, przepisów i procedur, których zawsze będziemy przestrzegać, a ja konsekwentnie od początku tego konfliktu jasno mówiłem premierowi (Izraela Benjaminowi) Netanjahu, że chociaż oczywiście bronimy prawa Izraela do samoobrony i obrony swoich obywateli przed atakami Hamasu, to musi to robić zgodnie z międzynarodowym prawem humanitarnym, chronić życie cywilów, a niestety zbyt wielu cywilów już straciło życie” – powiedział.

Eksport broni z Wielkiej Brytanii do Izraela ma wartość kilkudziesięciu milionów funtów rocznie. Brytyjska broń odpowiada za 0,02 proc. izraelskiego importu broni, zaś Izrael jest odbiorcą 0,4 proc. broni eksportowanej przez Wielką Brytanię. Głównymi dostawcami broni dla Izraela są Stany Zjednoczone (ok. 72 proc. izraelskiego importu) i Niemcy (ok. 28 proc.).

Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP)

bjn/ akl/