Wdrożenie nowych form wsparcia dla rolników – płatności dla małych gospodarstw oraz ekoschematu dot. ugorowania gruntów – są celem projektu nowelizacji ustawy o Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027, opublikowanego w czwartek na stronie RCL.
Jak wynika ze strony Rządowego Centrum Legislacji, przygotowany przez resort rolnictwa projekt ustawy o zmianie ustawy o Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 trafił do Komitetu Stałego Rady Ministrów.
Zgodnie z projektem płatność dla małych gospodarstw zastąpi wszystkie inne rodzaje dopłaty bezpośrednie, w tym ekoschematy. „Dzięki zastosowaniu tego rozwiązania rolnicy gospodarujący na niewielkich areałach będą mogli uzyskać wsparcie w uproszczonej formie, niewymagającej od nich spełniania wszystkich warunków określonych dla innych płatności, które musieliby spełnić, gdyby ten uproszczony system nie został wprowadzony” – wskazał resort rolnictwa w uzasadnieniu do projektu.
Zaznaczono, że „rozwiązanie to jest odpowiedzią na postulaty zgłaszane przez rolników i organizacje rolnicze, dotyczące uproszczenia systemu płatności bezpośrednich i przedłużenia stosowania płatności dla małych gospodarstw, które została wprowadzona w 2023 r”.
Projekt przewiduje, że warunki przyznawania płatności dla małych gospodarstw będą bardzo zbliżone do tych obowiązujących w odniesieniu do kampanii 2023 r. Mają one dotyczyć gospodarstwa o powierzchni co najmniej 1 hektara, natomiast łączna powierzchnia użytków rolnych będących w posiadaniu rolnika w dniu 31 maja danego roku nie może przekraczać 5 ha.
MRiRW wskazało, że gospodarstwa o powierzchni do 5 ha stanowią grupę, w której odnotowuje się najniższe dochody z działalności rolniczej, a co za tym idzie ich możliwości dostosowania się do nowych wyzwań wynikających ze wspólnej polityki rolnej są najbardziej ograniczone. Grupa ta stanowi ok. 51 proc. wszystkich rolników ubiegających się o płatności bezpośrednie, a jednocześnie dysponuje zaledwie ok. 12 proc. powierzchni gruntów rolnych w Polsce.
W projekcie zaproponowano ustalenie wysokości stawki płatności dla małych gospodarstw na takim samym poziomie, jak stawka płatności dla małych gospodarstw na 2023 r., tj. 225 euro/ha (maksymalnie 1125 euro/gospodarstwo). Jednocześnie resort rolnictwa zauważył, że projektowana wysokość wsparcia dla małych gospodarstw jest niższa od łącznego poziomu płatności, jakie rolnik może uzyskać decydując się na podjęcie dodatkowych zobowiązań i ubieganie się o płatności w ramach ekoschematów. Zaznaczono też, że skorzystanie z dopłaty dla małych gospodarstw ma charakter opcjonalny, a więc skorzystanie z niej jest dobrowolne dla rolników.
Projekt przewiduje, że w odniesieniu do kampanii 2024 r. termin na złożenie wniosku umożliwiającego przyznanie płatności dla małych gospodarstw oraz termin na wycofanie tego wniosku ustalony będzie na okres od dnia wejścia w życie ustawy do dnia 31 sierpnia 2024 r.
Projektowana nowelizacja wprowadza ponadto nowy rodzaj płatności w ramach ekoschematów. Jak wyjaśniono, obowiązek wprowadzenia takiego ekoschematu wynika ze zmiany unijnego rozporządzenia w odniesieniu do norm (GAEC 8)utrzymywania dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska.
Państwo członkowskie może odstąpić od obowiązku przeznaczenia 4 proc. powierzchni gruntów ornych na cele nieprodukcyjne z zastrzeżeniem jednak, że ustanowi dobrowolny dla rolnika ekoschemat. Tym samym rolnicy będą wynagradzani za przeznaczenie powierzchni gruntów ornych w gospodarstwie na obszary wyłączone z produkcji, które mają korzystny wpływ na różnorodność biologiczną.
Aby umożliwić rolnikom skorzystanie z tej dopłaty w ramach tego ekoschematu zaproponowano przedłużyć termin do dnia 31 sierpnia 2024 r. na złożenie wniosku lub dokonanie zmian we wcześniej złożonych wnioskach.
Projektowana ustawa ma wejść w życie w dniu następującym po dniu ogłoszenia. (PAP)
autorka: Anna Wysoczańska
awy/ mmu/