Od kwietnia w skład załogi Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) wchodzi Ołeksij Zubrycki – były porucznik armii ukraińskiej, który podczas okupacji Krymu przeszedł na stronę Rosji i został w Ukrainie skazany za zdradę stanu – poinformował ukraiński portal Suspilne.
Ołeksij Zubrycki (Aleksiej Zubricki) urodził się w Zaporożu na Ukrainie i ukończył Uniwersytet Sił Powietrznych w Charkowie. W randze porucznika Sił Zbrojnych Ukrainy służył jako pilot klucza lotniczego w jednej z jednostek wojskowych stacjonujących na Krymie.
Kiedy Rosja rozpoczęła okupację ukraińskiego półwyspu, dowództwo wysłało Zubryckiego do innej jednostki na kontynencie ukraińskim. Miał się tam stawić 12 maja 2014 roku, ale nigdy nie zgłosił się do służby. 11 marca 2025 r. sąd miejski w Winnicy skazał go zaocznie na 15 lat więzienia za zdradę stanu.
Sąd w wyroku uznał, że Zubrycki w okresie od 22 marca do 13 maja 2014 r. przebywał w Sewastopolu, gdzie „działając umyślnie, z pobudek najemniczych, opowiedział się po stronie wroga, dopuszczając się tym samym zdrady stanu, czyli działania na szkodę suwerenności, integralności terytorialnej i nienaruszalności, zdolności obronnych, bezpieczeństwa państwowego, gospodarczego i informacyjnego Ukrainy”.
Sąd w Winnicy dodał, że Zubrycki służył w rosyjskiej armii przez ponad 10 lat, w tym podczas pełnowymiarowej rosyjskiej inwazji na Ukrainę. W 2018 roku został wcielony do rosyjskiej eskadry kosmicznej. Na ISS został wysłany 8 kwietnia 2025 r. Według dziennikarzy śledczych jest pierwszym kosmonautą w historii, który został skazany za zdradę państwa.
W skład załogi ISS wchodzi siedem osób. Oprócz Zubryckiego są to: Japończyk Takuya Onishi, Amerykanie: Jonny Kim, Anne McClain i Nichole Ayers oraz Rosjanie: Kirył Pieskow i Siergiej Ryżykow. Ponadto od czwartku na stacji przebywa czteroosobowa załoga misji Axiom 4, w tym Sławosz Uznański-Wiśniewski – drugi Polak w kosmosie i pierwszy na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Uczestnicy misji mają tam spędzić około dwóch tygodni; w tym czasie przeprowadzą eksperymenty w warunkach mikrograwitacji oraz zaangażują się w działania edukacyjne.
Z Kijowa Iryna Hirnyk (PAP)