Rau: Czas ustępującej administracji USA był dla Polski bardzo korzystny

„Rzeczywiście możemy mówić tutaj o szczególnych wydarzeniach, niektórzy mówią tutaj o kryzysie amerykańskiej dyplomacji. Ja się z taką oceną nie zgadzam, to jest po prostu wyzwanie dla ustroju Stanów Zjednoczonych, ale zostanie ten kryzys bez wątpienia przezwyciężony dlatego, że państwo amerykańskie powstało już jako państwo demokratyczne, w którym obywatele praktykowali prawa obywatelskie, prawa wyborcze, a zabezpieczały je w tych prawach instytucje obywatelskie, konstytucyjnych” – powiedział Rau.

Stwierdził, że demokracja w USA „doznawała różnych wyzwań”, ale dzięki postawie obywateli nawykłych do przestrzegania reguł demokratycznych oraz instytucji udało się takie kryzysy przezwyciężać. „I bezsprzecznie tak będzie i tym razem” – ocenił. Podkreślał jednocześnie, że poziom podziału społeczeństwa amerykańskiego jest bardzo wyraźny, a stopień nieufności społecznej po obu stronach sporu politycznego – bardzo wysoki.

Szef MSZ ocenił, że „kryzys ten jest stopniowo zażegnywany”.

Pytany, czego może spodziewać się świat po zmianach na amerykańskiej scenie politycznej, m.in. zwycięstwie wyborczym Joe Bidena – którego inauguracja jako prezydenta USA odbędzie się 20 stycznia, Rau podkreślał, że partia demokratyczna zdobyła zarówno Senat jak i Izbę Reprezentantów i wygrała wybory prezydenckie. Wskazywał, że mając pod kontrolą dwie izby parlamentu demokraci mogą być bardziej skłonni do przeprowadzania wielu reform wewnętrznych i większej koncentracji na polityce wewnętrznej.

„Ja osobiście uważam, że administracja Joe Bidena będzie miała dość precyzyjną wizję ułożenia sobie stosunków ze swoimi sojusznikami” – powiedział dodając, że jego zdaniem USA w nowej formule współdziałania okażą swoje przywództwo.

Szefa MSZ pytano także, jakie są w tej sytuacji cele polskiej dyplomacji; dopytywano go o zarzuty, że niesłusznie „postawiono personalnie” na ustępującego prezydenta USA Donalda Trumpa.

Rau odpowiedział, że liczą się przede wszystkim stosunki między państwami, a relacje między przywódcami, choć są istotne, pozostają jednak na drugim planie. Podkreślał, że nie ulega wątpliwości, że czas prezydentury Trumpa był z polskiej perspektywy bardzo korzystny, ze względu m.in. na zawarte umowy i wsparcie ponad podziałami dla inicjatywy Trójmorza. „Oczekujemy oczywiście kontynuacji i mamy dobre powody, by wierzyć, że ta kontynuacja nastąpi, bo interesy polskie i amerykańskie są zbieżne” – powiedział.

Szef MSZ spytano także, czy Polska jest przygotowana na to, że nowa administracja amerykańska „może podnosić kwestie ideologiczne np. kwestię tzw. stref wolnych od LGBT” – niekóre władze samorządowe w Polsce przyjęły uchwały lub rezolucje dotyczące „stref wolnych od LGBTI” lub „praw rodzinnych”.

„Najlepszą ripostą jest to, że jesteśmy z przekonania sojusznikiem Stanów Zjednoczonych w sprawach najbardziej fundamentalnych, a nasze społeczeństwa się różnią – ze swoimi wartościami, wizją struktury społecznej” – powiedział Rau. Ocenił, że w USA spory ideowe są dużo silniejsze niż w Polsce.

„Jesteśmy tacy, jacy jesteśmy i nie będziemy się przecież koniunkturalnie zmieniać; szanujemy się nawzajem, mamy bardzo silny mianownik wspólnych wartości, na których opierają się Stany Zjednoczone (..) potwierdziliśmy to w naszej wspólnej historii” – powiedział szef MSZ. Dodał, że mamy własne doświadczenia walki o prawa człowieka, o podmiotowość społeczeństwa, w tym społeczeństwa obywatelskiego. „To jest nasze dziedzictwo, które udało nam się wypracować w walce z komunizmem” – dodał.

Rau zaznaczył, że perspektywa amerykańska jest perspektywą globalną, a Amerykanie mają sojuszników w różnych miejscach świata i są to różne kraje i społeczności.

(PAP)

autorka: Wiktoria Nicałek

wni/ mok/