Inflacja w styczniu wyraźnie przekroczyła 10 proc. Najważniejszym czynnikiem niepewności jest skala zmian cen żywności w ubiegłym miesiącu – powiedział PAP ekonomista ING BSK Adam Antoniak.
We wtorek Główny Urząd Statystyczny opublikuje dane o inflacji w styczniu. W grudniu wskaźnik wzrostu cen wyniósł 8,6 proc.
„Zastanawiamy się, czy w styczniu inflacja osiągnęła poziom dwucyfrowy, czy jednak była nieco niższa. Moim zdaniem, wzrost cen w styczniu wyraźnie przekroczył 10 proc., choć nie zbliżył się do 11 proc.” – powiedział PAP ekonomista ING BSK Adam Antoniak.
Zastrzegł, że styczeń jest trudny do prognozowania m.in. ze względu na fakt, że GUS dokonuje zmian wag w koszyku, na podstawie którego liczy inflację. W rezultacie – przypomniał Adam Antoniak – styczniowy odczyt będzie się odbywać według starych wag, a ostateczny odczyt poznamy w marcu, kiedy urząd przeliczy wszystko według nowych zasad.
„Poza tym trzeba pamiętać, że w całym ubiegłym roku inflacja okazywała się wyższa niż wcześniej prognozowano i dlatego sądzę, że przebiła poziom dwucyfrowy, mimo że niektóre dane sugerują, że będzie nieco niższa. Głównym czynnikiem niepewności są ceny żywności, które w styczniu mocno wzrosły. Z dużo większą precyzją można oszacować wzrost cen nośników energii w związku ze zmianami cen regulowanych. Wiemy także, że spadły ceny paliw” – stwierdził ekonomista ING BSK.
W jego opinii, styczniowy odczyt będzie rekordowy pod względem inflacji, później można się spodziewać jej spadku. Przebieg ścieżki inflacji w kolejnych miesiącach będzie zależeć m.in. od tego, jak długo zostaną utrzymane rządowe tarcze antyinflacyjne.
„Gdyby przyjąć, że tarcze będą obowiązywać do połowy roku, jak to zostało zaplanowane, to kolejny szczyt inflacji moglibyśmy mieć zaraz po ich wygaśnięciu i to na poziomie wyższym od styczniowego. Ale trzeba się liczyć z wydłużeniem tarcz, więc trudno szacować, jak będzie się kształtować inflacja w poszczególnych miesiącach. Nie wiadomo także, czy tarcze zostaną wycofane w jednym momencie, czy rząd zdecyduje się na fazowanie, czyli na wygaszenie najpierw np. zmian dotyczących gazu, potem paliw, itd. W innym wypadku bowiem ryzykuje gwałtownym skokiem inflacji” – dodał Adam Antoniak.
W ramach tarczy antyinflacyjnej został obniżony VAT na paliwo do 8 proc., VAT na żywność do 0 proc., a także na gaz do 0 proc. (od 1 stycznia spadł z 23 do 8 proc., a od 1 lutego z 8 do 0 proc.), na prąd do 5 proc. (obniżka z 23 do 5 proc.) i na ciepło do 5 proc. (od 1 stycznia spadł z 23 do 8 proc., a od 1 lutego z 8 do 5 proc.). (PAP)
autor: Marek Siudaj
Borys: w styczniu miał miejsce szczyt dynamiki inflacji
W styczniu miał miejsce szczyt dynamiki inflacji, która od lutego powinna się obniżać – wskazał w rozmowie z PAP prezes Polskiego Funduszu Rozwoju Paweł Borys.
We wtorek GUS ma opublikować wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w styczniu 2022 roku (tzw. dane wstępne).
Pytany o szacunki prezes PFR wskazał, że w styczniu miał miejsce szczyt dynamiki inflacji, która od lutego powinna się obniżać. Zaznaczył, że wpływa na to tarcza antyinflacyjna obniżająca inflację o co najmniej 1,5-2,0 pkt. proc. „Niestety, na skutek działań Rosji cały czas na rynkach światowych ma miejsce wzrost cen ropy i utrzymują się wysokie ceny gazu – powiedział. Dodał, że konflikt za naszą wschodnią granicą wpływa też na ceny żywności, w tym olejów, której Ukraina jest istotnym eksporterem. „To powoduje, inflacja będzie niższa, ale utrzyma się na podwyższonym poziomie. Dopiero spadek cen surowców i żywności na świecie wraz z zacieśnianiem polityki pieniężnej przyniesie wyraźniejszy spadek inflacji w perspektywie 2023 roku” – zauważył ekonomista. Dodał jednak, że zagrożeniem dla takiego scenariusza stanowią napięcia geopolityczne, zwłaszcza ryzyko agresji Rosji na Ukrainie.
Zgodnie z tarczą antyinflacyjną 2.0, która weszła w życie 1 lutego br. obniżony został VAT na media: – na gaz do 0 proc. (od 1 stycznia zmiana z 23 do 8 proc., a od 1 lutego z 8 do 0 proc.); – na prąd do 5 proc. (przedłużenie obniżki z tarczy 1.0; obniżka z 23 do 5 proc.); – na ciepło do 5 proc. (od 1 stycznia zmiana z 23 do 8 proc., a od 1 lutego z 8 do 5 proc.). Tarcza zakłada także obniżkę VAT-u na nawozy z 8 do 0 proc.
