Jeśli protesty podobne jak w Los Angeles powtórzą się w reszcie kraju, zareagujemy z równą lub większą siłą – ostrzegł we wtorek prezydent USA Donald Trump. Stwierdził, że zamieszki są dziełem „opłacanych buntowników”, zaś ministra Kristi Noem oskarżyła prezydentkę Meksyku o podżeganie do protestów.

Trump komentował trwające od czterech dni protesty przeciwko deportacji imigrantów w Los Angeles podczas spotkania poświęconego przygotowaniom do pożarów lasów. Choć jeszcze w poniedziałek twierdził, że dzięki wysłaniu wojsk do metropolii sytuacja jest pod kontrolą, we wtorek ocenił, że ostatnia noc była „okropna”. Opisywał przy tym widziane w telewizji obrazy uczestników zamieszek rozłupujących krawężniki, by móc rzucać ich kawałkami w policję.

„Powstrzymaliśmy katastrofę – i wygląda to na zaplanowaną katastrofę (…). Mieli broń, mieli narzędzia. Mieli wszystko, czego potrzebowali. Rzucali zamrożoną wodą w butelkach, w szklanych butelkach, w oficerów i żołnierzy. To jest – nie można użyć słowa powstanie – ale można również użyć słowa, że to są bardzo niebezpieczni ludzie” – ciągnął Trump. Dodał, że demonstranci „spotkali się z dużą siłą i się poddali”.

„I może tam być ich trochę jeszcze dziś wieczorem, mogą tam być trochę, ale wydaje się, że jest ich coraz mniej, ponieważ idą tam i spotykają się z bardzo dużą siłą” – powiedział.

Trump stwierdził, że użyje ustawy Insurrection Act – pozwalającej do wykorzystania wojska w celu aktywnego tłumienia zamieszek – jeśli uzna, że faktycznie w kraju dochodzi do zbrojnego powstania. Twierdził jednocześnie, że w protesty zamieszani są „opłacani buntownicy”.

Jeszcze w poniedziałek władze federalne skierowały do Los Angeles ok. 700 żołnierzy piechoty morskiej (marines) oraz postawiły w stan gotowości kolejne 2 tys. żołnierzy kalifornijskiej Gwardii Narodowej. Ich oficjalną rolą jest ochrona agentów służby imigracyjnej ICE oraz budynków federalnych, a nie pacyfikacja rozruchów. Władze Kalifornii złożyły na tę decyzję skargę do sądu, zaś gubernator Gavin Newsom oskarżył Trumpa o wykorzystywanie wojska do rozgrywek politycznych, a także o niezapewnienie dla niego odpowiednich warunków, wskutek czego żołnierze muszą spać pokotem na podłodze budynków federalnych. Według Pentagonu koszt wysłania Gwardii Narodowej to 134 mln dolarów.

We wtorek prezydent wydał też ostrzeżenie dla reszty kraju, że siły federalne zareagują podobnie jak w Los Angeles.

„Gdybyśmy tego nie zaatakowali bardzo mocno, mielibyśmy to (zamieszki) w całym kraju. Ale mogę poinformować resztę kraju, że jeśli to zrobią, spotkają się z równą lub większą siłą niż tutaj” – oznajmił.

Ostrzegł też tych, którzy „nienawidzą kraju”, i planują protest podczas zaplanowanej na sobotę parady wojskowej w Waszyngtonie. Zapowiedział również, że nie zrezygnuje z dalszych masowych zatrzymań nielegalnych imigrantów i nalotów na zakłady pracy takich jak te, które sprowokowały gwałtowne protesty w Los Angeles.

Jak dotąd protesty przeciwko obławom na imigrantów odbyły się też w innych amerykańskich miastach, m.in. w San Francisco, Dallas, Nowym Jorku i Atlancie.

Występująca obok Trumpa szefowa ministerstwa bezpieczeństwa krajowego (DHS) Kristi Noem potępiła natomiast wypowiedź prezydentki Meksyku Claudii Sheinbaum na temat protestów. Choć Sheinbaum potępiła użycie przemocy „we wszystkich formach”, to zwróciła się jednocześnie do USA ze „stanowczym” apelem, by „wszystkie procedury imigracyjne były przeprowadzane z poszanowaniem należytego procesu, w ramach poszanowania godności człowieka i praworządności”.

