80-letnia pisarka Eleonor „Gay” Courter z Florydy i jej mąż mogą wkrótce stanąć przed francuskim sądem za kradzież i nielegalną sprzedaż złota wyłowionego z wraku XVIII-wiecznego statku. Francuska jednostka handlowa została splądrowana w 1975 roku. W 2018 roku archeolog Michel L’Hour zauważył transakcję z udziałem kradzionego kruszcu.
Amerykańskie służby przejęły pięć sztabek złota i dwa inne artefakty, który w latach 70. ubiegłego stulecia zostały skradzione z wraku francuskiego statku handlowego „Le Prince de Conty”, który zatonął u wybrzeży Bretanii w 1746 roku.
Wrak odkryto 1974 roku. Gdy rok później na zatopionym pokładzie znaleziono pierwszą sztabkę złota, „Le Prince de Conty” przyciągnął uwagę złodziei. Wrak bardzo szybko został rozkradziony z wszelkich wartościowych przedmiotów – w tym ładunku złota, które przewoził na pokładzie.
Pięć sztab kruszcu zostało przejętych przez amerykańskie służby po zgłoszeniu ich sprzedaży przez francuskiego archeologa Michela L’Houra, który zauważył podejrzaną transakcję. Okazało się, że złota pozbyli się w zamian za gotówkę pisarka Eleanor „Gay” Courter i jej mąż. Courter twierdziła, że sztabki otrzymała od przyjaciół z Francji – Annette May Pesty i jej zmarłego męża Gerarda. USA zwróciło Francji skradzione mienie.
Co ciekawe, złoto z wraku „Le Prince de Conty” zostało pokazane przez Pesty w telewizyjnym programie „Antiques Roadshow”, w którym ówczesna właścicielka sztabek twierdziła, że zostało ono odnalezione podczas nurkowania u wybrzeży Wysp Zielonego Przylądka, co później zakwestionowano.
W trakcie dochodzenia śledczy natrafili na trop innego człowieka – podwodnego fotografa Yvesie Gladu, prywatnie szwagra Pesty. Mężczyzna miał znać Courterów od dziesiątek lat i uczestniczyć z nimi we wspólnych podróżach. Gladu w 2022 roku przyznał się do kradzieży 16 sztabek złota w latach 1976-1999, ale zaprzeczył, jakoby przekazał je Courterom. Courterowie mieli jednak posiadać co najmniej 23 sztabki i sprzedać 18 z nich za ponad 192 000 dolarów (średnio niespełna 11 tys. dolarów za sztukę), niektóre poprzez eBay. Para twierdzi, że pieniądze miały trafić do Gladu, a oni jedynie przechowywali sztabki dla przyjaciół.
Francuska prokuratura chce pociągnąć do odpowiedzialności zarówno Gladu, jak i Pestę oraz Courterów. Proces mógłby ruszyć już w przyszłym roku. Prawnicy pisarki i jej męża twierdzą, że para działała „w dobrej wierze”, nie znając francuskiego prawa. Podkreślają, że sprzedaż sztabek nie była ukrywana w tajemnicy – jednym z nabywców miało być nawet British Museum.
80-letnia Eleonor Courter jest autorką prawie 12 książek, w tym 5 bestsellerów. Obecnie mieszka na Florydzie.
Red. JŁ