Po przerwie spowodowanej pandemią pod pomnikiem Adama Mickiewicza na krakowskim Rynku swoje dzieła znów ustawili w czwartek szopkarze. Bajecznie kolorowe budowle podziwiali i fotografowali krakowianie oraz turyści. Muzeum Krakowa po raz 79. organizuje Konkurs Szopek Krakowskich.

„Cieszymy się, że znów wracamy na Rynek” – mówiła, witając szopkarzy Małgorzata Niechaj kustosz Muzeum Krakowa, organizatora konkursu, którego celem jest zachowanie i rozwijanie szopkarskich tradycji Krakowa. W 2018 roku, jako pierwszym wpis z Polski tradycja ta trafiła na listę niematerialnego dziedzictwa ludzkości UNESCO.

Szopka krakowska jest wyjątkowa. Od wszystkich innych, tworzonych na świecie w okresie Bożego Narodzenia różni ją to, że scena narodzenia Chrystusa jest umieszczona nie w skromnej stajence czy szopie, ale została przeniesiona w scenerię zabytkowej architektury Krakowa, często fantazyjnie przetworzonej w wyobraźni twórców.

Dariusz Czyż startuje w konkursie po raz 50. i postanowił uczcić jubileusz niezwykłą dwustronną szopką, w której, jak mówił, pokazał „przekrój swojego szopkarskiego życia”. „Połączyłem wszystkie elementy, które do tej pory umieściłem w szopkach” – mówił. W najnowszym dziele jest nawiązanie m.in. do kaplicy Zygmuntowskiej, kościoła Mariackiego, Sukiennic, Bramy Floriańskiej, kościoła św. Piotra i Pawła, nagrobków królewskich. Bardzo osobistym akcentem jest umieszczenie w bramie postaci autora wraz z dziadkiem, który nauczył go robić szopki. „Najtrudniejszy jest pomysł. Każda szopka jest nowym wyzwaniem i odzwierciedleniem przeżyć minionego roku” – powiedział Dariusz Czyż.

Dla Macieja Moszewa będzie to 61. konkurs. „Po raz pierwszy nie mam w swojej szopce wieży Mariackiej, ale zainspirowałem się wieżami kościoła św. Józefa w Podgórzu” – mówił PAP. W jego budowali jest około 30 ruchomych figur. Jak wyznaje, w robieniu szopek „dopiero się rozkręca”. „Dla mnie to jest pasja. Jestem najszczęśliwszy, jak się zamknę w swojej pracowni, w swoim pokoiku i tam siedzę w ciszy, i sobie kleję, wymyślam. To najwspanialsze chwile dnia” – powiedział.

Szopki na tegoroczny konkurs przyniosły też dzieci, w tym młodzi obcokrajowcy uczący się w International School of Cracow, którzy na Kraków patrzą inaczej niż nestorzy szopkarstwa i umieścili w swoich pracach także współczesne budowle.

Jak podkreśliła w rozmowie z dziennikarzami Małgorzata Niechaj prezentacja szopek pod pomnikiem Adama Mickiewicza to bardzo ważna część tradycji. „Mamy nadzieję, że w tegorocznym konkursie będzie ich więcej” – mówiła Niechaj. „To, na co zwracamy uwagę przy szopce krakowskiej to elementy architektury Krakowa skomponowane w całość wokół sceny Bożego Narodzenia. Szopka krakowska to także opowieść o mieście: postacie z legend, tradycji, historii oraz krakowska symbolika. Jurorzy oceniają tradycyjność szopki, jej architekturę, kolorystykę, oświetlenie, ruch postaci oraz aranżację, narracyjność i nowatorskie akcenty” – dodała.

Prawdziwa krakowska szopka jest zbudowana z drewna, tektury, papieru i kolorowych, błyszczących stanioli. Małgorzata Niechaj mówiła, że ona sama podziwia w tych budowlach detale, dekoracje, precyzję ich wykonania i cierpliwość twórców.

Spod „Adasia” szopkarze przenoszą swoje dzieła do Pałacu Krzysztofory, gdzie zostaną ocenione przez Jury składające się m.in. z historyków, etnografów, historyków sztuki, architektów, plastyków.

Laureatów konkursu poznamy w najbliższą niedzielę. Wręczenie nagród będzie transmitowane na FB Muzeum Krakowa.

Od 6 grudnia do 27 lutego szopki będzie można oglądać na wystawie pokonkursowej, która wraca do wyremontowanych wnętrz Pałacu Krzysztofory.(PAP)

autor: Małgorzata Wosion

wos/ dki/