Zmiana stawki jest szczególnie istotna przy sprzedaży żywności, gdzie wprowadzono zerową stawkę VAT dla podstawowych produktów żywnościowych tj. mięsa i ryb oraz przetworów z nich, produktów mleczarskich, warzyw i owoców i przetworów z nich, zbóż, produktów przemysłu młynarskiego, przetworów ze zbóż i wyrobów piekarniczych, niektórych napojów (np. zawierające co najmniej 20 proc. soku owocowego lub warzywnego, napoje mleczne i tzw. mleka roślinne).
Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w grudniu 2021 r. w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku wzrosły o 8,6 proc. (przy wzroście cen towarów – o 9,0 proc. i usług – o 7,6 proc.). W stosunku do poprzedniego miesiąca ceny towarów i usług wzrosły o 0,9 proc. (w tym towarów – o 1,0 proc. i usług – o 0,7 proc.).(PAP)
autorka: Ewa Wesołowska
Raport: w styczniu średnia wartość koszyka zakupowego wzrosła o 5 proc. wobec grudnia
Średnia wartość koszyka zakupowego w styczniu wyniosła 238,64 zł, co oznacza wzrost o 5 proc. w porównaniu do grudnia 2021 r. Ceny wzrosły w 10 na 13 badanych sieci handlowych – wynika z raportu ASM Sales Force Agency, przekazanego PAP.
„W styczniu br. Badanie i Raport Koszyk Zakupowy przeprowadzone przez ASM Sales Force Agency wykazało średnią cenę koszyka na poziomie 238,64 zł. To wzrost na poziomie 11,08 zł, czyli o 5 proc. w porównaniu do grudnia 2021 r. Wynika z niego, że największy wzrost średniej ceny koszyka zakupowego miał miejsce w sieci Lidl (12,71 proc.)” – podano w najnowszym raporcie ASM Sales Force Agency.
Natomiast w ujęciu rocznym, wzrost cen odnotowano w ośmiu sieciach wobec 2021 roku. Były to min.: Biedronka (10,52 proc.), Makro (8,54 proc.) czy Kaufland (6,82 proc.). „Największy wzrost cen koszyka odnotowano w sieci Biedronka, w której średnia cena w styczniu 2022 r. była wyższa o 22,73 zł niż przed rokiem” – poinformowano.
Jak dodano, ceny w styczniu br. były wyższe od grudniowych w 10 na 13 objętych badaniem. Jednak jak wyjaśniono w publikacji ASM Sales Force Agency, trzy sieci zostały włączone do badania dopiero w styczniu 2022.
Z wyliczeń wynika, że za koszyk produktów najtańszych w styczniu br. trzeba było zapłacić 189,18 zł (więcej o 11,44 zł niż w grudniu), natomiast za koszyk produktów najdroższych – 305,12 zł – więcej o 21,64 zł niż w grudniu. Dane w ujęciu rocznym pokazują, że cena koszyka minimalnego w styczniu 2022 r. była wyższa o 5,39 proc. niż przed rokiem, natomiast koszyk maksymalny był w styczniu 2022 r. tańszy o 8,23 proc. niż w 2021 r. Wartość koszyka zakupowego całościowo zwiększyła się o 4,12 proc., z 229,20 zł w styczniu 2021 r. do 238,64 zł w styczniu 2022 r.
„Zgodnie z naszymi przewidywaniami początek roku w sklepach przywitał klientów podwyżkami. Najbardziej podrożały produkty tłuszczowe, bo aż o 40 procent, nabiał o niemal 15 procent” – podano w informacji.
Z analiz firmy wynika, że koszyk zakupowy na początku br. był o 5 proc. droższy niż pod koniec 2021.
„Producenci i sieci handlowe są narażeni na te same czynniki gospodarcze, które negatywnie oddziałują na wielu polskich przedsiębiorców. Rosnące ceny energii, gazu, paliw, przekładają się na koszty produkcji, transport, koszty związane z zatrudnieniem. To właśnie dlatego klienci przy kasie widzą wyższe rachunki” – powiedział cytowany w raporcie dyrektor zarządzający ASM Sales Force Agency Patryk Górczyński.
Zapowiedział, że w kolejnych tygodniach firma będzie analizować, w jaki sposób na ceny wpłynęła obniżona stawka VAT na żywność.
Jak wynika z raportu ASM Sales Force Agency, w pierwszym miesiącu nowego roku najtańsze zakupy można było zrobić w sklepach Auchan. Średni koszt koszyka zakupowego w tej sieci wyniósł 202,37 zł. To o 6,74 zł więcej niż najtańszy koszyk w grudniu 2021 r., należący przed miesiącem również do Auchan.
Z danych zgromadzonych w raporcie wynika, że w styczniu 2022 r. względem 2021 roku podrożało osiem kategorii produktów: dodatki, mięso, wędliny i ryby, mrożonki, produkty tłuszczowe, napoje, nabiał, słodycze oraz używki i alkohol. Podobnie jak w grudniu ub.r., w największym stopniu zdrożały produkty tłuszczowe. W styczniu wzrost ten wyniósł blisko 40 proc. wobec 2021 r. Największy spadek cen w styczniu br. widać w przypadku produktów sypkich (15,96 proc).
„Badanie koszyka zakupowego przeprowadzone przez ASM Sales Force Agency w styczniu 2022 r. wskazało, z˙e tym razem najtańsze zakupy można było zrobić w sieciach tradycyjnych – 233,75 zł. Za zakupy w najdroższym kanale e-grocery, trzeba było wydać ponad 13,55 proc. więcej” – stwierdzono. (PAP)
autor: Marek Siudaj
ms/ pad/