Sąd Najwyższy uznał w piątek za zasadne zarzuty protestu wyborczego wobec 11 obwodowych komisji wyborczych, w których przeprowadzono oględziny kart wyborczych po II turze wyborów prezydenckich. Uznał zarazem, że nieprawidłowości te nie miały wpływu na ogólny wynik wyborów.

„Czy były to omyłki, czy było to celowe działanie, to już jest kwestia postępowania niezwiązanego z samym postepowaniem wyborczym” – mówił sędzia sprawozdawca Adam Redzik. „Czy takie sytuacje są wyjątkowe, które obserwujemy z owymi nieprawidłowościami? Chyba nie, dlatego, że Sąd Najwyższy mierzył się z takimi problemami już wcześniej” – dodał.

Pierwszy z protestów przeciwko wyborowi prezydenta RP, rozpatrywany podczas piątkowej serii jawnych posiedzeń Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN, dotyczył wskazanej przez skarżącą możliwych nieprawidłowości przy sporządzaniu protokołów lub przy liczeniu głosów w 12 obwodowych komisjach wyborczych podczas II tury wyborów prezydenckich, przeprowadzonej 1 czerwca.

W związku ze stwierdzeniem przez SN, iż wnosząca protest uprawdopodobniła podniesione w proteście zarzuty, dopuszczono dowody z oględzin kart do głosowania ze wszystkich wskazanych w proteście komisji wyborczych: nr 95 w Krakowie, nr 3 w Oleśnie, nr 13 w Mińsku Mazowieckim, nr 9 w Strzelcach Opolskich, nr 25 w Grudziądzu, nr 17 w Gdańsku, nr 30 w Bielsku-Białej, nr 10 w Tarnowie, nr 53 w Katowicach, nr 35 w Tychach, nr 6 w Kamiennej Górze oraz nr 4 w Wieńcu (gm. Brześć Kujawski).

Na piątkowym posiedzeniu sędzia sprawozdawca poinformował, że dokonane oględziny pozwoliły na stwierdzenie nieprawidłowości w 11 z 12 obwodowych komisji wyborczych.

W ośmiu z nich doszło do nieprawidłowego przeniesienia do protokołu prawidłowo oddanych głosów – głosy oddane na jednego kandydata zostały przypisane drugiemu kandydatowi i odwrotnie.

W przypadku dwóch komisji – w Bielsku Białej i Kamiennej Górze – stwierdzono natomiast nieprawidłowości przy samym liczeniu głosów. W Bielsku Białej, w kopercie przypisanej głosom oddanym na Karola Nawrockiego było 160 głosów oddanych na Rafała Trzaskowskiego. Podobna sytuacja miała miejsce w Kamiennej Górze – 90 głosów, które znalazły się w kopercie przypisanej głosom na Karola Nawrockiego zostało oddanych na Trzaskowskiego.

W obwodowej komisji w Katowicach doszło do omyłki przy liczeniu głosów, działającej na niekorzyść obu kandydatów.

W przypadku każdej z powyższych obwodowych komisji SN uznał, że choć podniesione w proteście zarzuty są zasadne, to stwierdzone naruszenia nie miały wpływu na wynik wyborów.

Za zarzut niezasadny SN uznał jedynie ten dotyczący obwodowej komisji nr 10 w Tarnowie, bowiem oddane w niej głosy zostały prawidłowo policzone oraz poprawnie przypisane kandydatom w protokole.

W posiedzeniu uczestniczył przewodniczący PKW Sylwester Marciniak oraz reprezentująca Prokuratora Generalnego prok. z Prokuratury Krajowej Renata Macierzyńska-Jankowska. Na sali sądu byli licznie zgromadzeni dziennikarze.

Szef PKW ocenił, że wykryte naruszenia „wymagają wyjaśnienia, łącznie z postępowaniem karnym”. „Natomiast w naszej ocenie jest to różnica około 4 tys. głosów” – zauważył Marciniak. „To nie powinno się zdarzyć, bo każdy głos powinien odzwierciedlać to, jak wyborca zagłosował. Natomiast w końcowym wyniku, gdy ta różnica między kandydatami wynosiła blisko 370 tys. głosów, należy uznać, że nie miało to wpływu na ustalenie wyniku wyborów” – dodał.

Jak podkreślił, pozytywną wiadomością jest ta dotycząca OKW w Tarnowie, gdyż jej wynik odpowiada protokołowi.

Prok. Macierzyńska-Jankowska przyznała, że w sprawie tego protestu początkowo PG wnioskował o pozostawienie go bez dalszego biegu. Jednak po zainicjowaniu weryfikacji oddanych głosów i następnie po przedstawionych dowodach w wyniku oględzin kart wyborczych, musi dojść do modyfikacji stanowiska PG. „W sposób jednoznaczny wynika, że doszło do naruszenia Kodeksu wyborczego, czy to w zakresie liczenia głosów, czy w większym stopniu w zakresie sporządzania protokołów” – zaznaczyła prokurator. W związku z tym wnosiła o uznanie zasadności protestu, ale bez wpływu na wynik wyborów.

Posiedzenie odbywało się w największej sali SN. Ostatnie z posiedzeń jawnych w tej sali zaplanowano w piątek o godz. 13

Przed pierwszym z planowanych posiedzeń pod siedzibą SN na placu Krasińskich zorganizowano manifestacje. Jedną z grup to byli m.in. działacze Klubów Gazety Polskiej, do której dołączyli b. premier Mateusz Morawiecki i działacz środowisk narodowych Robert Bąkiewicz. Jak podawali organizatorzy tej manifestacji ich celem jest m.in. ochrona wyniku wyborów prezydenckich. Druga grupa to osoby domagające się ponownego przeliczenia wszystkich głosów w wyborach i uważające, że rozpatrująca protesty wyborcze izba SN „nie jest sądem”.

Większość protestów wyborczych rozpoznawana jest w SN na posiedzeniach niejawnych. „Z ważnych przyczyn, protesty mogą zostać skierowane do rozpoznania na posiedzeniu jawnym, w którym mogą wziąć udział uczestnicy postępowania, a także przedstawiciele mediów oraz publiczność” – wskazywał jednak SN.

Do Sądu Najwyższego wpłynęło około 53 tys. 900 protestów przeciwko wyborowi prezydenta RP. Zdecydowana większość została połączona do wspólnych rozpoznań.

Po rozpoznaniu wszystkich protestów, na podstawie sprawozdania z wyborów przedstawionego przez PKW, Sąd Najwyższy w składzie całej Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych rozstrzyga o ważności wyboru Prezydenta RP. Posiedzenie w sprawie podjęcia uchwały odnoszącej się do ważności wyborów jest wyznaczone na wtorek 1 lipca br.

Nina Leszczyńska, Marcin Jabłoński (PAP)

nl/ mja/ par/