Rok na złożenie roszczeń i wypłata rekompensat w ramach możliwości państwa- takie m.in. zapisy zawiera projekt nowej dużej ustawy reprywatyzacyjnej.
Przewodniczący Komisji Weryfikacyjnej Patryk Jaki omawiając najważniejsze założenia dokumentu wyjaśniał, że osoba, która wystąpi z roszczeniem będzie mogła liczyć na odszkodowanie w wysokości 20 procent wartości utraconej nieruchomości. „Proponujemy uniwersalną zasadę dla wszystkich. Do 20 procent zadośćuczynienia w formie pieniężnej” – powiedział wiceminister sprawiedliwości dodając, że będzie można to na przykład zamienić na 25 procent w obligacjach.
Wiceminister Patryk Jaki podkreślił, że wartość nieruchomości będzie liczona na dzień nacjonalizacji, a „w rozliczenie będą wliczane ewentualne hipoteki lub inne obciążenia nieruchomości”. Wyjaśnił, że wypłata roszczeń – w myśl opracowywanej ustawy – byłaby zagwarantowana, ale w ramach możliwości finansowych państwa, rozciągnięta w czasie. „Po roku składania wniosków określona byłaby pula na roszczenia, i w ramach możliwości budżetu, nie w pierwszej kolejności, na przykład nie przed świadczeniami z programu „500 plus” sukcesywnie wypłacana” – zapewnił Jaki. Przewodniczący zapowiedział, że w ciągu najbliższych dni tekst trafi do uzgodnień międzyresortowych, a potem społecznych, między innymi w społecznej komisji, która uczestniczy w posiedzeniach komisji reprywatyzacyjnej. Projekt ma wejść na szybką ścieżkę legislacyjną w rządzie i parlamencie.
To, co dziś dzieje się z reprywatyzacją w Polsce, wiceminister sprawiedliwości Patryk Jaki nazwał „patologią”, przede wszystkim ze względu na zwroty w naturze między innymi kamienic z lokatorami. Ustawa ma to zmienić. Zwroty w naturze nie będą możliwe. Dawni właściciele oraz ich spadkobiercy będą mieli rok na zgłoszenie roszczeń. Po tym czasie wszystkie wygasną i nastąpi czas na wypłatę odszkodowań.
Wiceminister sprawiedliwości Patryk Jaki dodał, że zasadą ma być indemnizacja. Jak wyjaśnił, na podstawie umów indemnizacyjnych (odszkodowawczych), które Polska zawarła z innymi krajami, obywatele tych państw otrzymali już odszkodowania za utracone kiedyś mienie i nie mogą się ubiegać o ich zwrot. Ponadto nie będzie możliwości ustanowienia kuratora oraz zwrotu nieruchomości osobie zmarłej lub reaktywowanej spółce. Ma być ograniczony krąg spadkobierców uprawnionych do wystąpienia z roszczeniami.
Duża ustawa reprywatyzacyjna jest projektem rządowym, który w przyszłym tygodniu ma zostać poddany konsultacjom społecznym. Od września ubiegłego roku kwestie reprywatyzacyjne reguluje ustawa o gruntach warszawskich, która dotyczy tylko nieruchomości w stolicy odebranych Dekretem Bieruta prawowitym właścicielom. Propozycja wiceministra sprawiedliwości Patryka Jakiego ma obejmować całą Polskę.
Informacyjna Agencja Radiowa/IAR/Jolanta Turkowska/Ksenia Maćczak/dwi/dyd