W dwóch nocnych szturmach na Dworzec Gdański ginie kilkuset powstańców. Piętra i pomieszczenia Banku Polskiego przechodzą z rąk do rąk. Niemcy wysadzają więzienie na Pawiaku. Trzy dni wcześniej w gruzach getta rozstrzelali ostatnią więźniarkę – ciężarną łączniczkę AK Jadwigę Halinę Tulińską, ps. „Halka”.
W szturmach na Dworzec Gdański ginie kilkuset powstańców, jednak nie udaje się zdobyć budynku. Niepowodzeniem kończy się próba ataku „Czaty” i „Zośki” na Dworzec Gdański od strony Nowego Miasta. Uderzają bezskutecznie z rejonu ul. Konwiktorskiej, przy stadionie Polonii.
„Zadanie nacierających na Dworzec Gdański oddziałów, jeśli nie było beznadziejne, było bardzo trudne. Wymagało dokładnego rozpoznania stanowisk nieprzyjaciela i jego siły ognia, precyzyjnego współdziałania oddziałów nacierających z Żoliborza i ze Starówki, zaskoczenia Niemców. A także świetnego dowodzenia pełnego inicjatywy. Żadna z tych szans nie została nam dana” – pisał po wojnie Stanisław Jankowski „Agaton”.
Powstańcy nadal bronią Starówki. Niemieckie bombowce nurkujące powracają nad Stare Miasto w 45-minutowych odstępach i ponownie atakują.
Od strony północnej Starego Miasta broni już tylko placówka Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych przy ul. Sanguszki oraz Szpital Jana Bożego przy Bonifraterskiej 12.
W Banku Polskim powstańcy walczą o poszczególne piętra i pomieszczenia, które tego dnia przechodzą z rąk do rąk. Żołnierzom Batalionu „Gozdawa” pod dowództwem kpt. Lucjana Giżyńskiego „Gozdawy” udaje się wyprzeć Niemców z budynku bankowego przy ul. Bielańskiej oraz z pobliskiego klasztoru Panien Kanoniczek przy ul. Senatorskiej 18 (obecnie Kościół św. Brata Alberta i św. Andrzeja Apostoła).
Przy ul. Pawiej niemieccy saperzy wysadzają znajdujące się w obrębie getta budynki więzienia Pawiak (obecny adres: ul. Dzielna 24/26) i jego kobiecy oddział, tzw. Serbię. Likwidacja więzienia rozpoczyna się w lipcu 1944 r. 30 lipca wysłano stamtąd ostatni transport osadzonych do nazistowskich obozów koncentracyjnych. Około 1,4 tys. mężczyzn wywieziono do KL Gross-Rosen, kilkaset kobiet do KL Ravensbrück. 13 i 18 sierpnia odbywają się ostatnie egzekucje więźniów w ruinach getta. Ostatnią zamordowaną więźniarką jest będąca w siódmym miesiącu ciąży łączniczka AK, ps. „Halka” – Jadwiga Halina Tulińska. 20 sierpnia ewakuują się esesmani z załogi. Po wysadzeniu z więziennych zabudowań ocaleje jedynie brama wjazdowa do oddziału męskiego.
Żołnierze Zgrupowania „Chrobry II” odpierają kolejny już atak rosyjskich esesmanów z RONA na ul. Towarowej.
W kinie Palladium przy ul. Złotej 7/9 odbywa się pokaz reportażu ze zdobycia PAST-y, zrealizowanego poprzedniego dnia przez zespół Powstańczej Kroniki Filmowej (PKF) Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej AK, kierowany przez Antoniego Bohdziewicza, ps. „Wiktor”. To jeden z niewielu nakręconych na żywo filmowych zapisów działań bojowych powstańców. (PAP)
autor: Maciej Replewicz
mr/ miś/ wus/
