Rząd Kanady przeznaczy 15 mld dolarów kanadyjskich na budowę dostępnych cenowo mieszkań – poinformowała we wtorek wicepremier i minister finansów Chrystia Freeland, przedstawiając bieżącą sytuację finansową państwa. Ottawa chce też utrudnić krótkoterminowy wynajem.
Według założeń rządu federalnego, w ciągu najbliższych ośmiu lat ma powstać 101 tys. nowych tanich mieszkań finansowanych z nowej linii kredytowej. Jednocześnie rząd przeznaczy w latach 2023-2026 dodatkowy 1 mld dolarów kanadyjskich na budownictwo komunalne, wsparcie dla spółdzielni i innych form budownictwa mieszkaniowego non-profit. Do 2028 r. w tej formule ma powstać 7 tys. nowych domów.
Jednocześnie wprowadzone zostaną utrudnienia dla wynajmu na krótki termin, by mieszkania i domy „mogły być miejscem do życia dla Kanadyjczyków” – poinformowano w rządowym komunikacie. Wydatki na tak wynajmowane nieruchomości nie będą mogły być odliczane jako koszty.
Przyczyną wysokich cen nieruchomości w Kanadzie są m.in. działania inwestorów kupujących nieruchomości spekulacyjnie, rosnąca imigracja, jak i pandemia. Ceny domów wzrosły wówczas nawet o połowę, niskie stopy procentowe pozwalały na wzięcie wyższego kredytu, a duży napływ pieniądza na rynek dodatkowo podbijał ceny. Freeland poinformowała we wtorek, że rząd wprowadza nowe rozwiązania dla kredytobiorców hipotecznych, zwiększające ich prawa jako pożyczkobiorców.
Rząd federalny przyjął jesienią 2020 r. dziesięcioletnią strategię budownictwa mieszkaniowego, ale prowincje i miasta prowadzą też własne działania, zwiększające podaż i odstraszające spekulacje. W Kolumbii Brytyjskiej i Ontario od kilku lat funkcjonują podatki dla zagranicznych inwestorów przy kupnie nieruchomości. Toronto w grudniu ub.r. uchwaliło jednoprocentowy podatek dla nieruchomości niezamieszkałych przez ponad pół roku.
Rząd federalny nie odpowiada w Kanadzie za rynek mieszkaniowy, kanadyjska konstytucja wskazuje na prowincje. W minionych miesiącach rząd federalny zawarł jednak wiele umów wspierających budowę domów i mieszkań bezpośrednio z miastami. Spotkało się to z krytyką niektórych premierów prowincji, domagających się, by pieniądze przekazano im, a nie miastom.
Strategia mieszkaniowa dla osób mniej zamożnych jest jednym z najważniejszych punktów porozumienia, które w marcu ub.r. zawarto między tworzącymi rząd kanadyjskimi liberałami, a wspierającą ich socjaldemokratyczną Nową Partią Demokratyczną. W Kanadzie ceny domów i mieszkań są tak wysokie, że wykluczają z rynku wiele osób, zaś budownictwo komunalne czy socjalne jest od lat niedoinwestowane, ostatnie federalne programy budownictwa mieszkaniowego zakończyły się ok. 40 lat temu.
Tymczasem według szacunków Canadian Mortgage and Housing Corporation (CMHC – rządowa korporacja kredytów hipotecznych i mieszkalnictwa), Kanada do 2030 r. potrzebuje dodatkowo 3,5 mln nowych mieszkań i domów, by zaspokoić potrzeby i przywrócić dostępność cenową. Przy obecnym tempie budowy nowych domów i mieszkań w latach 2021-2030 przybędzie ich jednak tylko 2,3 mln, a w Kanadzie będzie 19 mln domów i mieszkań. Tymczasem, jak wskazało CMHC w raporcie z czerwca br., na koniec bieżącego dziesięciolecia Kanada powinna mieć ok. 22 mln domów i mieszkań, czyli właśnie dodatkowo 3,5 mln ponad liczby wynikające z obecnych planów.
Poleganie na prywatnym finansowaniu nie sprawdziło się – wskazywali eksperci cytowani w mediach. Rynek mieszkaniowy był uważany za dostępny cenowo ostatni raz w latach 2003 i 2004, gdy np. gospodarstwo domowe o średnich dochodach poświęcało 40 proc. dochodów, by kupić średniej wielkości dom w Ontario, największej prowincji Kanady. Obecnie to ok. 60 proc. dochodu do dyspozycji. (PAP)
Z Toronto Anna Lach
lach/ kb/