Bezpieczeństwo granic to kluczowy temat kampanii prezydenckiej w internecie – wynika z raportu Res Futury przygotowanego dla PAP; Sławomir Mentzen jest liderem w angażowaniu użytkowników. Zdaniem Michała Fedorowicza z Res Futury internet traktuje politykę jak produkt, co prowadzi do jej „tiktokizacji”.
Res Futura, Europejski Kolektyw Analityczny, przeanalizowała na zlecenie PAP ponad 5 tys. najpopularniejszych postów zamieszczanych od początku roku przez kandydatów w wyborach prezydenckich.
21,4 proc. z nich dotyczyło – oprócz bezpieczeństwa granic – migracji oraz polityki wobec uchodźców. Temat ten wywołał także najwięcej interakcji – 23,1 proc.; a najczęściej poruszali go Karol Nawrocki, kandydat popierany przez Prawo i Sprawiedliwość (28,5 proc. jego postów) oraz Sławomir Mentzen z Konfederacji (24,1 proc.).
Z raportu „Kandydaci na prezydenta w social mediach: analiza aktywności i zaangażowania” wynika, że wojna w Ukrainie oraz polityka zagraniczna były znacznie mniej obecne, stanowiąc jedynie 3,5 proc. wpisów i 1,5 proc. interakcji. Zwykle pojawiały się w kontekście krytyki polskiego zaangażowania w pomoc Ukrainie.
Zdecydowanie najmniej popularnym tematem okazała się ochrona zdrowia, której poświęcono zaledwie 1,8 proc. wpisów. „Liczne badania najważniejszych dla Polaków spraw pokazują, że na pierwszym miejscu jest zdrowie. Kandydaci na prezydenta uznali, że skoro to tak ważny temat, to nie będą o nim rozmawiać” – powiedział PAP Michał Fedorowicz, przewodniczący Res Futury.
Rafał Trzaskowski z Koalicji Obywatelskiej (18,7 proc. postów) i Magdalena Biejat z Lewicy (19,8 proc.) skoncentrowali się w swoich komunikatach w mediach społecznościowych na polityce społecznej i prorodzinnej, obejmującej m.in. obniżenie PIT dla rodzin, 800+, inwestycje w edukację i wsparcie dla seniorów. Kwestie społeczne stanowiły 16,3 proc. wszystkich analizowanych wpisów i były drugimi najczęściej komentowanymi przez internautów, wywołując 18,7 proc. interakcji.
Gospodarka i podatki, poruszane głównie przez Mentzena, Szymona Hołownię i Marka Jakubiaka, stanowiły prawie 15 proc. postów oraz 16,4 proc. interakcji.
Ponad 10 proc. postów dotyczyło suwerenności Polski, relacji z Unią Europejską, w tym potencjalnego „Polexitu”. Najczęściej poruszał to Grzegorz Braun, a Mentzen krytykował m.in. unijny Zielony Ład. W podobnej liczbie postów (10,5 proc.) omawiano tożsamość narodową, patriotyzm oraz upamiętnienie żołnierzy wyklętych, a także sprzeciw wobec gloryfikowania Stepana Bandery.
Kontrkandydatom i mediom publicznym kandydaci poświęcili 9,2 proc. postów, w których krytykowano przeciwników politycznych, ich sztaby i skarżono się na niesprawiedliwe traktowanie przez media. Pozostałe tematy obejmowały Zielony Ład, ekologię, wolność słowa i prawa obywatelskie.
Fedorowicz zaznaczył, że w mediach społecznościowych wygrywa polityk, który „zamiast tworzyć merytoryczny program, skupi się na przygotowywaniu treści +pod TikToka+”. „Celem jest maksymalna liczba wyświetleń i polubień. Politycy projektują swoje treści w taki sposób, aby algorytmy wyświetlały je szerokiemu kręgowi użytkowników” – stwierdził. Dodał, że „platformy społecznościowe traktują politykę jak produkt, co prowadzi do jej +tiktokizacji+”.
Sławomir Mentzen od początku 2025 roku zdobył ponad milion nowych fanów w mediach społecznościowych, co pozwoliło mu zająć pierwsze miejsce w zestawieniu raportu. Res Futura sprawdziła, który z kandydatów może liczyć na największe wsparcie w internecie i na których platformach społecznościowych toczy się kampania wyborcza.
