Państwowa Komisja Wyborcza, wykonując postanowienie Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego z 11 grudnia, przyjęła w poniedziałek sprawozdanie finansowe komitetu PiS z wyborów parlamentarnych 2023 r. PKW zaznaczyła jednak, że nie przesądza, czy IKNiSP jest sądem. Dalsze działania w tej sprawie, w tym ewentualną wypłatę subwencji PiS, ma podjąć minister finansów Andrzej Domański.

„Ostatnia uchwała Państwowej Komisji Wyborczej w sprawie przyjęcia sprawozdania Komitetu Wyborczego PiS ma charakter pytyjski. W starożytnej Grecji – jak wiadomo – była Pytia, która jako kapłanka w Delfach przepowiadała przyszłość. Pytana jednak o nią odpowiadała niejasno i zagadkowo. I niestety tak samo niejednoznacznie zachowuje się obecnie PKW” – powiedział sędzia Stępień.

„Nic zatem dziwnego, że obywatele często mają prawników za krętaczy; uchwała PKW jest na to dowodem. Tymczasem od prawników, w szczególności od profesorów prawa, należy oczekiwać, że będą jednoznaczni i precyzyjni w treści aktów prawnych” – podkreślił.

W ocenie byłego prezesa TK, uchwała PKW jest na tyle wieloznaczna, że każdy może podłożyć pod jej tekst takie treści, jakie będzie chciał. „I to obecnie obserwujemy, ponieważ każdy interpretuje ją po swojemu. Jedni uważają, że to oczywiste, że należy wypłacić Prawu i Sprawiedliwości pieniądze, a drudzy, że uchwała PKW nie daje takiej podstawy” – dodał Stępień.

W jego ocenie, w obecnej sytuacji decyzję o ewentualnej wypłacie będzie podejmował premier Donald Tusk, ten jednak zadeklarował, że pieniądze nie zostaną wypłacone. „+Pieniędzy nie ma i nie będzie+. Na moje oko tyle wynika z uchwały PKW” – napisał na X szef rządu.

Sędzia Stępień zwrócił także uwagę na ten fragment uchwały PKW, która czyni podmiotem orzeczenia z 11 grudnia nie Izbę Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych, lecz Sąd Najwyższy, w ten sposób utożsamiając te dwa podmioty. „Przypominam jednak, że ta Izba nie jest sądem w rozumieniu naszej konstytucji, co potwierdził m.in. Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu” – zauważył.

Status Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN – która jest właściwa do rozpatrywania skarg na uchwały PKW – jest kwestionowany przez obecny rząd, w tym Ministerstwo Sprawiedliwości, który przywołuje w tej sprawie nie tylko orzecznictwo ETPC czy TSUE, ale także uchwałę połączonych izb Sądu Najwyższego z 2020 r. IKNiSP powstała bowiem na mocy ustawy o SN z 2017 r. i tworzą ją osoby powołane na sędziów SN na wniosek KRS ukształtowanej przepisami nowelizacji ustawy z grudnia 2017 r. – czyli tzw. neosędziowie. Status Izby Kontroli Nadzwyczajnej SN i jej sędziów jest podawany w wątpliwość także przez część członków PKW.

Tymczasem Izba ta 11 grudnia uznała skargę PiS na odrzucenie w sierpniu przez Państwową Komisję Wyborczą sprawozdania komitetu wyborczego tej partii z wyborów parlamentarnych z 2023 r. Zgodnie z Kodeksem wyborczym uznanie skargi przez Sąd Najwyższy obliguje PKW do przyjęcia sprawozdania komitetu wyborczego i – co podtrzymują politycy PiS – wypłaty subwencji. (PAP)