Prezydenci USA i Turcji, Donald Trump i Recep Tayyip Erdogan, bezskutecznie próbowali zorganizować w tym tygodniu spotkanie w Stambule między przedstawicielami władz amerykańskich i irańskich – napisał w sobotę portal Axios.
Plan się nie powiódł, bo nie udało się uzyskać w tej sprawie zgody przywódcy Iranu, ajatollaha Alego Chameneia. Lider nie był uchwytny, ponieważ ukrywa się w obawie o swoje życie – przekazały Axiosowi trzy źródła we władzach USA i jedno źródło, zaznajomione ze sprawą.
Serwis podał, że Erdogan zadzwonił do Trumpa w poniedziałek podczas szczytu G7. Turecki przywódca zaproponował, by następnego dnia w Stambule odbyło się spotkanie przedstawicieli władz USA i Iranu w sprawie dyplomatycznego rozwiązania konfliktu. Trump zgodził się na tę propozycję i powiedział Erdoganowi, że może oddelegować na spotkanie wiceprezydenta J.D. Vance’a i wysłannika ds. Bliskiego Wschodu Steve’a Witkoffa. Zadeklarował, że może nawet sam udać się do Turcji, by spotkać się z irańskim prezydentem Masudem Pezeszkianem, jeśli byłoby to konieczne do wypracowania porozumienia – przekazały źródła.
Strona turecka następnie przekazała tę propozycję prezydentowi Iranu i szefowi irańskiej dyplomacji Abbasowi Aragcziemu. Pezeszkian i Aragczi próbowali otrzymać zgodę na spotkanie w Stambule od Chameneia, jednak nie zdołali z nim się skontaktować. Po kilku godzinach poinformowano Turków, że nie udało im się uzyskać pozwolenia od ajatollaha. Strona turecka powiadomiła Amerykanów, że spotkanie się nie odbędzie. Wkrótce Trump zamieścił w sieci społecznościowej wpis, w którym wezwał do natychmiastowej ewakuacji Teheranu. Według jednego ze źródeł post nie miał jednak bezpośredniego związku z tym, że nie udało się zorganizować spotkania w Turcji.
Te niejawne działania pokazują, w jakim stopniu Trump naciskał na bezpośrednie spotkanie z Irańczykami, mając nadzieję na zawarcie porozumienia nuklearnego i uniknięcie amerykańskiej interwencji militarnej – podkreślił Axios.
W kolejnych dniach Trump i wysocy rangą urzędnicy Białego Domu tracili pewność co do tego, że możliwe jest rozwiązanie dyplomatyczne i zaczęli być coraz bardziej przekonani, że USA będą musiały przyłączyć się do wojny, by wyeliminować irański program nuklearny – przekazały źródła.
W sobotę wieczorem czasu miejscowego prezydent ma spotkać się w Situation Room w Białym Domu na naradzie z doradcami ds. bezpieczeństwa, by rozmawiać o wojnie izraelsko-irańskiej.
Dzień wcześniej Trump potwierdził, że dał Teheranowi czas – „maksymalnie dwa tygodnie”, by „sprawdzić, czy ludzie się opamiętają”. Zaznaczył też, że jego administracja prowadzi rozmowy z Iranem.
Z Waszyngtonu Natalia Dziurdzińska (PAP)
