Uczestnicy konferencji w Parlamencie Europejskim, poświęconej niemieckim reparacjom, mówili, że nie chodzi o psucie polsko-niemieckich relacji, ale zwrócenie uwagi na potraktowanie Polaków po II wojnie światowej.
Profesor Stanisław Żerko z Instytutu Zachodniego powiedział, że tę sprawę należy upubliczniać, ale też przyznał, że dziś nie można stwierdzić, czy reparacje zostaną wypłacone. Według niego, to jest kwestia dobrej woli Niemiec i tego, jak strona niemiecka rozumie sens słowa pojednanie.
„Jeżeli strona niemiecka, także część polskich ekspertów stoi na stanowisku, że mówienie o tym to jest psucie relacji polsko-niemieckich, to ja tego nie rozumiem. Chcemy wprowadzić do przestrzeni publicznej to, co teraz jest traktowane przez Niemców jako temat tabu” – powiedział profesor Żerko.
Konferencję zatytułowaną „Reparacje za II wojnę światową. Problem dla dzisiejszych Niemiec?” zorganizowali europosłowie Prawa i Sprawiedliwości we współpracy z Instytutem Zachodnim. Odmówiło udziału w niej dwóch niemieckich badaczy. Profesor Żerko powiedział, że dziwi go brak woli do dialogu. „Przecież także historycy niemieccy mogliby przedstawić swoje argumenty. Nie wiem, jak to się dzieje. Widocznie brak dialogu jest dla strony niemieckiej wygodniejszy niż wzięcie udziału w konferencji, która na ten temat obraduje” – powiedział profesor.
W konferencji wziął udział między innymi profesor Gunnar Heinsohn z Uniwersytetu Bremeńskiego, który uważa, że Niemcy powinny wypłacić odszkodowania. Choć on sam nie spodziewa się, by do wielkich wypłat doszło. „Minimum tego, co Niemcy mogą zrobić, to pamiętać o zbrodniach przeciwko Polsce. Naszym zadaniem jest szerzenie wiedzy o ludobójstwie na Polakach” – powiedział niemiecki naukowiec. Wyjaśnił też, że dla wielu Niemców przejęcie ziem zachodnich przez Polskę po wojnie rozwiązuje sprawę reparacji i odszkodowań wojennych. „Niemcy nie wiedzą, że ziemie, domy, dzieła sztuki przejęło państwo polskie, komunistyczne władze, a nie konkretni ludzie, ofiary zbrodni wojennych” – powiedział profesor Heinsohn. Przywołał też wypłaty dla ofiar pracy przymusowej. „Jest prawna droga, która jest otwarta dla Polaków – indywidualne żądania odszkodowawcze pozostają aktualne” – dodał.
Informacyjna Agencja Radiowa (IAR)/Beata Płomecka,Bruksela/em/dyd