Po inwazji na Ukrainę Rosji grozi wykluczenie z międzynarodowego systemu transakcji płatniczych SWIFT. Opcja określana „finansową bombą atomową” jest na razie blokowana przez kilka krajów Unii Europejskiej, m.in. Niemcy.

Prezydent USA Joe Biden, pytany w czwartek o ewentualne wyłączenie Rosji z systemu SWIFT, powiedział: „Sankcje, które zaproponowaliśmy dla banków, mają takie same konsekwencje, może nawet większe – to po pierwsze. Po drugie, to jest zawsze opcja, ale w tej chwili nie takie jest stanowisko, które chce przyjąć reszta Europy” – zaznaczył.

 

Zastępca doradcy ds. bezpieczeństwa narodowego USA Daleep Singh podkreślił natomiast, że jeśli chodzi o konsekwencje finansowe nałożone w czwartek sankcje przeciwko Rosji są największe w historii. Dodał, że nadal „wszystkie opcje są na stole”, w tym wykluczenie Rosji z systemu SWIFT.

 

W czwartek jeszcze przed rozpoczęciem obrad ws. sankcji kanclerz Niemiec Olaf Scholz opowiedział się przeciwko odcięciu Rosji od globalnego systemu bankowego SWIFT. „Bardzo ważne jest, abyśmy zgodzili się na te środki, które zostały przygotowane – i zachowali wszystko inne na wypadek sytuacji, w której konieczne może być wyjście poza to” – powiedział dziennikarzom Scholz, odpowiadając na pytanie, czy należy odciąć Rosję od SWIFT.

SWIFT czyli Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication (Stowarzyszenie na rzecz Światowej Międzybankowej Telekomunikacji Finansowej) pośredniczy w transakcjach bankowych, a także między giełdami, domami maklerskimi oraz innymi instytucjami finansowymi. Siedziba stowarzyszenia, które powstało w 1973 r., mieści się w stolicy Belgii.

 

„W sumie SWIFT łączy 11 tys. podmiotów w 200 krajach” – przypomina ekonomistka Veronique Goossens cytowana przez belgijski dziennik „Het Laatste Nieuws”.

 

W pakiecie sankcji przeciwko Moskwie rozważano wykluczenie agresora z tego systemu. Europejscy liderzy nie podjęli jednak decyzji w tej sprawie. Szereg państw członkowskich UE, m.in. Niemcy i Węgry, obawia się, że odmawiając Rosji dostępu do systemu SWIFT, pozbawią się możliwości sprowadzania gazu z tego kraju.

 

Londyński dziennik „Financial Times” poinformował, że premier Wielkiej Brytanii Boris Johnson mocno naciskał na usunięcie Rosji z systemu SWIFT, podczas gdy kanclerz Niemiec Olaf Scholz upierał się, że taki ruch nie powinien być częścią pakietu sankcji Unii Europejskiej.

 

„Interesy eksportowe Rosjan w Europie są bardzo duże. Potrzebują dochodu. Zwłaszcza w czasie wojny” – twierdzi Goossens na łamach „Het Laatste Nieuws”. W ocenie ekonomistki szkody dla Moskwy w przypadku przyjęcia propozycji brytyjskiego premiera byłyby ogromne.

 

Eksperci cytowani przez amerykański dziennik „The New York Times” przestrzegają jednak, że odcięcie od systemu SWIFT mogłoby w rzeczywistości przynieść odwrotny skutek do zamierzonego, zmuszając Rosję do znalezienia alternatywnych sposobów uczestnictwa w globalnej gospodarce, w tym nawiązania silniejszych więzi z Chinami.

 

Inny argument podnoszony przez komentatorów dotyczy wielomiliardowych kredytów w euro udzielonych rosyjskim podmiotom przez europejskie banki. Po odcięciu Moskwy od SWIFT te pieniądze byłyby de facto stracone – zauważają eksperci.

 

„Może to prowadzić do globalnej niestabilności finansowej” – ostrzega w „Financial Times” Klaas Knot, przewodniczący Financial Stability Board (FSB) i zarazem szef Banku Centralnego Holandii.

 

Belgijski dziennik „De Standaard” wskazuje, że najwięcej straciłyby banki „bardzo aktywne” w Rosji, czyli francuski Société Générale, włoski Unicredit oraz austriacki Raiffeisen.

 

Dotychczas decyzja o zablokowaniu dostępu do systemu SWIFT została zastosowana tylko dwa razy – w 2012 i 2018 roku. W obu przypadkach dotyczyło to Iranu.

 

„Kosztowało to Teheran połowę jego dochodów z eksportu ropy i 30 proc. handlu zagranicznego” – informuje „Het Laatste Nieuws”. (PAP)

 

Autor: Andrzej Pawluszek

 

W. Brytania/ Minister obrony: chcemy odciąć Rosję od systemu płatności SWIFT

Wielka Brytania chciałaby odciąć Rosję od globalnego systemu płatności międzybankowych SWIFT i będzie nadal lobbować u niechętnych temu sojuszników, by podjęli ten krok – powiedział w piątek brytyjski minister obrony Ben Wallace.

„Chcielibyśmy pójść dalej, chcielibyśmy zająć się systemem SWIFT – czyli systemem finansowym, który pozwala Rosjanom dokonywać płatności na świecie i otrzymywać płatności za swój gaz – ale… są to organizacje międzynarodowe i jeśli nie każdy kraj chce, by wyrzucić ich z systemu SWIFT, staje się to trudne” – powiedział Wallace w rozmowie ze stacją BBC.

 

Prezydent USA Joe Biden powiedział w czwartek, że Stany Zjednoczone i Unia Europejska zdecydowały się nie odcinać Rosji od systemu SWIFT, ale zaznaczył, że mogą powrócić do tej kwestii. W ramach UE sprzeciwiać się temu miały Niemcy, Włochy, Węgry i Cypr.

 

Wallace zapewnił, że Wielka Brytania będzie nadal lobbować u swoich sojuszników, by uzyskać poparcie dla działań w sprawie SWIFT. „Będziemy robić wszystko, co w naszej mocy dyplomatycznie” – powiedział. Starania w celu wykluczenia Rosji ze SWIFT są jednym z 10 elementów ogłoszonego w czwartek przez premiera Borisa Johnsona pakietu sankcji na Rosję w reakcji na dokonanie przez nią inwazji na Ukrainę.

 

W tej samej rozmowie Wallace bronił stanowiska Wielkiej Brytanii, by nie ustanawiać strefy zakazu lotów nad Ukrainą, tłumacząc, że kraj ten nie jest członkiem NATO. „Aby utworzyć strefę zakazu lotów, musiałbym wysłać brytyjskie myśliwce bezpośrednio przeciwko rosyjskim myśliwcom. NATO musiałoby faktycznie wypowiedzieć wojnę Rosji. Bo to właśnie by się stało” – wyjaśnił.

 

„Mimo że Wielka Brytania od 2008 roku poręczała i wspierała Ukrainę, próbując pomóc jej w wejściu do NATO, inne kraje nie chciały, aby Ukraina weszła” – dodał.

 

Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP)

 

bjn/ tebe/