Prezydent USA Donald Trump oświadczył w czwartek w Katarze, że USA powinny przejąć Strefę Gazy i utworzyć tam „strefę wolności”. Kilka miesięcy wcześniej amerykański przywódca proponował zbudowanie na ruinach zniszczonego wojną terytorium „riwiery Bliskiego Wschodu”.

„Mam kilka pomysłów na Strefę Gazy, które uważam za bardzo dobre, (na przykład można – PAP) stworzyć tam strefę wolności, niech USA się w to zaangażują i zrobią tam po prostu strefę wolności” – powiedział Trump w stolicy Kataru Dosze podczas spotkania z przedsiębiorcami.

Dodał, że „bardzo ciężko pracuje” w sprawie Strefy Gazy, która stała się „terytorium zniszczenia i śmierci”. Trump zapowiedział też, że „trzeba będzie rozprawić się z Hamasem”. Podkreślił, że najazd tej palestyńskiej organizacji na Izrael 7 października 2023 r. był „jednym z najgorszych, najbardziej okrutnych ataków w historii”.

W ataku zginęło ok. 1200 osób, a 251 porwano. W odwecie Izrael rozpoczął ataki na rządzoną przez Hamas Strefę Gazy. Według władz lokalnych w trwającej od ponad 19 miesięcy wojnie zginęło ponad 52,9 tys. Palestyńczyków.

Strefa Gazy jest zrujnowana, uszkodzono lub zniszczono większość budynków na jej terenie. Większość z ok. 2,1 mln mieszkańców stała się wewnętrznymi uchodźcami, wielu musiało wielokrotnie uciekać.

Trump ogłosił w lutym, że Strefa Gazy powinna znaleźć się pod kontrolą USA, a jej ludność należy wysiedlić do państw arabskich. Amerykański przywódca zaprezentował ten pomysł jako sposób na przerwanie spirali przemocy w regionie i odbudowę Strefy Gazy jako „riwiery Bliskiego Wschodu”. Trump wielokrotnie zmieniał swoje wypowiedzi na ten temat i nie stanowią one skonkretyzowanego planu.

Wizja Trumpa spotkała się ze stanowczą krytyką wielu państw, w tym niemal całego świata arabskiego. Kraje regionu przedstawiły własny projekt odbudowy Strefy Gazy, zakładający niewysiedlanie jej ludności i stworzenie tam nowej administracji palestyńskiej.

Państwa arabskie podkreślają, że realizacja planów Trumpa naruszałaby prawo międzynarodowe, zdestabilizowałaby sytuację w całym regionie i uniemożliwiła stworzenie w przyszłości niepodległej Palestyny.

Propozycja amerykańskiego prezydenta spotkała się z dobrym przyjęciem w Izraelu, a szczególnie w kręgach radykalnej prawicy, w których od dawna wzywano do wysiedlenia części ludności Strefy Gazy i ponownego zorganizowania na tym terytorium żydowskich osiedli. Rząd izraelski promuje też program „dobrowolnych migracji” ze Strefy Gazy.

Jerzy Adamiak (PAP)

adj/ akl/