Wicemarszałek Sejmu Krzysztof Bosak (Konfederacja), otwierając konferencję „Czyste Powietrze – Czysty Absurd”, skrytykował realizację programu antysmogowego. Jego zdaniem program powiela system „nieracjonalnego rozdawnictwa publicznych pieniędzy”. Ocenił też, że branża OZE jest nietransparentna.
W poniedziałek Bosak – jako patron honorowy – otworzył konferencję „Czyste Powietrze – Czysty Absurd” organizowaną w Sejmie przez Izbę Gospodarczą Urządzeń OZE. Wydarzenie patronatem objęła też sejmowa komisja ds. spraw energii, klimatu i aktywów państwowych.
„Dziś będziemy rozmawiać o problemach z programem +Czyste Powietrze+” – podkreślił wicemarszałek Sejmu. Jak ocenił, jednym z problemów programu jest „nieracjonalność rozdawnictwa publicznych pieniędzy”.
„W mojej ocenie na program +Czyste Powietrze+ została skopiowana kultura rozdawania środków unijnych, czyli rozdać dużo i rozdać szybko” – powiedział. Zdaniem Bosaka, kultura ta doprowadziła do „marnotrawstwa na niespotykaną wcześniej skalę”. „Pieniędzmi podatnika zostały ufundowane instalacje często nie mające nic wspólnego z interesami obywatela” – stwierdził wicemarszałek. Jak dodał, obwiniani o to mają być najczęściej instalatorzy i producenci urządzeń.
Według Bosaka kolejnym problemem jest arbitralność definiowania kryteriów klimatycznych. Stwierdził, że w Polsce brakuje transparentnej debaty opartej na danych. „Rzecz jest zupełnie niejednoznaczna zarówno pod względem parametrów zużycia energii, jak i pod względem parametrów emisji wszelkiego rodzaju zanieczyszczeń do atmosfery” – zauważył.
„Następna sprawa to oczywiście interesy całej naszej gospodarki: kto tak naprawdę dostarcza naszemu całemu sektorowi budownictwa urządzenia i usługi instalacyjne oraz na jakich zasadach” – ocenił wicemarszałek Sejmu. Jak dodał, jest zdumiony stopniem nieprzejrzystości branży OZE oraz „absencją państwa z obowiązku zapewnienia jakiejkolwiek transparentności na rynku”. Zdaniem Bosaka, konsumenci nie wiedzą, co kupują, ponieważ na rynku brakuje m.in. porównywalnych testów urządzeń.
Podkreślił, że rozmawiał o problemach związanych z realizacją programu „Czyste Powietrze” z marszałkiem Sejmu Szymonem Hołownią oraz z politykami innych opcji politycznych. „Liczymy tutaj na poprawę. To nie może być tak, że my się pogodzimy, że mamy nieracjonalnie działające programy rządowe, że nie radzimy sobie z wyzwaniem, jakim jest wsparcie społeczeństwa w zakresie modernizacji systemów ogrzewniczych w naszym państwie” – dodał.
Bosak zabrał również głos w sprawie nazwy konferencji. Zadeklarował w imieniu Konfederacji, że nikt z działaczy partii nie jest przeciwko „dobrej, mądrze pojętej ochronie środowiska”. „U nas chyba nie ma naprawdę żadnej osoby, która by popierała to żebyśmy żyli w złych warunkach jeżeli chodzi o powietrze, żeby ktoś ogrzewał dom np. paląc śmieci i żebyśmy emitowali zanieczyszczenia do atmosfery” – zauważył.
Jak podkreślił, hasło „Czysty Absurd” dotyczy błędów w realizacji programu „Czyste Powietrze”, ale nie neguje sensu jego założeń. „Trzeba mądrze i otwarcie rozmawiać o metodach, żebyśmy te cele osiągali, a nie przy okazji niszczyli własną gospodarkę i budżety własnych gospodarstw domowych oraz przedsiębiorstw” – powiedział.
Janusz Kowalski (PiS), wiceprzewodniczący komisji ds. spraw energii, klimatu i aktywów państwowych, zwrócił uwagę na problem nieuczciwej konkurencji ze strony importerów tanich, chińskich pomp ciepła, które nie spełniają norm wydajności. „Po to się tworzy programy dotacyjne, aby one wspierały polskie przedsiębiorstwa, polski biznes, a nie importerów” – ocenił poseł.
Zaapelował do polityków, żeby sprawa została wyjęta spod sporu politycznego. „To jest patologia, że z programu +Czyste Powietrze+ byli finansowani importerzy, którzy opanowali 80-90 proc. polskiego rynku, a powinno być odwrotnie. To polskie firmy powinny mieć 100 proc. polskiego rynku po to, żeby się rozwijał również za granicą i prowadził ekspansję” – powiedział Kowalski.
Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami resortu klimatu i środowiska i Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) 31 marca rusza zreformowany program antysmogowy „Czyste Powietrze”. Beneficjenci mogą dzięki niemu uzyskać wsparcie finansowe do termomodernizacji domu jednorodzinnego i wymiany źródła ciepła na bardziej ekologiczne.
Minister klimatu Paulina Hennig-Kloska informowała niedawno podczas konferencji, że nowej odsłonie programu towarzyszą trzy podstawowe cele: skuteczniejsza walka z ubóstwem energetycznym, koniec z tzw. rachunkami grozy, a także eliminacja nadużyć. To właśnie nadużycia – jak tłumaczył NFOŚiGW – były jednym z głównych powodów, dla których wstrzymano przyjmowanie wniosków w ramach „Czystego Powietrza” pod koniec listopada ub.r. Najwięcej wątpliwości dotyczyło komponentu programu, w ramach którego można było otrzymać najwyższą dotację i zastosować prefinansowanie. Fundusz informował też, że w związku z tym złożono do prokuratury zawiadomienie dotyczące kilku firm, co do których istnieje uzasadnione podejrzenie popełniania przestępstw w ramach programu. Podejrzane umowy miały opiewać na ok. 600 mln zł.
Do 28 listopada ub.r. złożono ponad 1 mln wniosków w programie „Czyste Powietrze” na ponad 38,1 mld zł dotacji. Podpisano z beneficjentami ponad 870 tys. umów na 29,7 mld zł. Dotychczas wypłacono ponad 15,2 mld zł dotacji. (PAP)
andr/ par/