Jak ustrzec się przed wirusem zika?

Najważniejsze informacje na temat wirusa zika podał na swojej stronie internetowej Państwowy Zakład Higieny. Wirus, który powoduje małogłowie u noworodków, rozwija się w organizmie człowieka od trzech do dwunastu dni od ukąszenia komara Aedes aegypti lub Aedes albopictus.

Pierwszy z nich występuje w tropikalnym lub subtropikalnym klimacie, m.in. w krajach Ameryki Południowej oraz nad Morzem Czarnym, i roznosi też inne wirusy: dengi, żółtej gorączki, wirusa chikungunya i Zachodniego Nilu. Przenosi je też drugi rodzaj komarów, który może występować także w chłodniejszych klimatach, m.in. w Japonii. W latach 70. XX w. Aedes albopictus pojawił się nad Morzem Śródziemnym. Z danych podanych przez Europejskie Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) wynika, że w ciągu ostatnich pięciu lat komary te nie pojawiły się ponownie na terytorium śródziemnomorskim, ani nigdzie indziej poza wspomnianymi Gruzją i Rosją.
Wirus zika po raz pierwszy wykryto w Ugandzie w 1947 r. W 2006 r. zaatakował tereny Afryki i Azji Południowo-Wschodniej, a rok później – wyspy na Pacyfiku, m.in. Yap w Mikronezji. W 2015 r. wirus zika zaczął w niepokojącym tempie rozprzestrzeniać się w Brazylii i innych krajach południowoamerykańskich. W samej Brazylii rok temu urodziło się aż 4 tys. dzieci z małogłowiem – to dziesięciokrotnie większy bilans tego schorzenia niż w poprzednich latach. Tzw. mikrocefalia doprowadza do upośledzenia umysłowego dzieci, a często również do śmierci. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) tym roku określiła zikę jako globalne zagrożenie.

Jakie są objawy wirusa zika? Państwowy Zakład Higieny pisze w swoim oficjalnym komunikacie, że najczęstsze z nich to: gorączka, wysypka grudkowa, bóle stawów i mięśni, bóle głowy i zapalenia spojówek. Objawy te trwają od dwóch do siedmiu dniach, ale aż 60-80 proc. zakażeń jest bezobjawowych. Eksperci, m.in. w Stanach Zjednoczonych prowadzą badania nad szczepionką, jednak mogą one potrwać nawet kilka lat. Na razie nie ma opracowanej żadnej metody leczenia choroby wywoływanej przez ten wirus. Na razie najlepszą ochroną jest więc wyłącznie zapobieganie ukąszeniom przez komary – zaznacza PZH.

Naukowcy wciąż badają wirusa zika, jednak z ostatnich badań wynika, że wirusem można zarazić się m.in. drogą płciową oraz przez krew, głównie w wyniku transfuzji. Najbardziej zagrożone są więc osoby, które przebywały w ostatnim czasie w Ameryce Południowej, w której szaleje epidemia, oraz te, które mają z nimi bliskie relacje. Najbardziej zagrożone są kobiety w ciąży, które mogą przekazać wirusa płodowi.

Państwowy Zakład Higieny podaje również w jaki sposób można zdiagnozować wirus. Zikę można wykryć we krwi do siedmiu dni od zarażenia. Po tym czasie, nawet w pierwszym dniu pojawienia się objawów, zakażenie może nie zostać potwierdzone w w badaniu. Zika dłużej utrzymuje się jednak w moczu oraz nasieniu. Badanie metodą biologii molekularnej może więc potwierdzić występowanie wirusa w tych płynach nawet do trzech tygodni. Obecnie w Narodowym Instytucie Zdrowia Publicznego. Państwowym Zakładzie Higieny trwają prace nad wprowadzeniem specjalistycznego testu RT-PCR ukierunkowanego na wykrywanie zakażeń wirusem zika. Chętni na badanie powinni zgłosić się do NIZP-PZH.