Projekt PiS ws. mandatów jest „skandaliczny” i mamy nadzieję, że zostanie wycofany – mówili w poniedziałek przedstawiciele Konfederacji. Ich zdaniem projekt odbiera obywatelom podstawowe prawo – zasadę domniemania niewinności, a pomysły PiS „cofają Polskę do poziomu republiki bananowej”.
W piątek wieczorem klub Prawa i Sprawiedliwości złożył w Sejmie projekt noweli Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia, zakładający brak możliwości odmowy przyjęcia mandatu karnego, a jedynie z możliwością zaskarżenia go potem do sądu. Obecnie, w razie odmowy przyjęcia mandatu karnego, organ, którego funkcjonariusz nałożył grzywnę, występuje do sądu z wnioskiem o ukaranie.
Jak podkreślił szef koła Konfederacji Jakub Kulesza, gdyby propozycje PiS weszły w życie, „nawet nieprzyjęty i niepodpisany mandat będzie z automatu uznawany jako przyjęty”. „Co oznacza, że to obywatel ewentualnie będzie mógł zgłosić sprawę do sądu, będzie miał na to 7 dni, sam będzie musiał wystąpić z taką inicjatywą, a we wniosku do sądu będzie musiał zawrzeć wszystkie niezbędne dowody” – mówił Kulesza.
„Rząd odbiera jedno z podstawowych praw obywatelskich – zasadę domniemania niewinności, co jest pogwałceniem zasad państwa prawa” – oświadczył szef koła partii podczas konferencji prasowej w Sejmie.
W ocenie jednego z liderów Konfederacji Witolda Tumanowicza, PiS „coraz bardziej uświadamia sobie, jak bardzo wadliwe prawo tworzy”, w czym utwierdzają partię rządzącą sądy, które odrzucają kary w formie mandatów wystawianych na podstawie rozporządzeń, które – jak zaznaczył – „okazują się wadliwe i pozbawione jakichkolwiek podstawy prawnej”. „Zastanawiam się, czy z patrolami policji zaraz nie będę chodzić komornicy, bo po co sąd. PiS nie tworzy państwa policyjnego, tworzy państwo egzekucyjne” – ocenił Tumanowicz.
Mec. Jacek Wilk zwrócił uwagę, że w sytuacji, kiedy policjant – jak mówił – „może stać się niejako sądem i wymierzyć od razu nam wyrok, to jest nic innego, niż powrót do jakiegoś obrzydliwego, wstrętnego trybu doraźnego albo czegoś jeszcze gorszego, co nawet w czasach PRL-u nie wyglądało w ten sposób”.
Zdaniem prawnika, projekt PiS jest „totalnym gniotem”, który „cofa nas do poziomu państwa typu Bantustan, jakaś republika bananowa, czy inne państwo, które nie ma nic wspólnego z cywilizowanymi zasadami państwa prawa”. „Mamy nadzieję, że PiS się opamięta i wycofa się z tego szalonego i bezmyślnego pomysłu, bo jeżeli nie, to będziemy świecić w środku Europy jako państwo, które cofnęło się w rozwoju, w cywilizacji prawnej, o jakieś dwa tysiące lat” – oświadczył Wilk.
W projekcie przewidziano, że do Kodeksu w sprawach o wykroczenia wprowadzona zostanie m.in. zmiana, zgodnie z którą w razie odmowy odbioru mandatu albo niemożności pokwitowania odbioru mandatu przez ukaranego, funkcjonariusz sporządza na mandacie odpowiednią wzmiankę; wówczas mandat uznaje się za odebrany.
W uzasadnieniu projektu, pod którym widnieją podpisy 32 mniej znanych posłów PiS, napisano m.in.: „Jak wskazuje praktyka, przeważająca większość spraw o wykroczenia wnoszonych do sądu w związku z odmową przyjęcia mandatu przez sprawcę kończy się wydaniem prawomocnego wyroku skazującego”. „Poza tym odmowa przyjęcia mandatu przez sprawcę niejednokrotnie ma charakter impulsywny i nieprzemyślany, a w konsekwencji powoduje konieczność podjęcia szeregu czynności związanych z wytoczeniem oskarżenia w sprawie o wykroczenie” – czytamy.
https://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/0/99776233708F7C2AC12586570055871C/%24File/866.pdf
Dlatego – jak napisano – „z tych względów proponuje się przyjęcie założenia, że grzywna nałożona mandatem karnym przez funkcjonariusza staje się wykonalna na dotychczasowych zasadach, a ukarany nie może odmówić przyjęcia mandatu”. W uzasadnieniu wskazano, że ukarany będzie mógł zaskarżyć w ciągu siedmiu dni do sądu rejonowego nałożony mandat karny – w zakresie zarówno co do winy, jak i co do kary.
Fragment uzasadnienia posłów:
Projekt budzi zastrzeżenia wielu prawników, wśród nich Rzecznika Praw Obywatelskich Adama Bodnara. Sprzeciwiają się takim propozycjom także Koalicja Obywatelska, Lewica, PSL oraz współtworzące rząd Porozumienie Jarosława Gowina. „Porozumienie, jako środowisko wolnościowe i proobywatelskie, sprzeciwia się planom zakładającym zniesienie możliwości odmowy przyjęcia mandatu karnego” – oświadczył w niedzielę Gowin.
Pytany o projekt w poniedziałek szef klubu PiS Ryszard Terlecki powiedział, że „to jest pomysł naszych koalicjantów”. „Wydaje mi się rozsądny i logiczny, bo rzeczywiście odmawianie przyjęcia mandatu raczej nie jest praktykowane w Europie. Nie wiem, co z tym będzie. Będziemy to procedować” – powiedział (PAP)
Autor: Mieczysław Rudy
rud/ itm/