Nie widać, aby premier Węgier Viktor Orban był izolowany w Sojuszu Północnoatlantyckim; ponadto Budapeszt podpisał się pod dość ostrym stanowiskiem państw NATO w stosunku do Rosji i Chin – powiedział PAP węgierski ekspert ds. obszaru postsowieckiego Anton Bendarzevszkij.
„Konkluzje, przyjęte przez państwa członkowskie NATO, są dość ostre w stosunku do Rosji i Chin, a mimo tego Węgry je podpisały” – zauważył ekspert.
Jak przypomniał, w połowie czerwca Orban uzgodnił z przebywającym w Budapeszcie sekretarzem generalnym NATO Jensem Stoltenbergiem, że Węgry nie będą blokować decyzji Sojuszu w sprawie Ukrainy, które popierają inne państwa członkowskie, ale też nie chcą w nich uczestniczyć.
Chodziło wówczas o stanowisko w sprawie wzmocnienia koordynacyjnej roli NATO w przekazywaniu broni na Ukrainę i szkoleniu ukraińskich żołnierzy. Ostatecznie rząd w Budapeszcie uzgodnił, że nie będzie uczestniczył w tych przedsięwzięciach, co następnie potwierdził w piśmie do Orbana pewny już kandydat na nowego szefa NATO – Mark Rutte.
Bendarzevszkij zauważył, że Budapeszt popiera działania NATO na innych polach, ale chciał być wyłączony z akcji Sojuszu związanych z pomocą militarną dla Ukrainy. Jako główny powód analityk wskazał na zależność Węgier od dostaw surowców energetycznych z Rosji. „Rząd Orbana obawia się, że jakiekolwiek kroki w kierunku wyraźnego wsparcia dla Ukrainy mogą mieć konsekwencje w postaci wstrzymania dostaw surowców przez Kreml” – wyjaśnił ekspert.
Choć w Waszyngtonie nie przedstawiono Kijowowi konkretnego terminu akcesji, to Bendarzevszkij uważa, że szczyt NATO można uznać za sukces Ukrainy.
„W ubiegłym roku na szczycie w Wilnie było wiele fałszywych nadziei co do członkostwa Ukrainy w NATO” – przypomniał ekspert. „Kiedy okazało się, że nie przedstawiono żadnej konkretnej propozycji, a tylko perspektywy członkostwa w bliżej nieokreślonej przyszłości, Kijów był bardzo rozczarowany” – przypomniał.
Przed spotkaniem w stolicy USA było wiadomo, że żaden konkretny termin członkostwa nie zostanie Ukrainie przedstawiony, dlatego też, tym razem, nie było „fałszywych nadziei” ze strony Kijowa – przyznał analityk.
„Podczas gdy Ukraina kontynuuje swoje kluczowe reformy, my będziemy nadal ją wspierać na jej nieodwracalnej drodze do NATO” – zadeklarował w Waszyngtonie Stoltenberg.
Ponadto państwa członkowskie proporcjonalnie wesprą Ukrainę sumą co najmniej 40 mld euro w ciągu najbliższego roku. Następnie kwota ta zostanie poddana rewizji podczas przyszłorocznego szczytu w Hadze.
Wśród innych decyzji szczytu znalazło się powołanie Centrum Analiz, Szkolenia i Edukacji NATO-Ukraina (JATEC) w Bydgoszczy, które zajmie się m.in. szkoleniem ukraińskich żołnierzy i wymianą informacji dotyczących wojny z Rosją. Sojusznicy podpisali również wspólną deklarację o intensyfikacji współpracy i zwiększeniu produkcji przemysłów obronnych, obejmującą m.in. wspólne zakupy sprzętu wojskowego.
Bendarzevszkij ocenił, że decyzje szczytu są „krokiem naprzód” z punktu widzenia Ukrainy, ponieważ razem z pomocą ze strony UE zapewniają temu państwu wsparcie w walce z Rosją w dłuższej perspektywie. Istotne dla Kijowa są również oświadczenia NATO w stosunku do Rosji i krytykujące postawę Chin – dodał analityk.
Z Budapesztu Marcin Furdyna (PAP)
mrf/ szm/ mow/