Istotne jest zapewnienie skutecznej ochrony kupujących mieszkania lub domy – mówił w środę w Sejmie prezes UOKiK Tomasz Chróstny. Polacy muszą mieć pewność, że pieniądze przeznaczone na nieruchomość służącą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych są w pełni zabezpieczone – zaznaczył.
W środę w Sejmie obyło się pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz o Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym.
„Ustawa ma zapewnić bezpieczeństwo obrotów, zwiększyć pozycję konsumentów nabywających mieszkania i domy od deweloperów oraz zabezpieczyć ich tak w przypadku upadłości banku/developera, ale również nierealizowania przez bank/developera obowiązków wynikających z umowy” – tłumaczył prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Przypomniał, że 9 lat temu weszły w życie przepisy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, w których po raz pierwszy podjęto próbę prawnego zabezpieczenia nabywców kupujących na rynku pierwotnym lokale mieszkalne lub domy jednorodzinne. „Po 9 latach funkcjonowania obecnych przepisów wiemy, że pomimo korzystnych rozwiązań, wciąż nie są one wystarczające i nie zapewniają nabywcom pełnej gwarancji uzyskania prawa własności mieszkania lub domu w sytuacji ewentualnych problemów z budową a ni nie gwarantują, że nabywcy otrzymają z powrotem w pełni wpłacone środki, w przypadku, gdy nie dojdzie do przeniesienia na nich prawa własności” – mówił Chróstny.
Szef UOKiK zaznaczył, że „szczególnie istotne jest zapewnienie skutecznej ochrony kupujących mieszkania lub domy”. „To inwestycja jedyna w swoim rodzaju, inwestycja życia i Polacy muszą mieć pewność, iż ich środki pieniężna przeznaczone na nieruchomość służącą zaspokojeniu podstawowych potrzeb mieszkaniowych są w pełni zabezpieczone” – wskazał.
Jak powiedział, najistotniejsze ryzyko wiąże się przede wszystkim z najpopularniejszym wśród developerów środkiem zabezpieczenia, jakim jest Otwarty Mieszkaniowy Rachunek Powierniczy oferowany bez dodatkowych zabezpieczeń – w postaci gwarancji bankowej, czy ubezpieczenia.
Kolejnym ryzykiem jest, jak przekonywał Chróstny – finansowanie developerów przez obligacje korporacyjne, których zabezpieczeniem jest majątek emitenta – dewelopera, ale też przedsięwzięć inwestycyjnych, które realizuje również z wykorzystaniem środków nabywców.
Chróstny wskazał, że w prezentowanych rozwiązaniach jednym z kluczowych instrumentów jest utworzenie Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego (DFG). „Zgodnie z projektem każdy deweloper, który rozpoczyna sprzedaż nieruchomości mieszkaniowej ma obowiązek zawarcia umowy Otwartego lub Zamkniętego Rachunku Powierniczego oraz odprowadzenia składki na DFG” – wyjaśnił.
Deweloperski Fundusz Gwarancyjny – jak wskazano w projekcie – będą zasilały składki płacone przez deweloperów. Projekt zakłada, że w przypadku otwartego rachunku powierniczego maksymalna składka wyniesie 2 proc., natomiast w przypadku zamkniętego rachunku powierniczego – 0,2 proc. Wskazano, że faktyczna wysokość stawki będzie określana w rozporządzeniu, co zapewni elastyczność oraz możliwość odpowiedniego reagowania na zmieniające się warunki rynkowe. Napisano, że składka na Fundusz odprowadzana będzie przez dewelopera od wpłat dokonywanych przez nabywcę na Mieszkaniowy Rachunek Powierniczy (MRP).
Projekt przewiduje, że nabywca nowego mieszkalnia będzie mógł odmówić dokonania odbioru ze względu na istotne wady lokalu. Ponadto doprecyzowano w nim procedurę odbioru mieszkania wraz z określeniem konsekwencji nieusunięcia wady w wyznaczonym przez konsumenta terminie. Po wejściu w życie nowych przepisów deweloper będzie miał obowiązek przekazać prospekt informacyjny osobie kupującej mieszkanie. Dotychczas prospekt był wydawany na żądanie osoby zainteresowanej zawarciem umowy deweloperskiej.
W projekcie określono m.in. prawa i obowiązki stron umowy deweloperskiej w przypadku ogłoszenia upadłości banku prowadzącego MRP. Doprecyzowano zasady dokonywania przez nabywcę wpłat na MRP, przepisy dotyczące zasad uprawnień kontrolnych banku oraz zasad dokonywania wypłat z MRP na rzecz dewelopera. (PAP)
autor: Magdalena Jarco
maja/ je/