Oskar Górzyński (PAP)

Ukraina nie może już nic zrobić, aby jej partnerzy w Europie i Stanach Zjednoczonych zaczęli nakładać ostrzejsze sankcje na Rosję. Na szczyt w Kanadzie też nie ma co liczyć – ocenił w rozmowie z PAP Iwan Kyryczewski, ekspert ukraińskiego portalu militarnego Defence Express.

Szczyt liderów G7 w Kananaskis w Albercie zacznie się 15 czerwca i potrwa do 17 czerwca. W skład G7 wchodzą: Kanada, która od stycznia do końca br. przewodniczy grupie, a także Francja, Japonia, Niemcy, Włochy, Wielka Brytania oraz USA. W pracach G7 uczestniczy też Unia Europejska. Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski potwierdził, że otrzymał zaproszenie na szczyt.

„Jest już za późno. Mówienie o Stanach Zjednoczonych, że nałożą jakieś sankcje, jest moim zdaniem wręcz śmieszne. Już zaczynają rażąco ignorować i naruszać naszą bazę wsparcia wojskowego” – ocenił ekspert.

Zdaniem Kyryczewskiego Ukraina nie może liczyć, że po szczycie przywódców G7 w Kananaskis w Kanadzie, sytuacja ulegnie zmianie. „Czego powinniśmy oczekiwać? Nie stanie się tak, że europejscy przywódcy w magiczny sposób zbiorą się, zorganizują nową krucjatę przeciwko rosyjskiemu imperializmowi i powtórzą wydarzenia z 1610 roku, kiedy Polacy dotarli do Moskwy. Tak się nie wydarzy” – podkreślił. „Musimy tylko skupić się na wspieraniu Sił Zbrojnych Ukrainy – nie mamy innego wyjścia” – dodał.

Według niego „masowy ostrzał Ukrainy przez Rosję wynika z niezmiennej natury rosyjskiego imperializmu, nic więcej i nic mniej. Trudno bowiem przypomnieć sobie choć jeden atak na Kijów w ciągu ostatnich trzech lat, który nie byłby zakrojony na szeroką skalę”.

W czerwcu 2024 r. Rosjanie najczęściej używali podczas ataków na terytorium Ukrainy od 20 do 50 dronów różnego typu. W październiku i listopadzie ubiegłego roku liczba ta wzrosła do 80–100 bezzałogowców dziennie, a w styczniu 2025 r. – do 100–200 dronów, używanych głównie w nocy.

W ostatnim miesiącu Rosja bije rekordy zmasowanych ataków, stosując często ponad 350–400 dronów w ciągu jednej nocy. Stanowi to coraz większe wyzwanie dla ukraińskich sił obrony powietrznej.

„Rosja demonstruje, że jest zdecydowana być zagrożeniem dla całego cywilizowanego świata, i wykorzystuje Ukrainę jako swego rodzaju poligon doświadczalny – aby pokazać, że może przynieść jeszcze więcej problemów krajom zachodnim” – zauważył Kyryczewski.

W ocenie eksperta Rosjanie chcą pokazać, w kontekście prawdopodobnych przyszłych negocjacji w Turcji, „że nie ma sensu z nimi negocjować. (…) Rosja chce tylko, by świat zaakceptował jej warunki”.

Ukraiński minister spraw zagranicznych Andrij Sybiha powiedział w poniedziałek, że Ukraina ma nadzieję, że przywódcy państw G7 podczas szczytu w Kanadzie podejmą decyzję o obniżeniu maksymalnej ceny rosyjskiej ropy naftowej do 30 dolarów za baryłkę. Sybiha stwierdził, że jednym z kluczowych czynników, które można wykorzystać, aby zmusić Rosję do sprawiedliwego pokoju, jest dalsze wzmocnienie sankcji.

Według niego „wciąż istnieje wystarczająco dużo obszarów i branż, w których możemy zwiększyć presję sankcji, a to powinno stać się niszczycielskie dla rosyjskiej gospodarki”. Ponadto czynnikiem, który może zmusić Rosję do zawarcia sprawiedliwego pokoju, są zamrożone aktywa. „Potrzeba tu więcej woli, więcej determinacji. I jest to prawdopodobnie jedno z rozwiązań, których można oczekiwać od formatu spotkania na poziomie przywódców G7” – akcentował.

