Rejestr umów cywilnoprawnych, uregulowanie statusu sygnalisty, nowy wzór oświadczenia majątkowego oraz obowiązek przygotowania i stosowania wewnętrznych procedur antykorupcyjnych – to tylko niektóre z założeń nowej ustawy o jawności życia publicznego, którą w poniedziałek przedstawił minister koordynator służb specjalnych Mariusz Kamiński i jego zastępca Maciej Wąsik.
– Ten projekt nowej ustawy tak naprawdę likwiduje trzy obecnie istniejące ustawy: o ograniczeniu działalności gospodarczej osób pełniących funkcje publiczne, o lobbingu i o dostępie do informacji publicznej. W jednej ustawie zawieramy przepisy do tej pory zgrupowane w trzech różnych ustawach. Podstawowym celem tej ustawy jest zwiększenie transparentności państwa polskiego, w sposób świadomy zwiększenie kontroli społecznej nad osobami pełniącymi funkcje publiczne, zarówno rządowe, samorządowe, jak i – co najważniejsze – w spółkach i organach spółek Skarbu Państwa – wyjaśniał minister Kamiński.
Ustawa wprowadza m.in. obowiązek prowadzenia jawnego, ogłaszanego w Biuletynie Informacji Publicznej lub na stronach internetowych, rejestru umów cywilnoprawnych. Obowiązek ten będzie spoczywał na jednostkach sektora finansów publicznych, przedsiębiorstwach państwowych, instytutach badawczych oraz spółkach zobowiązanych, tzn. takich, w których udział Skarbu Państwa lub samorządu wynosi ponad 10 procent.
Nowe przepisy pozwolą pracownikom urzędów lub przedsiębiorstw zgłaszać przestępstwa korupcyjne w ich miejscach pracy. Osoba otrzyma od prokuratora status „sygnalisty”, dzięki czemu uzyska od ochronę i pomoc prawną.
Zgodnie z ustawą rozszerzeniu ulegnie katalog osób zobowiązanych do złożenia oświadczenia majątkowego. Ustawa wprowadza nowy, jednakowy dla wszystkim wzór oświadczenia. Wszystkie będą jawne i publikowane w BIP, poza oświadczeniami funkcjonariuszy służb.
CBA będzie mogło przeprowadzić kontrolę procedur antykorupcyjnych u przedsiębiorcy lub w jednostce sektora publicznego, kiedy osobie działającej w imieniu lub na rzecz przedsiębiorcy albo urzędnikowi prokurator postawi zarzut korupcyjny. Brak procedur lub ich fasadowość będzie karana.
– Będziemy starali się przeprowadzić tę ustawę jak najszybciej – przyznał Maciej Wąsik. Jak zaznaczył, jeśli ustawa nie wejdzie w życie w tym roku, zostaną wprowadzone przepisy przejściowe, które zobowiążą pracowników do powtórnego złożenia oświadczenia w przyszłym roku.
Fot. Marek Szawdyn/ Polska Press
Jakub Oworuszko AIP