Prezydent Stanów Zjednoczonych rozpoczął wizytę na Bliskim Wschodzie. Na początek Izrael

Prezydent Stanów Zjednoczonych Joe Biden rozpoczął wizytę w Izraelu. To początek jego pierwszej od rozpoczęcia kadencji podróży po Bliskim Wschodzie.

Na lotnisku Bez Guriona w Tel Awiwie powitał prezydenta premier Izraela Yair Lapid. Tematem rozmów Joe Bidena z izraelskimi politykami będzie współpraca dwustronna, między innymi w dziedzinie technologii i walki ze zmianami klimatu. Prezydent Biden zapowiedział, że chciałby też rozmawiać o zakończeniu konfliktu izraelsko-palestyńskiego.
Premier Izraela zadeklarował, że zamierza poruszyć sprawę budowy nowej architektury bezpieczeństwa i współpracy gospodarczej na Bliskim Wschodzie. Chciaby też rozmawiać o stworzeniu globalnej koalicji w celu powstrzymania programu nuklearnego Iranu.

Zainteresowanie świata wzbudzają przede wszystkim zaplanowane na piątek i sobotę spotkania w Arabii Saudyjskiej, gdzie będzie rozmawiał m.in. z księciem Muhammadem ibn Salmanem, tym samym, który ponosi odpowiedzialność za morderstwo dziennikarza Dżamala Chaszodżdżiego.

Szeroki wachlarz problemów podsycił nieporozumienia i wzajemną nieufność między USA a ich bliskowschodnimi partnerami – rozmowy nuklearne z Iranem, wojna w Jemenie, saudyjska postawa wobec rywalów USA – Rosji i Chin, prawa człowieka, w tym morderstwo Chaszodżdżiego, czy wydobycie i ceny ropy – oceniło Politico w swojej analizie. Zdaniem portalu, amerykańsko-saudyjskie relacje doświadczyły w ostatnim czasie największych napięć w historii.

„Dla Bidena najważniejszym interesem strategicznym, jaki musi zostać zaadresowany, jest zapewnienie, że Arabia Saudyjska będzie dalej zorientowana w stronę Stanów Zjednoczonych, a nie w stronę Rosji i Chin” – podkreśliło Politico.

„Rezygnacja z limitów produkcji gazu nałożonych w umowie OPEC+ byłaby jasnym sygnałem, że Saudyjczycy są gotowi zarówno brać, jak i dawać, i rozumieją, że aby być traktowanymi jak partnerzy, muszą zachowywać się jak partnerzy” – skomentował portal.

Jak oceniło Politico, współpraca Stanów Zjednoczonych i Arabii Saudyjskiej „była zawsze w jakimś stopniu transkacyjna” i oznacza stałe i tanie dostawy ropy w zamian za bezpieczeństwo. Arabia Saudyjska nie posiada poważnej alternatywy dla Stanów Zjednoczonych jako gwaranta swojego bezpieczeństwa – podsumował serwis.

Z kolei wedle agencji Reutera, Biden poszedł w ślady europejskich przywódców, którzy potępili morderstwo Chaszodżdżiego przez saudyjską grupę uderzeniową w Stambule w 2018 roku, ale zaakceptowali fakt, że nie mogą ignorować światowego giganta energetycznego i jego de facto przywódcy. 36-letni bin Salman formalnie wciąż czeka na objęcie władzy po swoim ojcu, królu Salmanie, jednak książę już wpływa na politykę Królestwa. W przeszłości podejmował już „kroki, które zachwyciły wielbicieli, zaniepokoiły tradycyjnych sojuszników Rijadu i zszokowały obrońców praw człowieka” – napisał Reuters.

„Cała próba Zachodu ograniczenia interakcji z księciem po zabójstwie Chaszodżdżiego stopniowo erodowała, a wizyta Bidena naprawdę storpeduje ten pomysł (…) (Biden) będzie tam, aby odnowić relacje saudyjsko-amerykańskie, które w obecnym środowisku geopolitycznym – z powodu wojny na Ukrainie, konkurencji z Chinami, problemów energetycznych i saudyjskich wpływów regionalnych – muszą zostać naprawione” – skomentował Ayham Kamel z ośrodka analitycznego Eurasia Group.

Amerykański prezydent zapewniał w artykule opublikowanym w „Washington Post”, w którym wyjaśniał powody swojej podróży na Bliski Wschód, że jego zadaniem jako prezydenta jest utrzymanie silnego i bezpiecznego państwa, przeciwstawienie się rosyjskiej agresji i postawienie się w jak najlepszej pozycji w konkurencji z Chinami, a Arabia Saudyjska jest krajem, który może w dużym stopniu wpłynąć na osiągnięcie przez Stany tych celów.

W opinii komentatora CNN wizyta Bidena na Bliskim Wschodzie odzwierciedla pragnienie pokazania, że amerykańska administracja, pochłonięta wewnętrznymi niepokojami i wyzwaniami dla polityki zagranicznej zdominowanymi przez Rosję i Chiny, nadal dba o region. Jednak, jak pisze CNN, bez zaburzeń na globalnym rynku ropy, będących skutkiem inwazji Rosji na Ukrainę, Biden być może w ogóle nie podróżowałby do Arabii Saudyjskiej. (PAP)

kjm/ jar/