Projekt ustawy budżetowej zawierający realizację obietnic wyborczych Donalda Trumpa zwiększy deficyty budżetowe o 2,4 bln dolarów przez najbliższe 10 lat i doprowadzi do utraty ubezpieczenia zdrowotnego przez 11 mln osób – wynika z ostatecznej analizy Kongresowego Biura Budżetu (CBO). Jednocześnie CBO szacuje, że cła Trumpa zredukują deficyt o 2,5 bln.

Według opublikowanej we wtorek prognozy skutków budżetowych ustawy ma ona powiększyć deficyty o łącznie ponad 1,7 biliona dolarów w ciągu najbliższych pięciu lat i 2,4 bln w ciągu dekady. W dodanej adnotacji CBO szacuje, że w wyniku ustawy swoje ubezpieczenie zdrowotne straci 10,9 mln osób, z czego 1,4 miliony to osoby „bez zweryfikowanego statusu obywatelstwa” lub wymaganego statusu imigranckiego.

Trump wielokrotnie zarzucał CBO – bezpartyjnemu biuru eksperckiemu w Kongresie, zajmującemu się analizą skutków legislacji – że jest zdominowany przez Demokratów, a jego analizy wielokrotnie się myliły. Trump twierdził m.in. że CBO nie docenia tempa wzrostu gospodarczego, który Ameryka pod jego wodzą ma osiągnąć, i przez to myli się w prognozach.

Ataki te Republikanie ponowili już po publikacji najnowszej analizy. Lider republikańskiej większości w Izbie Reprezentantów Steve Scalise porównał w środę CBO do „sędziego, który lubi często powalać na ziemię naszego rozgrywającego”. Lider partii w Senacie John Thune zapewnił tymczasem, że prace nad projektem nadal będą iść pełną parą naprzód, by zdążyć z przyjęciem całego pakietu do święta niepodległości 4 lipca.

Analiza Biura została opublikowana w kluczowym momencie, kiedy ustawa budżetowa zawierająca większość ekonomicznych obietnic Trumpa – utrwalenie cięć podatkowych z 2017 r., wyeliminowanie podatków od napiwków czy nadgodzin – została przegłosowana przez Izbę Reprezentantów i jest rozważana przez Senat, gdzie zostanie zmieniona. W ostatnich dniach w ostrych słowach ustawę skrytykował miliarder i były już doradca Trumpa Elon Musk, który nazwał ją „obrzydliwym paskudztwem” z uwagi na niedostatecznie jego zdaniem głębokie cięcia budżetowe. Zaczęli ją krytykować również i republikańscy kongresmeni, którzy za nią głosowali jeszcze dwa tygodnie wcześniej.

Projekt – nazwany przez Trumpa „One Big Beautiful Bill Act” (Ustawa o jednym wielkim pięknym projekcie) – łączy w sobie przedłużenie na stałe obniżek podatków, które miały wygasnąć w nadchodzącym roku fiskalnym, oraz stosunkowo głębokie cięcia budżetowe, m.in. w państwowych ubezpieczeniach zdrowotnych dla najuboższych (Medicaid), dopłatach do ubezpieczeń prywatnych w ramach tzw. Obamacare oraz programach dopłat do zakupów żywności (SNAP). Z tego powodu CBO szacuje, że przyczyni się do utraty ubezpieczenia przez miliony Amerykanów. Republikanie utrzymują, że cięcia dotyczą jedynie nielegalnych imigrantów i eliminują oszustwa i nadużycia.

Wcześniejsza wstępna analiza CBO na temat skutków proponowanych przepisów podatkowych mówiła o tym, że na zmianach skorzystają przede wszystkim najbogatsi, podczas gdy najmniej zarabiający stracą. Według prognozy 10 proc. najmniej zarabiających straci 2-4 proc. dochodów w nadchodzących latach, podczas gdy najlepiej zarabiające 10 proc. zyska 1-4 proc.

Jednocześnie w środę BO wydało osobną analizę dotyczącą prognozowanych wpływów z nałożonych przez Donalda Trumpa ceł, szacując, że zredukują one deficyt o 2,5 bln przez 10 lat. Analiza bierze pod uwagę obowiązujące do 13 maja cła (w tym obniżone cła na produkty z Chin) i prognozuje, że cła przyczynią się do spadku tempa wzrostu PKB oraz do wzrostu inflacji w tym i przyszłym roku o 0,4 punkty procentowe. Szacunki te w znacznej mierze pokrywają się z innymi analizami na ten temat.

Z Waszyngtonu Oskar Górzyński (PAP)

osk/ mms/