We wtorek przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen poinformowała, że w 18. pakiecie sankcji proponowane jest obniżenie limitu cen za baryłkę ropy z 60 do 45 dolarów. Propozycja 18. pakietu sankcji zakłada także zakaz transakcji z rosyjskimi gazociągami Nord Stream i Nord Stream 2. Ponadto obejmuje 22 banki, które angażują się w obchodzenie sankcji, a także kolejne statki rosyjskiej floty cieni.

Z Kijowa Iryna Hirnyk (PAP)

ira/ mms/ ktl/

Dziesięć osób zginęło we wtorek w zamachu w jednej ze szkół w Grazu na południowym wschodzie Austrii – poinformowało austriackie MSW. Media podają, że rannych zostało co najmniej 30 osób, a kilka z nich jest w stanie krytycznym i walczy o życie. Policja oświadczyła, że zamachowiec popełnił samobójstwo.

Około godz. 10 policja w Grazu otrzymała informacje o strzałach w budynku szkoły średniej przy Dreierschuetzengasse. Do akcji skierowano specjalną jednostkę antyterrorystyczną COBRA oraz służby ratunkowe. Po przybyciu na miejsce funkcjonariusze rozpoczęli ewakuację szkoły oraz poszukiwanie zamachowca.

MSW poinformowało, że w wyniku ataku życie straciło 10 osób. Jak przekazał rzecznik miejscowej policji Fritz Grundig, wśród zabitych jest zamachowiec, który popełnił samobójstwo.

Portal oe24.at podaje powołując się na swoich informatorów, że ciało mężczyzny znaleziono w szkolnej toalecie, gdzie miał odebrać sobie życie w momencie, gdy zbliżali się do niego antyterroryści. Z informacji zdobytych przez portal wynika również, że w czasie strzelaniny rannych zostało co najmniej 30 osób, z czego cztery – ciężko. Osoby poszkodowane zostały przetransportowane do pobliskich szpitali zarówno karetkami pogotowia jak i ratunkowymi śmigłowcami.

Według portalu lokalnej gazety „Salzburger Nachrichten” zamach przeprowadził 22-letni mężczyzna, były uczeń szkoły, który otworzył ogień w dwóch pomieszczeniach lekcyjnych, przy czym jedno z nich miało być jego dawną klasą. Podejrzany miał mieć przy sobie dwie sztuki broni – pistolet i strzelbę, na które posiadał pozwolenie.

W związku z zamachem w Grazu, rząd Austrii odwołał wszystkie zaplanowane na wtorek wydarzenia związane ze 100 dniami od jego powołania. Do Grazu pojechał minister edukacji Christoph Wiederkehr.

W specjalnym oświadczeniu kanclerz Christian Strocker stwierdził, ze „strzelanina w szkole w Grazu to narodowa tragedia, która głęboko wstrząsnęła całym krajem”. Szef rządu przekazał rodzinom ofiar wyrazy współczucia, a także podziękował policji i ratownikom za sprawne przeprowadzenie akcji.

Do wydarzenia odniósł się też prezydent Austrii Alexander Van der Bellen. W opublikowanym na platformie bluesky wpisie stwierdził, że atak w Grazu ugodził w samo serce Austriaków. „To byli młodzi ludzie, którzy mieli przed sobą całe życie (…) Austria jest w żałobie” – napisał prezydent.

Tomasz Dawid Jędruchów (PAP)

tdj/ ap/

Podróżujący rowerem po Afryce, 67-letni turysta z Francji został znaleziony martwy w pokoju hotelu Jovina w mieście Gboko w południowo-wschodniej Nigerii – poinformował w poniedziałek rzecznik policji stanowej.

Francuz 19 maja przyjechał do Nigerii z sąsiedniego Nigru. W piątek dotarł do Gboko, położonego nad rzeką Katsina miasta w stanie Benue. W sobotę powiedział obsłudze hotelowej, że nie czuje się najlepiej. Nie skorzystał jednak z zaoferowanej pomocy.

W niedzielę kierownik hotelu, zaniepokojony jego stanem sam zadzwonił po lekarza. Ale, gdy ten pojawił się w hotelu, mógł tylko potwierdzić zgon turysty.

Policja zabrała ciało i przewiozła do miejscowego szpitala, gdzie zostanie przeprowadzona sekcja zwłok. (PAP)

tebe/ mal/