Święta Bożego Narodzenia coraz bliżej, ale wysokie wskaźniki infekcji Covid-19 powodują niepewność w parafiach, szczególnie na obszarach najwyższej zachorowalności. Tymczasem brakuje jednolitych przepisów, regulujących uczestnictwo w tak ważnych dla wiernych mszach bożonarodzeniowych – zauważa portal RND.
„Wielka dyskusja dotyczy tego, czy i jakie zasady mają obowiązywać w kościołach z okazji mszy bożonarodzeniowych. Czy mają być one dostępne tylko dla osób zaszczepionych i ozdrowieńców, czy wystarczy ujemny test na koronawirusa” – mówi socjolog religii Anna Neumaier, kierująca Centrum Kompetencyjnym ds. Cyfrowej Komunikacji Religijnej.
Kościoły chciałyby, by nabożeństwa bożonarodzeniowe były dostępne dla wszystkich, stoją jednak przed dylematem. „Jeśli udostępni się nabożeństwo tylko dla zaszczepionych i rekonwalescentów (2G), wykluczy się wszystkich nieszczepionych” – podkreśla Neumaier.
Wielu wiernych to osoby starsze, które będą spędzać samotnie Boże Narodzenie. „Dla nich to kolejny powód, dla którego nabożeństwa świąteczne są tak istotne” – zauważa psycholog Meike Watzlawik z Uniwersytetu Zygmunta Freuda w Berlinie. „Bez tej możliwości wielu starszym, samotnym osobom brakuje kontaktów towarzyskich i solidnej podstawy na Boże Narodzenie”.
Jakiekolwiek wykluczenia spowodują, że kościół może stracić tych wiernych, którzy uczęszczają na nabożeństwa tylko w Boże Narodzenie. „Istnieje ryzyko, że niektóre osoby wykluczone będą szukać w Wigilię alternatywnych rytuałów, które zastąpią im nabożeństwo bożonarodzeniowe” – przestrzega Neumaier.
Jak dodaje Watzlawik, uczestnictwo w nabożeństwie jest dla wielu ważnym rytuałem religijnym. „Odwiedzający czują się, jakby byli częścią dużej społeczności, śpiewają razem i rozmawiają ze znajomymi przed i po nabożeństwie. Dlatego msze online nie mogą w pełni zastąpić poczucia wspólnoty i szczególnej atmosfery nabożeństwa bożonarodzeniowego” – podkreśla.
Jak zauważają parafie, obecnie sytuacja w kościołach wygląda podobnie, jak przed rokiem: jest kolejna fala pandemii i jednoczesny brak zaleceń odnośnie do planowania Świąt Bożego Narodzenia. „Kościoły wielokrotnie podkreślały, że nabożeństwa w kościołach nie były dotychczas źródłem infekcji, ale stanowiły ważne źródło siły i miejsce pocieszenia w ciężkich czasach pandemii” – przypomina RND. Dlatego wiele parafii uważa, że należałoby organizować nabożeństwa także z dopuszczeniem osób niezaszczepionych i przetestowanych, nawet w regionach o większej zachorowalności.
Z drugiej strony, rzecznik diecezji Hildesheim Volker Bauerfeld podkreśla, że ochrona zdrowia ma najwyższy priorytet. „Nie można wykluczyć, że poszczególne nabożeństwa będą musiały zostać odwołane.” Tak stało się ostatnio w kilku okręgach Meklemburgii-Pomorza Przedniego w czasie Adwentu. „Diecezja hamburska nie wyklucza, że sytuacja się powtórzy w Boże Narodzenie” – dodaje RND.
W Niemczech nie ma jednolitych przepisów dotyczących nabożeństw w czasie pandemii, różnią się one w poszczególnych krajach związkowych. Ponadto są duże różnice między nabożeństwami katolickimi i protestanckimi, a także w obrębie krajów związkowych, w zależności od przynależności parafii do diecezji. W kościele ewangelickim każda wspólnota sama decyduje o regulaminie.
Np. w diecezjach Drezno-Miśnia, Erfurt i Hamburg obowiązuje 3G i wymóg maski, natomiast w diecezji Hildesheim nabożeństwa mogą być odprawiane bez zasad 3G, czyli osoby niezaszczepione mogą tam uczestniczyć w niektórych nabożeństwach nawet bez testu. „W ten sposób ma być zachowane podstawowe prawo do praktykowania religii” – wyjaśnia rzecznik diecezji.
Jednak dla immunologa prof. Haralda Renza z Uniwersytetu Philippsa w Marburgu „nieodpowiedzialne” jest to, że niektóre parafie nie stosują nawet 3G (testu w przypadku osób niezaszczepionych). „Dobra wentylacja, dużo miejsca, wymóg maski i co najmniej zasada 2G to najważniejsze środki” – rekomenduje Renz z myślą o nadchodzących mszach bożonarodzeniowych. „Przy zachowaniu tych środków nabożeństwa kościelne nie stworzą znacznego ryzyka infekcji”.
Zgodnie z jego rekomendacją, gminy same powinny decydować, jakie środki bezpieczeństwa przed infekcjami wprowadzić, w zależności od nasilenia pandemii na ich terenie.
Marzena Szulc (PAP)
mszu/ mal/