Od początku roku Mentzen najwięcej obserwujących pozyskał na TikToku (400 tys.), ale również na Instagramie i YouTube. Tuż za nim uplasowała się Magdalena Biejat z Nowej Lewicy (ponad 150 tys. nowych fanów) oraz Adrian Zandberg z partii Razem (niemal 140 tys.). W pierwszej piątce znaleźli się także Karol Nawrocki, popierany przez Prawo i Sprawiedliwość (ponad 127 tys. fanów) oraz Krzysztof Stanowski (120 tys.).
„Sukces Sławomira Mentzena wynika m.in. z trafnego wyboru kanałów komunikacji – dociera tam, gdzie jego potencjalny wyborca spędza najwięcej czasu” – powiedziała PAP prof. Agnieszka Kasińska-Metryka, politolog Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Ekspertka dodała, że „największą siłą mediów społecznościowych jest interaktywność”. „Użytkownik staje się zarówno nadawcą, jak i odbiorcą treści, może komentować, udostępniać i reagować. Duże emocje budzą nie tylko same wpisy polityków, ale też to, co dzieje się wokół nich” – powidziała Kasińska-Metryka.
Zgodnie z analizą Res Futury, kandydat Koalicji Obywatelskiej Rafał Trzaskowski odnotował umiarkowany, ale stabilny wzrost liczby fanów na trzech głównych platformach – Instagramie, X oraz Facebooku. Z kolei reprezentujący Trzecią Drogę Szymon Hołownia zanotował niewielki wzrost na TikToku oraz X, jednak stracił część fanów na Instagramie.
TikTok okazał się najskuteczniejszym kanałem zdobywania nowych internautów, co – jak zaznaczono w raporcie – podkreśla jego rolę w mobilizacji młodego elektoratu. Facebook pozostaje kluczową platformą dla kandydatów takich, jak Karol Nawrocki, Grzegorz Braun i Marek Jakubiak.
Krzysztof Stanowski oraz Rafał Trzaskowski zanotowali najwyższy przyrost fanów na Instagramie. „To świadczy o skuteczności wizualnej prezentacji w kampaniach skierowanych do bardziej zróżnicowanych demograficznie grup” – skomentowali autorzy raportu.
Michał Fedorowicz zaznaczył, że istnieje zasadnicza różnica między platformami. „Facebook i X zostały zbudowane według zachodniej filozofii, w której najważniejsza jest jednostka. TikTok natomiast reprezentuje podejście wschodnie, gdzie liczy się przede wszystkim treść, a nie osoba. Jeśli treść jest dobra, TikTok będzie ją promować wśród wszystkich użytkowników” – dodał.
Media społecznościowe to nie tylko liczba nowych fanów, ale również interakcje, takie jak komentarze, reakcje czy udostępnienia. Raport Res Futury wykazał, że Mentzen znacząco wyprzedził innych kandydatów, zdobywając w analizowanym okresie ponad 9,1 mln interakcji na TikToku, 5,7 mln na Instagramie i prawie 4 mln na Facebooku. TikTok to także platforma, na której Magdalena Biejat osiągnęła najlepsze wyniki (2,6 mln interakcji), a Adrian Zandberg zdobył 1,5 mln interakcji. „TikTok opiera się na skrajnościach. Mentzen wygrywając TikToka nieświadomie zbudował także pozycję Biejat” – skomentował Fedorowicz.
Nawrocki i Trzaskowski odnotowali ponad 5 milionów interakcji, głównie na Facebooku oraz X. Facebook okazał się również kluczową platformą dla Grzegorza Brauna i Marka Jakubiaka, którzy osiągnęli prawie 2 miliony interakcji.
Krzysztof Stanowski wyróżnił się wysokim poziomem interakcji na X (ponad 3,5 miliona) i, według Res Futury, został liderem tego portalu. Szymon Hołownia uzyskał stosunkowo wysokie zaangażowanie na TikToku (1,1 miliona) oraz Facebooku (1,5 miliona).
W rankingu efektywności obecności w mediach społecznościowych Res Futury, liderem został Sławomir Mentzen, który zgromadził największą liczbę nowych fanów i interakcji. Drugie miejsce zajęła Magdalena Biejat, a trzecie Rafał Trzaskowski. Na czwartym miejscu uplasował się Karol Nawrocki, a piąte zajął Adrian Zandberg. Kolejne miejsca zajęli: Krzysztof Stanowski, Marek Jakubiak, Grzegorz Braun, a na ostatnim miejscu znalazł się Szymon Hołownia.(PAP)
mrb/ wdz/ bst/ mow/