W piątek w Sejmie odbyło się pierwsze czytanie prezydenckiej ustawy o pomocy Frankowiczom. Projekt z wprowadza ”motywujący” mechanizm do dobrowolnego przewalutowania kredytów przez banki. Więcej osób ma też skorzystać z pomocy Funduszu Wsparcia Kredytobiorców.
Założenia nowej ustawy przedstawił zastępca szefa w Kancelarii RP Prezydenta Paweł Mucha. – Projekt spowoduje zmiany w funkcjonowaniu Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Do tej pory niewiele osób korzystało z wsparcia z powodu restrykcyjnych warunków – powiedział. Szef sejmowej komisji finansów Jacek Sasin powiedział natomiast, że projekt ma pomóc tym kredytobiorcom, którzy najbardziej potrzebują wsparcia. Prezydenci projekt skrytykował natomiast poseł PO Marcin Kierwiński. Politykowi nie podobało się to, że z pomocy nie będą mogły skorzystać osoby lepiej sytuowane. Kierwiński przypomniał o tym, że w trakcie kampanii prezydenckiej Andrzej Duda mówił o tym, że pomocą zostaną objęci wszyscy Frankowicze.
Według zapisów projektu Andrzeja Dudy utworzony ma zostać tzw. Fundusz Restrukturyzacyjny. Co kwartał każdy bank miałby do niego wpłacać 0,5 proc. wartości bilansowej portfela kredytów walutowych. To oznacza, że rocznie cały sektor wyłożyłby 3,2 mld złotych (około 20 proc. zysków). Przez pół roku składka danego banku służyłaby wyłącznie jemu. To oznacza, że bank po przewalutowaniu kredytu mógłby ”zwrócić sobie” ze swojej składki koszty różnicy bilansowej. Ma to być motywacja do udzielenia pomocy Frankowiczom – jeśli bank nie wykorzysta swojej składki, ta trafi do wspólnego funduszu i wtedy będą mogły skorzystać z niej inne banki.
Poszerzony ma tez być zakres pomocy z Funduszu Pomocy Kredytobiorcom. Z nieoprocentowanej pożyczki od FPK może być przyznana osobom, które znalazły się w trudnej sytuacji finansowej, a muszą wciąż płacić zobowiązania. Obecnie, z środków funduszu kredytobiorca może korzystać przez okres 18 miesięcy. Rata nie może przekraczać 1,5 tysiąca złotych, a zobowiązanie należy spłacić w ciągu ośmiu lat. Po wejściu ustawy w życie okres ma być wydłużony do 36 miesięcy, miesięczna rata ma być zwiększana do maksymalnie 2 tysięcy złotych, a okres spłaty do nawet 12 lat.
Zadłużenie Frankowiczów w przeliczeniu na złote jest często znacznie wyższe od wartości całego mieszkania, czy domu, na które zaciągnęli kredyt. W odpowiedzi na ten problem powstała też możliwość jednorazowej, nieoprocentowanej pożyczki od osób, które sprzedały mieszkanie, ale wartość ze sprzedaży nie pokrywa całkowitej spłaty kredytu ( miałaby być również spłacana przez 12 lat)
To nie pierwszy prezydencki projekt ustawy. Wcześniejsza to tzw. ustawa spreadowa. Miałaby ona nakładać na banki konieczność oddania spreadów. Według serwisu Parkiet, to rozwiązanie kosztowałoby banki od 4 do 9 miliardów złotych. Przewodniczący Komisji Finansów Publicznych Jacek Sasin w rozmowie z agencją IBN News powiedział, że ustawa dotycząca spreadów walutowych wejdzie w życie w późniejszym terminie.
W projekcie nie uwzględniono postulatów organizacji Stop Bankowemu Bezprawiu. Stowarzyszenie w sierpniu apelowało do Andrzeja Dudy o złożenie projektu ustawy wstrzymującej licytację majątku Frankowiczów i o wydłużenie okresu po którym bank może wypowiedzieć umowę.
Maja Piotrowska AIP